អេហ្សីបដឹកនាំកិច្ចប្រជុំរកដំណោះស្រាយសង្គ្រារវាងមហាម៉ាសអ៉ីស្រាអែលតែគ្មានបានការអី
03-April-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
អេហ្ស៊ីប៖ ជំនួបថ្នាក់មេដឹកនាំពិសេសមួយត្រូវ បានធើ្វឡើងក្នុងទឹកដីប្រទេសអេហ្ស៊ីប កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយរយៈពេលវែងសម្រាប់បញ្ចប់វិបត្តិជម្លោះហិង្សារវាងអ៊ីស្រាអែល និងប៉ាឡេស្ទីន។កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ត្រូវបានគេឲ្យឈ្មោះថា កិច្ចប្រជុំកំពូលទីក្រុងគែរ ដើម្បីសន្តិភាព ហើយត្រូវបានអំពាវនាវដោយប្រធានាធិបតីអេហ្ស៊ីប លោក Abdel-Fattah al-Sisi ឱ្យបន្ធូរបន្ថយជម្លោះនៅតំបន់ហ្គាហ្សា បន្តបទឈប់បាញ់ និងស្វែងរកដំណោះស្រាយចំពោះអ៊ីស្រាអ៊ែល ដែលមានរយៈពេលយូរនៃជម្លោះប៉ាឡេស្ទីនតាមរយៈ “ដំណោះស្រាយរដ្ឋ២” ។
ប្រទេសអេហ្ស៊ីប បានថ្កោលទោសចំពោះ “អំពើភេរវកម្មរបស់ជនស៊ីវិល” និងបង្ហាញពីការភ្ញាក់ផ្អើលរបស់ខ្លួនចំពោះការឆ្លើយតបរបស់ពិភពលោកចំពោះវិបត្តិមនុស្សធម៌នៅតំបន់ហ្គាហ្សា ។ លោក Sisi បានថ្លែងនៅក្នុងសុន្ទរកថារបស់គាត់នៅពេលធ្វើការបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ។ប្រធានាធិបតីអេហ្ស៊ីបបានច្រានចោលការផ្លាស់ទីលំនៅរបស់ជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនទៅកាន់ទឹកដីអេហ្ស៊ីប ដោយបានបញ្ជាក់ថា ការបញ្ចប់នូវបញ្ហាប៉ាឡេស្ទីន ដោយគ្មានដំណោះស្រាយត្រឹមត្រូវ “នឹងមិនកើតឡើងទេ ហើយនឹងមិនកើតឡើងដែលជាបន្ទុករបស់អេហ្ស៊ីបនោះដែរ” ។
កិច្ចពិភាក្សានេះ បានធើ្វឡើងក្រោមវត្តមានមេដឹកនាំសំខាន់ៗក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា និងប្រមុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយនិងប្រធានក្រុមប្រឹក្សាអឺរ៉ុប ខណៈក្រុមថ្នាក់ដឹកនាំបណ្តាប្រទេសអារ៉ាប់បាននាំគ្នាប្រកាសថ្កោលទោសអ៊ីស្រាអែលជុំវិញសកម្មភាពទម្លាក់គ្រាប់បែកទៅលើតំបន់ហ្គាហ្សាក្នុងរយៈពេលជាង ២សប្តាហ៍ ថែមទាំងជំរុញឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិបង្កើនកិច្ចខិតខំដើម្បីដាក់សម្ពាធឱ្យអ៊ីស្រាអែលបញ្ចប់ការវាយប្រហាររបស់ខ្លួន ដើម្បីបញ្ចៀសកុំឱ្យជម្លោះមួយនេះកាន់តែរីករាលដាលទៅដល់បណ្តាប្រទេសជិតខាង។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាអឺរ៉ុប