លោករ៉ុងឈុនអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀនព្រលយពាក្យដាក់ពាក្យសុំធ្វើបាតុកម្មតែអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃបដិសេធមុនថាមិនទទួលទេ!
ភ្នំពេញ ៖ លោក ខៀវ សុភ័គរដ្ឋលេខាធិកានិងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ បានអះអាងថា នឹងមិនទទួលយកជាដាច់ខាត ពោលគឺបដិសេធចោលតែម្តង ប្រសិនបើគណបក្សភ្លើងទៀនដាក់ពាក្យសុំធ្វើបាតុកម្ម!។
ការលើកឡើងរបស់លោក ខៀវ សុភ័គប្រាប់កាសែតគឺ ក្រោយ ពីលោក រ៉ុង ឈុន អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន មានគម្រោងដាក់លិខិតទៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីជួបជុំសមាជិកក៏ដូចជា អ្នកគាំទ្រជាង ១ម៉ឺននាក់ នៅលើទីលានប្រជាធិបតេយ្យនៅក្បែរស្ពានអាកាសឬស្ស៊ីកែវ នៅចុងសប្តាហ៍នេះ ក្នុងគោលបំណងទាមទារ ឲ្យគណបក្ស ខ្លួនបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិលើកទី៧ នាថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ខាងមុខ ក្រោយពីគណៈ កម្មាធិការ ជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោត និងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបានបដិសេធ និងបិទផ្លូវតវ៉ា មិនឲ្យចូលបោះឆ្នោតដោយ សារគ្មានឯកសារដើម ។លោក ខៀវ សុភ័គ បានបញ្ជាក់ប្រាប់គេហាទំពរ័ដើមអម្ពិលនាថ្ងៃ៣០ ឧសភាថា “គាត់(បក្សភ្លើងទៀន)មានគម្រោងដាក់ យើងមានគម្រោងមិនទទួល”។
មូលហេតុលោកខៀវសុភគ្រ័អះអាងថា ដោយសារក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញជាស្ថាប័ន កំពូលបានចេញសេចក្តីសម្រេចរួចហើយ គឺបដិសេធ និងបិទផ្លូវតវ៉ា ចំពោះគណបក្សភ្លើងទៀន ។ លោកថា “ដូច្នេះត្រូវគោរពតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ”។ចំពោះគណបក្សភ្លើងទៀនដែល មិនបានចូលរួមបោះឆ្នោតលោកខៀវសុភ្រ័បញ្ជាក់ថា ក្នុងច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញគ្មាន ការចែងថា ត្រូវតែមានបក្សប្រឆាំងចូលរួមបោះឆ្នោតនោះគឺគ្មានទេ គ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់គណបក្ស១៨ ដែលបានចូលរួមបោះឆ្នោត ក្រោយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានកំណត់លេខរៀងកាលពីថ្ងៃ២៩ ឧសភា ។ក្នុងករណីសមាជិកគណបក្សភ្លើងទៀនដែលដឹកនាំដោយលោក រ៉ុង ឈុន នៅតែរឹងទទឹងក្នុងការជួបជុំគ្នាដោយគ្មានការ អនុញ្ញាតនោះ លោកថា នឹងចាត់វិធានការដូចដែលសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា នឹងចាប់ខ្លួនតែម្តងព្រោះពន្ធនាគារមានច្រើន ដើម្បីបើកទ្វារចំហររង់ចាំពួកគាត់។
សូមបញ្ជាក់ថា កាលពីថ្ងៃ១៣ ឧសភា តាមរយៈសារជាសំឡេងជាង៧នាទីសម្តេចតេជោបានព្រមានទុកជាមុនថា នឹងចាត់វិធានការចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សភ្លើងទៀន ប្រសិនបើហ៊ានបង្កឲ្យមានផលប៉ះពាល់ ដល់សណ្តាប់ ធ្នាប់សាធារណៈ ។ សម្តេចតេជោ ក៏បានផ្ញើសារបន្តទៅដល់មេដឹកនាំគណបក្សភ្លើងទៀន ឲ្យប្រយ័ត្នរាល់ ទង្វើទាំងឡាយដែលខ្លួនបានធ្វើ និងជូនដំណឹងទៅដល់បណ្តាពន្ធធនាគារឲ្យរៀបចំទទួល មេដឹកនាំគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ របស់បក្សភ្លើងទៀន ប្រសិនបើហ៊ានប្រព្រឹត្តិបទល្មើសទាំងឡាយ តាមរយៈបំផុសឲ្យមានចលនាទាមទារ គាបសង្កត់ទៅលើគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។
កាលពីថ្ងៃ១២ ឧសភា បានចេញប្រកាសប្រមូលផ្តុំថ្នាក់ដឹកនាំ សមាជិក សមាជិកា សកម្មជន និងអ្នកគាំទ្រគណបក្ស នៅទូទាំងប្រទេស ដើម្បីតស៊ូមតិដោយសន្តិវិធី ក្នុងករណីគណបក្ស ភ្លើងទៀន ត្រូវបាន គ.ជ.ប បដិសេធមិនចុះបញ្ជីគណបក្សភ្លើងទៀន សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ អាណត្តិទី៧ ឆ្នាំ២០២៣ ។តែក្រោយមកបានកែតម្រូវវិញ។
