អង់គ្លេសព្រមានថារុស្ស៊ីអាចវាយប្រហារអ៊ុយក្រែនក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានម៉ោងទៀតបន្ទាប់ពីប្រកាសទទួលស្គាល់តំបន់ផ្តាច់ខ្លួន
27-March-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
ប្រទេសអ៊ុយក្រែន៖នាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេសលោកBoris Johnsonបានព្រមានប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនZelensky អំពីហានិភ័យនៃការវាយប្រហាររបស់រុស្ស៊ីនាពេលខាងមុខសូម្បីតែ”ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានម៉ោងខាងមុខ” ។
ការិយាល័យរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី Boris Johnson បាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថា “នាយករដ្ឋមន្ត្រីបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភចំពោះការវិវឌ្ឍន៍នាពេលថ្មីៗនេះនៅក្នុងតំបន់ ហើយបានប្រាប់ប្រធានាធិបតីZelenskiyថាលោកជឿជាក់ថាការវាយប្រហារមួយអាចធ្វើទៅបានក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានម៉ោងឬប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខនេះ” ។ ការសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទជាមួយប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនលោក Volodymyr Zelensky ដោយសំដៅលើលទ្ធភាពនៃទីក្រុងម៉ូស្គូវាយប្រហារទីក្រុងគៀវ។
មន្ត្រីអង់គ្លេសនិយាយថាលោកខាងលិចត្រូវការជួយអ៊ុយក្រែនក្នុងករណីមានចលនាយោធារុស្ស៊ី ។ប៉ុន្តែសូមកត់សម្គាល់ថាដំណោះស្រាយការទូតគួរតែនៅតែត្រូវបន្ត“រហូតដល់វិនាទីចុងក្រោយ”។ការិយាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេសបានបន្ថែមថាចក្រភពអង់គ្លេសបានតាក់តែងទណ្ឌកម្មសំដៅទៅលើអ្នកដែល “បំពានលើបូរណភាពទឹកដីរបស់អ៊ុយក្រែន”។ ការិយាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រីមិនបានបញ្ជាក់ពីវិធានការនេះទេ ។
សហរដ្ឋអាមេរិកនិងសម្ព័ន្ធមិត្តលោកខាងលិចជាច្រើនចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំមុន បានចោទប្រកាន់រុស្ស៊ីថា បានប្រមូលផ្តុំកងទ័ពជាង១០០,០០០នាក់នៅតាមព្រំដែនភាគខាងលិចរបស់ខ្លួនដើម្បីរៀបចំផែនការវាយប្រហារលើអ៊ុយក្រែន។ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍ថ្មីៗនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកបានព្រមានម្តងហើយម្តងទៀតថា រុស្ស៊ី “ជិតនឹងវាយប្រហារ”។ប៉ុន្តែរឿងនេះរដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែននៅតែជឿថាស្ថានភាពគឺ”គ្មានអ្វីថ្មីទេ” ។មន្ត្រីអ៊ុយក្រែនក៏បានទទួលស្គាល់ដែរថាព័ត៌មានពីលោកខាងលិចអំពីលទ្ធភាពនៃសកម្មភាពយោធារបស់រុស្ស៊ីបានបង្កឱ្យមានការភ័យស្លន់ស្លោបង្កការខូចខាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសដែលបណ្តាលឱ្យមានការខាតបង់ពី២-៣ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយខែ។
