ជំនួបជាយុទ្ធសាសរវាងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន ជាមួយលោក Jake Sullivan ឧបការីទទួលបន្ទុកកិច្ចការសន្តិសុខជាតិ របស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក
22-August-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
ប្រទេសចិន៖ ពីថ្ងៃទី ២៧ ដល់ថ្ងៃទី ២៨ ខែសីហា លោកវ៉ាងយី( Wang Yi) រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិនបានធ្វើជំនួបជាយុទ្ធសាស្ត្រជុំថ្មី ជាមួយលោកចេកសូលីវ៉ាន(Jake Sullivan) ឧបការីទទួលបន្ទុកកិច្ចការសន្តិសុខជាតិ របស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកនៅក្រុងប៉េកាំង។
សូមបញ្ជាក់ថានៅក្នុងរយៈពេល៨ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ លោកចេកសូលីវ៉ាន(Jake Sullivan )ជាទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិអាមេរិកលើកដំបូងគេដែលធ្វើដំណើរទៅជួបថ្នាក់ដឹកនាំចិន នៅទីក្រុងប៉េកាំង។តាមវិទ្យុចិនផ្សាយភាសារខ្មែរនៅកម្ពុជាបានឲ្យដឹងថា៖ លោកវ៉ាងយី( Wang Yi )បានថ្លែងថា ទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងអាមេរិក បានឆ្លងកាត់ការឡើងចុះជាច្រើនលើក ការដកយកបទពិសោធ និងមេរៀនពី ក្នុងនោះនឹងមានអំណោយផលដល់ការត្រួសត្រាយអនាគត ឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរ និងស្វែងរកផ្លូវ ដ៏ត្រឹមត្រូវសម្រាប់ការរួមរស់រវាងប្រទេសធំទាំងពីរចិននិងអាមេរិក លោកបានលើកសំណើរ ៥ ចំណុច។
ទី ១ ទំនាក់ទំនងចិន-អាមេរិកគួររក្សាទិសដៅត្រឹមត្រូវ ពោលគឺត្រូវដឹកនាំដោយប្រមុខរដ្ឋនៃប្រទេសទាំងពីរ។ទី ២ ចិននិងអាមេរិកត្រូវបញ្ចៀសការកើតមានជម្លោះនិងការប្រឈមមុខដាក់គ្នា ពោលគឺត្រូវគោរពតាមសេចប្រកាសរួមទាំងបី។ទី ៣ ចិននិងអាមេរិកត្រូវផ្តល់កិច្ចសម្រួលសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរ ពោលគឺត្រូវមានសមភាព។ទី ៤ ទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងអាមេរិកត្រូវមានស្ថិរភាពនិងយូរអង្វែង ពោលគឺត្រូវពង្រឹងមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃឆន្ទៈប្រជាជន។
ទី ៥ ចិននិងអាមេរិកត្រូវសម្រេចឱ្យបាននូវការរួមរស់ដោយសន្តិសហវិជ្ជមាន ពោលគឺត្រូវមានការយល់ដឹងពីគ្នាដ៏ត្រឹមត្រូវ។លោក Sullivan បានថ្លែងថា អាមេរិកនិងចិនមានការខ្វែងគំនិតគ្នា និងការប្រកួតប្រជែងគ្នា ប៉ុន្តែក៏មានវិស័យជាច្រើន ដែលត្រូវធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផងដែរ។ លោកយល់ស្របថា ត្រូវមានសមភាពទៅវិញទៅមក ហើយការប្រកួតប្រជែងក៏គួរប្រព្រឹត្ត ទៅដោយភាពស្អាតស្អំនិងយុត្តិធម៌។ សហរដ្ឋអាមេរិកគ្មានបំណងផ្តាច់ ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសចិននោះទេ។
ភាគីអាមេរិកប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលនយោបាយចិនតែមួយនិងមិនគាំទ្រឱ្យ "តៃវ៉ាន់ឯករាជ្យ" "ប្រទេសចិនពីរ" ឬ "ចិនមួយតៃវ៉ាន់មួយ" នោះទេ។ អាមេរិក និងចិននឹងរួមរស់ជាមួយគ្នាដោយសន្តិសហវិជ្ជមាន ជាយូរអង្វែងនៅលើភពផែនដីនេះ ក្នុងរយៈពេលដ៏យូរ ហើយគោលដៅនៃគោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក គឺស្វែងរកវិធីអភិវឌ្ឍន៍ដែលប្រកបដោយ ចីរភាពសម្រាប់ទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិកនិងចិន។ អាមេរិកមានឆន្ទៈបន្តរក្សាការប្រាស្រ័យទាក់ទង ជាយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយចិន ដើម្បីបង្កើនការយល់ដឹងពីគ្នាទៅវិញទៅមក និងកាត់បន្ថយការយល់ច្រឡំនិងការវិនិច្ឆ័យខុស។
បន្ទាប់មកលោក Jake Sullivan បានជួបជាមួយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់យោធាចិន គឺលោក Zhang Youxia អនុប្រធានគណៈកម្មការកងទ័ពកណ្តាល។ នៅក្នុងជំនួប ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរបស់លោកចូ បៃដិនបានបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់នៃស្ថិរភាពនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ និងសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ជាទីដែលចិនកំពុងតានតឹង ប៉ះទង្គិចគ្នាសឹងជារៀងរាល់ថ្ងៃជាមួយ ហ្វីលីពីន ដោយសារជម្លោះដណ្តើមគ្រប់គ្រងដែនកោះនៅទីនោះ។ លោកJake Sullivan នៅបានបញ្ជាក់ទៅភាគីចិនថា អាមេរិកនៅតែប្រកាន់ជំហរគាំទ្រសម្ព័ន្ធមិត្តនៅអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដូចជា ជប៉ុន ហ្វីលីពីន និងតៃវ៉ាន់ដែលកំពុងតែតានតឹងខ្លាំងជាមួយចិន។
ឆ្លើយតបទៅវិញ លោកZhang Youxia អនុប្រធានគណៈកម្មការកងទ័ពកណ្តាលរបស់ចិននិយាយថា ចិនមានក្តីប្រាថ្នារក្សាសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់។ ប៉ុន្តែ ការទាមទារប្រកាសឯករាជ្យរបស់តៃវ៉ាន់ គឺប្រាសចាកពីនយោបាយសន្តិភាព និងស្ថិរភាព។ នៅតែចាត់ទុកតៃវ៉ាន់ជាដីខេត្តមួយរបស់ចិន ប៉េកាំងតាមរយៈអនុប្រធានគណៈកម្មការកងទ័ពកណ្តាលបានទាមទារឲ្យអាមេរិកឈប់គប់គិត រួមគំនិតយោធាជាមួយតៃវ៉ាន់។ អាមេរិកត្រូវឈប់លក់អាវុធ និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតពីរឿងតៃវ៉ាន់តទៅទៀត។
នៅក្នុងសំណុំរឿងហ្វីលីពីន លោក Zhang Youxia បានព្រមានប្រាប់អាមេរិកកុំឲ្យយកកិច្ចព្រមព្រៀងទ្វេភាគី មកធ្វើជាលេស រំលោភបូរណភាព និងដែនអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន។ នៅត្រង់ចំណុចនេះ អ្នកទទួលខុសត្រូវជាន់ខ្ពស់របស់យោធាចិនបានរំលឹកប្រាប់អាមេរិកថា មិនត្រូវជួយគាំទ្រសកម្មភាពរំលោភបំពានរបស់ហ្វីលីពីននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ផ្ទុយទៅវិញ អាមេរិកត្រូវត្រលប់មកចាប់ដៃជាមួយចិន ដើម្បីជំរុញការសហការយោធារវាងប្រទេសទាំងពីរ និងកៀកស្មាទទួលខុសត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាក្នុងពិភពលោក ក្នុងនាមជាប្រទេសមហាអំណាច។
ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក និងអនុប្រធានគណៈកម្មការកងទ័ពកណ្តាលចិន ប៉ះទង្គិចគ្នាខ្លាំងពីរឿងតៃវ៉ាន់ និងសំណុំរឿងហ្វីលីពីន ប៉ុន្តែ ភាគីទាំងពីរសន្យាស្តារខ្សែទាក់ទងយោធារ ដើម្បីជៀសវាងការយល់ច្រលំ និងកាត់បន្ថយភាពតានតឹងរវាងគ្នា។នៅក្នុងជំនួបជាមួយលោក Zhang Youxia ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក នៅបានឆ្លៀតលើកឡើងពីកង្វល់របស់អាមេរិក នៅក្នុងរឿងដែលចិនគាំទ្រឧស្សាហកម្មយោធារបស់រុស្ស៊ីដើម្បីធ្វើសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនផងដែរ។
នៅពេលទទួលជួបលោកJake Sullivan នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះដែរ លោកប្រធានាធិបតីចិន បាននិយាយធានាទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរបស់លោកចូ បៃដិនកុំឲ្យព្រួយបារម្ភ ព្រោះថា ចិននៅតែបន្តរក្សាទំនាក់ទំនងល្អជាមួយអាមេរិក។ បើតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតរដ្ឋចិន លោកស៊ី ជីនពីងបានប្រាប់លោកJake Sullivan ថា បើទោះបីជាមានការផ្លាស់ប្តូរដ៏សំខាន់ ចិន និងអាមេរិកនៅតែអាចមានទំនាក់ទំនងល្អ។លោក Jake Sullivanវិញ បាននិយាយប្រាប់ប្រមុខរដ្ឋចិនថា លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក ចូ បៃដិនរីករាយនឹងសន្ទនាជាមួយលោកស៊ី ជីនពីង នៅប៉ុន្មានសប្តាហ៍ខាងមុខ៕