ទាក់ទងនិងគណបក្សភ្លើងទៀនមិនបានចូលរួមការបោះឆ្នោតដោយសារមិនមានឯកសារដើមយកមកបង្ហាញគជបោះសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ថ្លែង ក្នុងពិធីជួបជុំជាមួយកម្មកររោងចក្រក្នុងរាជធានីភ្នំពេញលើកហេតុផលថា វាជាចេតនារបស់គណបក្សភ្លើងទៀនដែលធ្វើឱ្យបាត់គល់បញ្ជីដើមគណបក្ស ដែលជាឯកសារគោលក្នុងការចុះបញ្ជីគណបក្សចូលរួមការបោះឆ្នោតជាតិខែកក្កដាឆ្នាំ២០២៣។លោក ហ៊ុន សែន៖ «គោលដៅរបស់គេ ដែលខ្ញុំវិភាគនៅកន្លែងនេះគេមិនចង់ឱ្យគណបក្សនេះចូលរួមបោះឆ្នោតទេដោយគេដឹងថា វាចាញ់ប៉ុន្តែអ្វីដែលគេចង់បាន គឺគេយកបរទេសមកគាបកម្ពុជា!មកគាបកម្ពុជា។ វាមិនដែលម៉ែអាណាគ្រាន់តែបញ្ជីជាតិ១សន្លឹក ហើយធ្វើឱ្យបាត់ទេវាមិនដែល។ វាគ្មានបាត់ទៅណាទេ ប៉ុន្តែវាយកទៅលាក់ វាមានគោលដៅនយោបាយរបស់វាជាក់លាក់ គោលដៅរបស់វាជាក់លាក់ថោកទាប! ថោកទាប! មិនមែនអ្នកនៅទីក្រុងភ្នំពេញទេ ខ្ញុំសុំទោស។ ព្រោះអានេះចុះបញ្ជីតាំងពី៩៥(ឆ្នាំ១៩៩៥)៩៦ តាំងពីអី (គណបក្ស)ជាតិខ្មែរតាំងស្អីៗមកឯណោះ»។
ករណីយ៍នេះក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញកាលពីថ្ងៃទី២៥ឧសភាបានសម្រេចយល់ស្របតាមគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប) ដែលបានបដិសេធមិនទទួលស្គាល់ឯកសារសុំចុះបញ្ជីចូលរួមការបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សភ្លើងទៀន។ លោកប្រាជ្ញ ច័ន្ទ ប្រធានគ.ជ.បបានបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្ដីសម្រេចកាលពីថ្ងៃទី១៥ ឧសភា ថា ការបដិសេធនេះគឺដោយសារតែគណបក្សភ្លើងទៀនមិនបានភ្ជាប់ប្រកាសស្ដីពីការចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីគណបក្សនយោបាយនៅក្រសួងមហាផ្ទៃដែលមានបញ្ជាក់នីត្យានុកូលកម្មដោយរដ្ឋបាលរាជធានីខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។ ទាក់ទងការតវ៉ានេះ លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ហួសពេលវេលាសម្រាប់ គណបក្សភ្លើងទៀន តវ៉ាដើម្បីបានចូលរួម ប្រកួតប្រជែងបោះឆ្នោតហើយ ព្រោះអង្ករបានក្លាយទៅជាបាយ ។
លោក សុខ ឥសាន បានប្រាប់កាសែតថា “ការប៉ុនប៉ងចូលរួមប្រកួត ប្រជែងការបោះឆ្នោត ខាងមុខហួសពេលហើយ បានសេចក្តីថា អង្ករបានក្លាយទៅជាបាយរួចហើយ តាមរយៈការបិទផ្លូវតវ៉ានៃក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ មិនឲ្យមានការប្តឹងតវ៉ាទៅលើទៀត”។លោកថា ជាក់ស្តែងពីថ្ងៃ២៩ ឧសភា ក៏បានចាប់កំណត់លេខរៀងគណបក្សនយោបាយរួចហើយដែរ ។ ដូច្នេះការស្រមើលស្រមៃរបស់បក្សភ្លើងទៀនចង់ចូលរួមបោះឆ្នោតហួសពេល ទោះបីមានប្រតិកម្ម និងធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងណា ក៏ដោយក៏មិនអាចទៅរួចទេ ។
គណបក្សភ្លើងទៀនបានឲ្យដឹងថាគណបក្សនេះ បានបាត់ច្បាប់ដើមនៃប្រកាសលេខ១៩៣ ប្រក ចុះថ្ងៃទី២៣ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៨ របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃស្តីពីការចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីគណបក្សនយោបាយក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ២០១៧ នៅពេលដែលទីស្នាក់ការកណ្តាលគណបក្សភ្លើងទៀន ដែលស្ថិតនៅខាងក្រោមទីស្នាក់ការអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបិទដោយអំណាចសាលដីកាតុលាការកំពូល។នៅថ្ងៃទី៣០ឧសភានេះ គណបក្សភ្លើងទៀនបានបង្ហាញពីការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួន ក្នុងការចូលរួមការបោះឆ្នោតតំណាងរាស្ត្រឆ្នាំ២០២៣នេះ ដែលមានរហូតដល់១៥ចំណុច។