ឡូវភាពតានតឹងលើអ៊ុយក្រែនបានបន្តកើនឡើងនៅថ្ងៃទី ២១ខែកុម្ភៈ នៅពេលដែលប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក Vladmir Putin បានទទួលស្គាល់ឯករាជ្យនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិត Donetsk (DPR) ដែលប្រកាសដោយខ្លួនឯង និងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិត Lugansk (LNR) ដែលប្រកាសដោយខ្លួនឯងនៅអ៊ុយក្រែន។ មេដឹកនាំរុស្ស៊ីក៏បានបញ្ជាឱ្យកងទ័ពចូលទៅក្នុងតំបន់បំបែក២ក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែនក្នុងប្រតិបត្តិការ “រក្សាសន្តិភាព”។មន្ត្រីអាមេរិកម្នាក់ដែលមិនបញ្ចេញឈ្មោះបាននិយាយថារុស្ស៊ីអាចនឹងចូលអ៊ុយក្រែនភាគខាងកើតនៅថ្ងៃទី២២ខែកុម្ភៈ។ មន្ត្រីរូបនេះបានបដិសេធមិនបញ្ជាក់ថាតើកងកម្លាំង “រក្សាសន្តិភាព” របស់រុស្ស៊ីដែលដាក់ពង្រាយទៅកាន់ភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែននឹងត្រូវបានចាត់ទុកថាជា “ទង្វើឈ្លានពាន” ប្រឆាំងនឹងប្រទេសនេះឬយ៉ាងណា?។
ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនលោក Volodymyr Zelensky បានប្រកាសថា “មិនខ្លាចនរណាម្នាក់”ហើយបានស្នើឱ្យលោកខាងលិច “គាំទ្រយ៉ាងច្បាស់” ។
សូមបញ្ជាក់ថាតំបន់ Donetsk ដូនែតស្ក៍ និង Lougansk លូហ្កានស្ក៍ដែលលោកពូទីនទើបប្រកាសទទួលស្គាល់ ជាតំបន់ឯករាជ្យ កាលពីយប់ថ្ងៃចន្ទទី ២១កុម្ភៈ ២០២២ ស្ថិតក្នុងតំបន់ដុនបាស ភាគខាងកើតប្រទេសអ៊ុយក្រែន និងបានរបូតពីដៃរដ្ឋាភិបាលក្រុងគៀវ តាំងពីឆ្នាំ២០១៤មកបន្ទាប់ពីរុស្សីចាប់យកតំបន់គ្រីមៀ។ រយៈពេល៨ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ក្រុង Donetsk និង Lougansk ក្លាយជាតំបន់អប្បគម និងជាសមរភូមិតតាំងគ្នារវាងកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែន និង ក្រុមផ្តាច់ទឹកដីរុស្ស៊ីនិយម។
ក្រោយពីរុស្ស៊ីក្រសោបយកតំបន់គ្រីមេឆ្នាំ ២០១៤ បានភ្លាម តំបន់ភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែន បានធ្លាក់ក្នុងសង្គ្រាមដ៏រ៉ាំរ៉ៃ និងស្លាប់ជនស៊ីវិលអស់ជាង១៤០០០នាក់។ ក្រោមការផ្តួចផ្តើមរបស់បារាំង-អាល្លឺម៉ង់ រដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែន និងក្រុមផ្តាច់ទឹករុស្ស៊ីនិយម ព្រមទាំងរុស្ស៊ី បានរកឃើញកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់ ក្រុង Minsk នៅថ្ងៃទី ១១កុម្ភៈឆ្នាំ២០១៥ ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែ ការប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែន និងក្រុមផ្តាច់ទឹកដីនិយម និងការរំលោភបទឈប់បាញ់ នៅតែបន្តកើតឡើងស្ទើរជារៀងរាល់ថ្ងៃ តាំងពី៨ឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀង មានផ្នែកមួយចែងអំពីគម្រោងផ្តល់ស្វ័យភាពយ៉ាងទូលំទូលាយដល់តំបន់ដុនបាសដែលគ្រប់គ្រងដោយក្រុមផ្តាច់ទឹកដីរុស្ស៊ីនិយម។ ប៉ុន្តែគម្រោងមានតែនៅលើក្រដាស និងពុំអាចលេចចេញជារូបរាងសោះ។ ក្រុមផ្តាច់ទឹកដីរុស្ស៊ីនិយម ធ្លាប់បានទាមទារឯករាជ្យពីអ៊ុយក្រែនដោយហៅខ្លួនឯងថា“សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិត” តាមរយៈការធ្វើប្រជាមតិ ប៉ុន្តែគ្មានសហគមន៍អន្តរជាតិណាទទួលស្គាល់ឡើយ។ នៅថ្ងៃចន្ទទី២១កុម្ភៈនេះ រុស្ស៊ី ដែលក្រុងគៀវ និងក្រុមលោកខាងលិច ចោទថាជាអ្នកគាំទ្រពួកផ្តាច់ទឹកដីនិយមនៅភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែន ទាំងផ្នែកយោធា និងហិរញ្ញវត្ថុ បានប្រកាសទទួលស្គាល់ឯករាជ្យភាព ក្រុងដូនែតស្ក៍និងលូហ្កានស្ក៍ ជាសាធារណរដ្ឋស្វ័យប្រកាស តែម្តង។
ដូនែតស្ក៍ ជាក្រុងដ៏ធំនិងសំខាន់បំផុត នៃតំបន់ទំនាបដុនបាស ដែលមានប្រជាជនរស់នៅសរុបប្រមាណ២លាននាក់។ ជាតំបន់សម្បូរធនធានរ៉ែហើយ ដូនែតស្ក៍ ក៏ជាមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាវិទ្យាសាស្ត្រលោហៈដ៏សំខាន់បំផុតមួយរបស់អ៊ុយក្រែន។ ចំណែកលូហ្កានស្ក៍ ជាក្រុងឧស្សាហកម្ម មានប្រជាជនរស់នៅសរុប១លាននាក់កន្លះ។ ក្រុងទាំងពីរមានព្រំដែនជាប់រុស្ស៊ី ហើយភាគខាងត្បូងបំផុតនៃតំបន់ដុនបាស ដែលស្ថិតនៅតាមបណ្តោយសមុទ្ធខ្មៅ ជាជម្រុកធ្យូងថ្ម ដ៏មហិមារ។
ដុនបាសជាប្រភពនៃភាពប្រទាញប្រទង់វប្បធម៌យ៉ាងខ្លាំងរវាងក្រុងគៀវនិងម៉ូស្គូ ដែលមិនមែនគាំទ្រតែតំបន់ដុនបាសមួយទេ គឺគាំទ្រតំបន់ភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែនទាំងមូលតែម្តង ព្រោះភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែននេះជាតំបន់ដែលមានប្រជាពលរដ្ឋនិយាយភាសារុស្ស៊ីរស់នៅច្រើន។ វត្តមានពលរដ្ឋនិយាយភាសារុស្ស៊ី កើនឡើងកាន់តែច្រើន នៅក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ពោលគឺក្នុងសម័យសហភាពសូវៀត។
ជាលើកទី១ហើយដែលរុស្ស៊ីបានបញ្ជាក់ថាខ្លួនមិនចាត់ទុកតំបន់ Donbassរបស់អ៊ុយក្រែន។នោះអាចបើកផ្លូវសម្រាប់ទីក្រុងម៉ូស្គូក្នុងការបញ្ជូនកងកម្លាំងយោធាដោយបើកចំហទៅកាន់តំបន់បំបែកដោយលើកហេតុផលថាខ្លួនកំពុងធ្វើអន្តរាគមន៍ក្នុងនាមជាសម្ព័ន្ធមិត្តដើម្បីការពារតំបន់។លោក Alexander Borodai សមាជិកសភារុស្ស៊ីនិងជាអតីតមេដឹកនាំនយោបាយ Donetsk បាននិយាយកាលពីខែមុនថាក្រុមបំបែកខ្លួននឹងសម្លឹងទៅរកប្រទេសរុស្ស៊ីដើម្បីជួយពួកគេទទួលបានការគ្រប់គ្រងផ្នែកខ្លះនៃ Donetsk និង Luhansk ដែលនៅតែស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អ៊ុយក្រែន។