លោក Charles Michel បានលើកឡើងនៅក្នុងឱកាសជំនួបខាងលើនេះថា វាគឺជាទំនួលខុសត្រូវរបស់សហភាពអឺរ៉ុបក្នុងការជំរុញដំណោះស្រាយដោយផ្អែកលើមាគ៌ាសន្តិភាពលើបញ្ហាអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីន។តែកិច្ចប្រជុំពិសេសមួយនេះមិនមានវត្តមានចូលរួមពីសំណាក់ក្រុមមេដឹកនាំប្រទេសលោកខាងលិច ដូចជាសហរដ្ឋអាម៉េរិក អាឡឺម៉ង់ បារាំង និងចក្រភពអង់គ្លេស ដែលគេស្គាល់ថាជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អ៊ីស្រាអែលនោះឡើយ ក្រៅតែពីមន្ត្រីឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាម៉េរិកប្រចាំនៅទីក្រុងគែរតែប៉ុណ្ណោះ ដែលធើ្វឱ្យការរំពឹងលើសមិទ្ធផលដែលកិច្ចប្រជុំអាចសម្រេចទៅបាន គឺមានភាគរយតិចតួចបំផុត ។ លោក Sisi បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ដំណោះស្រាយដ៏ទូលំទូលាយ និងយុត្តិធម៌ចំពោះបញ្ហាប៉ាឡេស្ទីន ដោយផ្អែកលើ “ដំណោះស្រាយរដ្ឋពីរ” ត្រូវតែឈានដល់ការចចារគ្នា ។
ទាក់ទងបញ្ហានេះដែរកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី១៩តុលាមេដឹកនាំចិនលោក Xi Jinping បានធ្វើអត្ថាធិប្បាយសាធារណៈលើកដំបូងរបស់លោកអំពីជម្លោះរវាងអ៊ីស្រាអែលនិងពួកហាម៉ាស់ ដោយបានអំពាវនាវឱ្យមានការឈប់បាញ់គ្នានិងបានថ្លែងជាថ្មីទៀតអំពីការបង្កើត«រដ្ឋប៉ាឡេស្ទីនឯករាជ្យមួយ»តាមរយៈដំណោះស្រាយរដ្ឋពីរជា«មធ្យោបាយជាមូលដ្ឋានដើម្បីចាកចេញ»ពីជម្លោះនេះ។លោក Xi បាននិយាយនៅក្នុងជំនួបរបស់លោកជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីអេហ្ស៊ីបលោក Mostafa Madbouly នៅទីក្រុងប៉េកាំងថា៖ «អាទិភាពខ្ពស់បំផុតគឺបញ្ឈប់ការប្រយុទ្ធគ្នាឱ្យបានឆាប់រហ័សតាមអាចធ្វើបាន បញ្ចៀសកុំឱ្យជម្លោះនេះរាលដាលឬគ្រប់គ្រងមិនបាននិងបណ្តាលឱ្យមានវិបត្តិមនុស្សធម៌ធ្ងន់ធ្ងរ»។
នៅក្នុងពេលបើកកិច្ចប្រជុំ លោកអគ្គលេខធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ បានថ្លែងថា គ្រប់គ្នាត្រូវតែធ្វើអ្វីម្យ៉ាងនៅពេលនេះ ដើម្បីបិទបញ្ចប់សោកនាដកម្មនៅហ្សាហ្សា ដែលមានមនុស្សស្លាប់ជាង៤ពាន់នាក់ហើយ ក្នុងរយៈពេល២សប្តាហ៍មកនេះ។ ថ្លែងក្នុងន័យថ្លឹងថ្លែងដោយមិនកាន់ជើងខាងណា លោកអង់តូនីញ៉ូ ហ្គូតទែរស៍ បានរំលឹកអំពីបរិបទនៃការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីន ប្រមាណ៦០ឆ្នាំជាងមកហើយ ហើយដែលបញ្ហាបានរីកធំឡើងៗ ដោយសារតែអ៊ីស្រាអែលបានពង្រីកការដាក់អាណានិគមលើទឹកដីប៉ាឡេស្ទីន។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ហេតុផលទាំងអស់នេះ វាមិនអាចមកលុបលើអំពើដ៏សាហាវយង់ឃ្នងរបស់ពួកអាម៉ាស ដែលបានធ្វើកាលពីថ្ងៃទី៧តុលាឡើយ។
លោកម៉ាសមូដ អាបាស ប្រមុខដឹកនាំអាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីន ដែលបាត់មាត់ស្ងាត់ឈឹង២សប្តាហ៍មកហើយក្រោយការផ្ទុះសង្គ្រាមនេះ បានឆ្លើយតបភ្លាមៗនៅក្នុងអង្គប្រជុំថា ត្រូវតែរំលឹកប្រាប់អ៊ីស្រាអែលផង ថាត្រូវតែបិទបញ្ចក់ការដាក់អាណានិគមលើទឹកដីប៉ាឡេស្ទីន ហើយត្រូវតែស្វែងរកដំណោះស្រាយ បង្កើតរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីនស្មើភាពគ្នាជាមួយអ៊ីស្រាអែល។ ព្រះចៅអាប់ដាឡាទី២ របស់ហ្សកដានីវិញ បានថ្លែងថា ជីវិតប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនក៏មានតម្លៃស្មើជីវិតជនជាតិអ៊ីស្រាអែលដែរ។
បើទោះបីភាគីចូលរួមទាំងអស់ ហាក់បានបង្ហាញឆន្ទៈដូចគ្នា ក្នុងការអំពាវនាវ ឲ្យមានឈប់បាញ់នៅតំបន់ហ្កាហ្សា ដើម្បីបិទបញ្ចក់សោកនាដកម្មស្លាប់ប្រជាជនស៊ីវីលប៉ាឡេស្ទីន តែទីបំផុត គឺគ្មានសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នា នៅក្រោយជំនួបកំពូលនេះទេ។ ផ្អែកតាមមន្ត្រីទូតប្រទេសអារ៉ាប់ គឺមានចំណុចខ្ទាស់២ចំណុច ដែលក្រុមប្រទេសលោកខាងលិចបានទាមទារត្រូវតែសរសេរនៅក្នុងលិខិតប្រកាសរួមចុងក្រោយ។ ចំណុចទី១ គឺក្រុមប្រទេសលោកខាងលិចបានទាមទារថា ត្រូវតែសរសេរថ្កោលទោសឲ្យបានច្បាស់ៗ ទៅលើការវាយប្រហារភេរវកម្មដ៏សាហាវព្រៃផ្សៃ ដែលក្រុមហាម៉ាសបានធ្វើទៅជនស៊ីវីលនៅក្នុងទឹកដីអ៊ីស្រាអែល កាលពីថ្ងៃទី៧តុលា ដែលមានមនុស្សស្លាប់ទាំងអស់ ១៤០០នាក់។ ចំណុចទី២ដែលគេបានដាក់កំហិត គឺការប្រកាសទាមទារឲ្យក្រុមហាម៉ាស ត្រូវតែដោះលែងដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ នូវចំណាប់ខ្មាំងទាំងជាង២០០នាក់ ដែលក្រុមនេះបានចាប់យកទៅ។ ការទាមទារទាំង២ចំណុចនេះ ត្រូវបានក្រុមប្រទេសអារ៉ាប់បដិសេធ មិនព្រមសរសេរនៅក្នុងលិខិតប្រកាសរួមទេ។
ជំនួបនេះដែរ បានធើ្វឡើងនៅស្របពេលអ៊ីស្រាអែលត្រៀមបើកប្រតិបត្តិការសឹកជើងគោកចូលទៅក្នុងតំបន់ហ្គាហ្សា បន្ទាប់ពីបានវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសទៅលើគោលដៅសង្ស័យជាច្រើនកន្លែងរបស់ក្រុមហាម៉ាស ដែលបានសម្លាប់ជនស៊ីវិលប៉ាឡេស្ទីនជាង ៤០០០នាក់ ។នៅយប់ថ្ងៃសៅរ៍ ឈានចូលថ្ងៃអាទិត្យ ទី២២តុលា កងទ័ពអ៊ីស្រាអែល បានសំរុកបាញ់ប្លោងគ្រាប់យ៉ាងច្រើន ទៅលើតំបន់ហ្កាហ្សាដើម្បីកាត់ផ្តាច់ផ្លូវ និងបង្កការលំបាកដល់ក្រុមហាម៉ាស។
ក្រុមអាម៉ាសដែលគ្រប់គ្រងតំបន់ហ្កាហ្សា បានអះអាងថា យ៉ាងហោចណាស់មានមនុស្សស្លាប់បន្ថែមទៀត ចំនួន៨០នាក់ ដោយការវាយប្រហារទម្លាក់គ្រាប់ដ៏ច្រើនសន្ធឹករបស់អ៊ីស្រាអែល ក្នុងវេលាយប់ថ្ងៃសៅរ៍ឈានចូលថ្ងៃអាទិត្យ។ យោងតាមប្រភពពីអ្នករាយការណ៍ព័ត៌មានបារាំង AFP ប្រចាំនៅហ្កាហ្សាវិញ បានឲ្យដឹងថា គេឃើញមានមីស៊ីលបានវាយប្រហារនៅចំណុច រ៉ាហ្វា ភាគខាងត្បូងហ្កាហ្សា មិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីព្រំដែនអេហ្ស៊ីប។ ចំណែកទីក្រុងហ្កាហ្សាស៊ីធី ដែលស្ថិតនៅខាងជើងឯនេះ ក៏គេបានឃើញផ្សែងខ្មៅសន្ធោសន្ធៅដែរ ក្នុងវេលាយប់។
កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ លោក Daniel Hagari អ្នកនាំពាក្យកងទ័ពអ៊ីស្រាអែល បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា ចាប់ពីថ្ងៃនេះទៅគឺអ៊ីស្រាអែល និងបន្ថែមការវាយប្រហារ ទៅលើតំបន់ហ្កាហ្សា។ កម្មវត្ថុនៃការបន្ថែមការវាយប្រហារនេះ គឺដើម្បីបង្ក្រាបកម្លាំងរបស់ក្រុមហាម៉ាសឲ្យទន់ខ្សោយ ហើយកាត់បន្ថយហានិភ័យប្រឈម មកលើកងទ័ពអ៊ីស្រាអែល នៅក្នុងដំណាក់កាលបន្ទាប់នៃសង្គ្រាមនេះ។ទោះជាយ៉ាងណា មិនទាន់មានបញ្ជាក់ផ្លូវការពីក្រសួងការពារជាតិអ៊ីស្រាអែលទេ ថាដំណាក់កាលបន្ទាប់គឺជាអ្វី។ ក៏ប៉ុន្តែ លោក Herzi Halevi នាយសេនាធិការកងទ័ពអ៊ីស្រាអែលបានប្រកាសកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ថា កងទ័ពអ៊ីស្រាអែលនឹងចូលទៅក្នុងហ្កាហ្សា ក្នុងក្របខណ្ឌកម្មវត្ថុបេសកកម្ម ដែលសំដៅកំទេចហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់ពួកភេរវកម្មហាម៉ាស ហើយកងទ័ពអ៊ីស្រាអែលនឹងធ្វើប្រតិបត្តិការនេះ ប្រកបដោយភាពជំនាញបំផុត។