ប្រសិនបើសេណារីយ៉ូនេះកើតឡើង វាអាចឈានដល់ជម្លោះយោធារវាងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែន។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមកការប្រយុទ្ធគ្នាបានផ្ទុះឡើងនៅក្នុងតំបន់ដែលបានសម្លាប់មនុស្សជាង១៤ ០០០នាក់។ រុស្ស៊ីបដិសេធការចូលរួមក្នុងជម្លោះ។ប៉ុន្តែគាំទ្រក្រុមបំបែកខ្លួនតាមមធ្យោបាយមួយចំនួន រួមទាំងការគាំទ្រផ្នែកយោធាដោយសម្ងាត់ការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ការផ្តល់វ៉ាក់សាំង Covid-19 និងការចេញលិខិតឆ្លងដែនយ៉ាងហោចណាស់៨០០,០០០ ។វិធានការរបស់រុស្ស៊ីក្នុងការទទួលស្គាល់វាក៏ត្រូវបានគេនិយាយថា”សម្លាប់” កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុង Minsk ។
កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុង Minsk ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយដោយ Normandy Quartet ដែលមានរុស្ស៊ីអ៊ុយក្រែន បារាំងនិងអាល្លឺម៉ង់នៅក្នុងរដ្ឋធានីបេឡារុស្សក្នុងឆ្នាំ២០១៥ដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះបង្ហូរឈាមរយៈពេល១០ខែនៅភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែន។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះអំពាវនាវឱ្យមានស្វ័យភាពមួយកម្រិតធំសម្រាប់តំបន់ដាច់ពីរនៅអ៊ុយក្រែន។ ទោះបីជាមិនត្រូវបានអនុវត្តយ៉ាងពេញលេញដោយភាគីក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែកិច្ចព្រមព្រៀង Minsk នៅតែត្រូវបានចាត់ទុកថាជាមធ្យោបាយដ៏ល្អបំផុតចេញពីវិបត្តិអ៊ុយក្រែន។លោកប្រធានាធិបតីPutinចាត់ទុកជនជាតិរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែនជាប្រជាជនតែមួយ។លោកបានសរសេរនៅក្នុងអត្ថបទមួយដែលបានចែករំលែកនៅលើគេហទំព័ររបស់វិមានក្រឹមឡាំងកាលពីខែកក្កដាឆ្នាំមុនថា”អធិបតេយ្យភាពពិតប្រាកដរបស់អ៊ុយក្រែនអាចជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយរុស្ស៊ីតែប៉ុណ្ណោះ” ។
លោកPutinបាននិយាយនៅក្នុងសុន្ទរកថាតាមទូរទស្សន៍ថា”ខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ម្តងទៀតថាអ៊ុយក្រែនមិនមែនគ្រាន់តែជាអ្នកជិតខាងរបស់យើងទេ។វាគឺជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃប្រវត្តិសាស្ត្រ វប្បធម៌ និងស្មារតីរបស់យើង” ។ “ទាំងនេះគឺជាមិត្តរួមក្រុមនិងសាច់ញាត្តិរបស់យើង។រវាងពួកគេមិនត្រឹមតែជាសេចក្តីស្រឡាញ់របស់មិត្តរួមការងារ និងមិត្តភក្តិប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាសាច់ញាត្តិ ដែលជាគ្រួសារដែលមានចំណងឈាមផងដែរ។”ជំរឿនផ្លូវការចុងក្រោយបំផុតក្នុងឆ្នាំ២០០១បានបង្ហាញថាជាងពាក់កណ្តាលនៃចំនួនប្រជាជននៅគ្រីមៀនិង Donetsk កំណត់អត្តសញ្ញាណរុស្ស៊ីជាភាសាកំណើតរបស់ពួកគេ។