ក្រៅពីសមរភូមិហ្កាហ្សា នៅភាគខាងជើងអ៊ីស្រាអែលឯណោះ កងទ័ពអ៊ីស្រាអែលបានបាញ់គ្រាប់ឆ្លងឆ្លើយជាមួយក្រុមហេបូឡាលីបង់ ដែលជាកូនចៅរបស់អ៊ីរ៉ង់។ អ៊ីស្រាអែលបានជម្លៀសប្រជាជនខ្លួន ចេញពីតំបន់ក្បែរព្រំដែន ដើម្បីបង្ការគ្រោះថា្នក់ ក្នុងករណីក្រុមហេសបូឡាបើកការប្រយុទ្ធ។ ដោយឡែកនៅព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យដែរ បើតាមប្រភពពីបណ្តាញព័ត៌មានផ្លូវការស៊ីរី គឺកងទ័ពអ៊ីស្រាអែលបានបាញ់មីស៊ីលទៅលើព្រលានយន្តហោះក្រុងដាម៉ាស និងព្រលាននៅក្រុងអាឡេប បង្កការខូចខាតយ៉ាងដំណំ និងត្រូវបិទដំណើរការបណ្តោះអាសន្ន។ តាមការសង្ស័យ អ៊ីស្រាអែលអាចវាយប្រហារដើម្បីបិទផ្លូវ កុំឲ្យមានការបញ្ជូនគ្រឿងសព្វាវុធរបស់អ៊ីរ៉ង់។
កាលពីល្ងាចថ្ងៃសៅរ៍ លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិអាមេរិក Lloyd Austin បានចេញលិខិតប្រកាសមួយ ដោយបានបញ្ជាក់ថា កងទ័ពអាមេរិកនឹងចាប់ផ្តើមត្រៀមកម្លាំង ព្រមទាំងគ្រឿងសព្វាវុធ នៅតំបន់ដើមបូព៌ា ដោយសារតែសង្កេតឃើញ អំពីសកម្មភាពគួរឲ្យបារម្ភខ្លាំងឡើង របស់អ៊ីរ៉ង់ និងបក្សពួក។ យោងតាមលិខិតនេះ អាមេរិកនឹងដាក់ពង្រាយ ប្រព័ន្ធខែលមីស៊ីលការពារផ្លូវអាកាស កំពស់ខ្ពស់ THAAD ព្រមទាំងប្រព័ន្ធមីស៊ីល Patriot នៅក្នុងតំបន់នេះ។ បន្ថែមពីនេះ អាមេរិកនឹងបញ្ជូនកម្លាំងទ័ពទៅបន្ថែម ដើម្បីត្រៀម និងបង្កើនសមត្ថភាពប្រតិកម្មឲ្យបានខ្ពស់ និងឆាប់រហស័បំផុត ក្នុងករណីចាំបាច់។
ប្រភពព័ត៌មានចុងក្រោយនៅព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យទី២២តុលាបានឲ្យដឹងថា ច្រករ៉ាហ្វា ដែលបានបើកកាលពីព្រឹកថ្ងៃសៅរ៍ អនុញ្ញាតឲ្យរថយន្តដឹកស្បៀងចូលចំនួន២០គ្រឿងនោះ បានបិទជិតឈឹងទៅវិញហើយ។ ជំនួយមនុស្សធម៌ក្នុងរថយន្តដឹកទាំង២០គ្រឿង ដែលបានចូលហ្កាហ្សាកាលពីម្សិលមិញនេះ គឺមានទំហំត្រឹមតែ៤%ប៉ុណ្ណោះ នៃការនាំចូលទំនិញប្រចាំថ្ងៃរបស់ហ្កាហ្សា កាលពីមិនផ្ទុះសង្គ្រាម។ផ្អែកតាមការិយាល័យកិច្ចការមនុស្សធម៌នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺគេត្រូវការស្បៀងអាហារចំនួនយ៉ាងហោច១០០កុងទឺន័រ ជារៀងរាល់ថ្ងៃទើបគ្រប់តម្រូវការប្រជាជនហ្កាហ្សា ប្រមាណ២លាន៤សែននាក់។ ក្រៅពីគ្មានទឹកបរិភោគ គ្មានចំណីអាហារ ប្រជាជនហ្កាហ្សា ត្រូវការជាចាំបាច់ នូវថ្នាំពេទ្យ និងបរិក្ខាចាំបាច់ ដើម្បីព្យាបាលសង្គ្រោះអ្នករបួស។