ពួកបំបែកខ្លួនបានប្រើប្រាស់អត្តសញ្ញាណតំបន់ដាច់ដោយឡែករបស់ Donbass ដើម្បីលើកកម្ពស់ការគាំទ្រ និងសកម្មភាពប្រឆាំងនឹងទីក្រុងគៀវ។តាមរយៈនេះទីក្រុងម៉ូស្គូក៏បន្តដាក់មូលដ្ឋានក្នុងតំបន់តាមរយៈការចេញលិខិតឆ្លងដែនដែលវាអាចបញ្ជូនកម្លាំងទៅការពារប្រជាជនរបស់ខ្លួន។ការស្ទង់មតិដែលបានចេញផ្សាយនៅឆ្នាំ២០២១ប្រជាជនជាងពាក់កណ្តាលនៃតំបន់ដាច់ស្រយាលចង់ចូលរួមជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ីដោយមានឬគ្មានស្វ័យភាពខ្លះ។មុនពេល Donbass រុស្ស៊ីបានទទួលស្គាល់ឯករាជ្យនៃតំបន់ដាច់ចេញពី Abkhazia និង South Ossetia ក្នុងរដ្ឋ Georgia បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមរយៈពេលប្រាំថ្ងៃក្នុងឆ្នាំ២០០៨។ ទីក្រុងម៉ូស្គូបានផ្តល់ជំនួយផ្នែកថវិកាដល់ពួកគេផ្តល់សញ្ជាតិរុស្ស៊ីដល់ប្រជាជនរបស់ខ្លួននិងបានដាក់ទាហានរាប់ពាន់នាក់នៅទីនេះ។
នៅក្នុងករណីនៃហ្សកហ្ស៊ីប្រទេសរុស្ស៊ីបានប្រើការទទួលស្គាល់ឯករាជ្យនៃតំបន់បំបែកដើម្បីពន្យល់អំពីវត្តមានយោធានៅក្នុងអតីតប្រទេសសហភាពសូវៀត។ គោលដៅរបស់រុស្ស៊ីគឺរារាំងមហិច្ឆតារបស់អង្គការណាតូរបស់ហ្សកហ្ស៊ីដោយមិនកំណត់ដោយមិនផ្តល់ឲ្យខ្លួនគ្រប់គ្រងពេញលេញលើទឹកដី។ការគណនាដូចគ្នានេះក៏នឹងត្រូវបានអនុវត្តចំពោះអ៊ុយក្រែនផងដែរ។ទីក្រុងម៉ូស្គូបានចាត់ទុកអ៊ុយក្រែនជាតំបន់ការពារសម្រាប់អង្គការណាតូដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តដែលបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៩៤៩ដើម្បីប្រឆាំងនឹងសហភាពសូវៀត។
លោកPutinបាននិយាយជាយូរមកហើយថាទំនោររបស់លោកក្នុងការពង្រីកទៅខាងកើតទៅអឺរ៉ុបអាចរំលោភលើ”បន្ទាត់ក្រហម” របស់លោក។ ទន្ទឹមនឹងនោះ លោកPutinក៏បានបញ្ជាក់ម្តងហើយម្តងទៀតថា លក្ខខណ្ឌមួយដើម្បីបំបាត់ភាពតានតឹងនៅអ៊ុយក្រែន គឺលោកខាងលិចត្រូវតែធានាថា ក្រុងគៀវមិនក្លាយជាសមាជិកនៃសម្ព័ន្ធភាពឡើយ។ មុនពេលចុះហត្ថលេខាលើក្រឹត្យទទួលស្គាល់តំបន់ដាច់ចេញពីគ្នាទាំង២ លោកPutinធ្លាប់បាននិយាយថា អ៊ុយក្រែនទាំងមូលគឺជា”ប្រទេសដែលបង្កើតឡើងដោយរុស្ស៊ី”។
សកម្មភាពនាពេលថ្មីៗនេះរបស់រុស្ស៊ីបានធ្វើឱ្យមនុស្សជាច្រើនព្រួយបារម្ភអំពីសេណារីយ៉ូដែលរុស្ស៊ីនឹងបើកការវាយប្រហារគ្រប់បែបយ៉ាងលើអ៊ុយក្រែន។ នេះគឺជាសេណារីយ៉ូដែលគួរឱ្យព្រួយបារម្ភបំផុត។ប៉ុន្តែក៏ទំនងជាតិចបំផុតដែរ នៅពេលដែលរុស្ស៊ីគិតគូរពីការចំណាយផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ សេដ្ឋកិច្ច និងមនុស្សនៃសង្គ្រាម។ឧត្តមសេនីយ៍ចូលនិវត្តន៍ Joseph Ralston អតីតមេបញ្ជាការកងកម្លាំងណាតូបាននិយាយថា “ខ្ញុំគិតថា Putinពិតជាមានអំណាចយោធាគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីវាយប្រហារអ៊ុយក្រែន។ខ្ញុំក៏ដឹងថាមានការស៊ើបការណ៍អំពីចេតនានេះ” ។ “ប៉ុន្តែខ្ញុំក៏ដឹងដែរថាជនជាតិរុស្សី ពូកែខាងពន្លត់ភ្លើងហើយខ្ញុំនៅតែមិនជឿថា សេណារីយ៉ូនេះនឹងដំណើរការទៅបាន”៕យោងតាមWashington Post, Reuters.tass
