ក្រសួងការបរទេសអាម៉េរិកចេញការណែនាំឱ្យមន្ត្រីរបស់ខ្លួន ផ្អាកជំនួយបរទេសអ៊ុយក្រែននិងណាតូប្រតិកម្ម
06-April-2025 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
សហរដ្ឋអាម៉េរិក៖ ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាម៉េរិក បានបង្គាប់ទៅកាន់មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធរបស់ខ្លួន ឱ្យផ្អាករាល់គម្រោងជំនួយបរទេសផ្សេងៗដែលបង្កើតឡើងដោយអតីតរដ្ឋបាលរបស់លោកចូបៃឌិន ដើម្បីរង់ចាំការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញ។
ប្រធានាធិបតីដូណាល់ត្រាំបានចេញបទបញ្ជានិតិប្រតិបត្តិកាលពីថ្ងៃចន្ទ ដោយបានបង្គាប់ឱ្យមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលអាម៉េរិក ផ្អាករាល់គម្រោងជំនួយបរទេសរយៈពេល ៩០ថ្ងៃ ដើម្បីរង់ចាំការពិនិត្យមើលឡើងវិញអំពីប្រសិទ្ធភាពនិងស៊ីសង្វាក់គ្នានូវកម្មវិធីជំនួយទាំងនោះ ទៅនឹងគោលនយោបាយការបរទេសថ្មីរបស់លោក។
គួរជម្រាបថា សហរដ្ឋអាម៉េរិកគឺជាប្រទេសម្ចាស់ជំនួយអន្តរជាតិដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ហើយបើយោងតាមតួលេខរបស់រដ្ឋាភិបាលអាម៉េរិកសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៣កន្លងទៅ ប្រទេសមហាអំណាចនេះបានចំណាយប្រាក់សរុប ៦៨ពាន់លានដុល្លារដើម្បីជួយដល់បណ្តាប្រទេសនានា តាមរយៈកម្មវិធីជំនួយផ្សេងៗ រាប់ចាប់ពីការវិស័យអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនិងយោធា។
ជុំវិញរឿងនេះ លិខិតបង្គាប់របស់ក្រសួងបរទេសអាម៉េរិកបានណែនាំឱ្យមន្ត្រីស្ថានទូតអាម៉េរិកទាំងអស់នៅជុំវិញពិភពលោក ត្រូវផ្អាកនូវកម្មវិធីជំនួយអភិវឌ្ឍនិងយោធាផ្សេងៗទៅឱ្យប្រទេសសាមី ប៉ុន្តែបានបង្ហាញការលើកលែងចំពោះជំនួយស្បៀងអាហារនិងយោធាសម្រាប់ប្រទេសអ៊ីស្រាអែលនិងអេហ្ស៊ីប។ នេះបើយោងតាមខ្លឹមសារឯកសារបែកធ្លាយដែលពិនិត្យបញ្ជាក់ដោយសារព័ត៌មាន BBC។
ឯកសារក្រសួងការបរទេសនេះនោះបានសរសេរទៀតថា "នឹងមិនមានមូលនិធិថ្មីបន្ថែមណាមួយ គួរត្រូវបានផ្តល់ជូនដើម្បីគាំទ្រគម្រោងជំនួយបរទេសដែលមានស្រាប់ ឫទើបនឹងបង្កើតឡើងនោះឡើយ រហូតមានការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញនិងមានការឯកភាពជាថ្មីលើលក្ខខណ្ឌនៃកម្មវិធីជំនួយទាំងនោះជាមុនសិន"។មានប្រតិកម្មចេញពីបណ្តាប្រទេសជាច្រើនរីះគន់អាមេរិកលើបញ្ហាជំនួយនេះ។
ដោយឡែកទាក់ទងជាមួយប្រទេសអ៊ុយក្រែនវិញកាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី២៤ ខែមករាបន្ទាប់ពីលោកត្រាំបង្កជំនួយ ទីក្រុងកៀវបានព្រមានប្រឆាំងនឹង ការចរចាគ្នាស្តីពីសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៉ី ដោយមិនមានវត្តមានអ៊ុយក្រែនផ្ទាល់ ហើយនិងអឺរ៉ុប ។
តាមការចេញផ្សាយដោយ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFPបានឲ្យដឹងថាប្រធានខុទ្ទកាល័យប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក Andriy Yermak បាននិយាយដូច្នេះថា «លោក ពូទីន ចង់ចរចាជោគវាសនារបស់អឺរ៉ុប ដោយមិនមានអឺរ៉ុប ហើយចង់ចរចាអំពីអ៊ុយក្រែន ដោយគ្មានអ៊ុយក្រែន។ រឿងនេះនឹងមិនអាចកើតឡើងដាច់ខាត។ លោក ពូទីន ចាំបាច់ត្រូវភ្ញាក់ខ្លួនត្រឡប់មករកការពិតវិញ បើមិនដូច្នោះទេ លោកនឹងត្រូវគេដាស់ឱ្យភ្ញាក់ខ្លួន។ នេះមិនមែនជារបៀបរបបដំណើរការ នៅក្នុងពិភពលោកសម័យទំនើបឡើយ»។ប្រតិកម្មរបស់អាជ្ញាធរទិក្រុងគៀវបានកើតឡើងបន្ទាប់ពីតំណាងប្រធានសហគមន៍អឺរ៉ុបប្រតិកម្មជាមួយជំហរលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកដែលចង់ចរចារជាមួយរុស្ស៊ីលើបញ្ហាបញ្ជាប់សង្គ្រាមដោយមិននិយាយដល់បណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបដែលជាម្ចាស់ជំនួយធំបន្ទាប់ពីអាមេរិក។
សម្រាប់រុស្ស៊ីវិញវិញរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរុស្ស៊ី លោក Sergei Lavrov បានប្រកាសថា លោកមិនឃើញមានសញ្ញាណាមួយ ដែលបង្ហាញថា អ៊ុយក្រែនឬលោកខាងលិច បានត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ សម្រាប់កិច្ចចរចាសន្តិភាពនោះទេ។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយដោយ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters នៅថ្ងៃទី២៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥។នៅក្នុងសន្ទរកថាមួយនៅថ្ងៃសុក្រនេះ លោក Lavrov បាននិយាយថា «ទោះបីជាមានការនិយាយកាន់តែខ្លាំង អំពីតម្រូវការសម្រាប់កិច្ចចរចាសន្តិភាពក៏ដោយ ក៏មិនមានសកម្មភាពជាក់ស្តែងណាមួយ ដែលបង្ហាញថា ទីក្រុងកៀវ និងលោកខាងលិច ពិតជាបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចសម្រាប់កិច្ចការនោះទេ»។
លោក Lavrov បានបន្ថែមថា ការផ្គត់ផ្គង់អាវុធ និងការដាក់ទណ្ឌកម្ម របស់លោកខាងលិច បង្ហាញថា ពួកគេមិនចង់បញ្ចប់សង្គ្រាមនៅឡើយទេ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ លោកក៏បានលើកឡើងពីបញ្ហាភាពស្របច្បាប់នៃអាជ្ញាធរអ៊ុយក្រែន ដែលជាឧបសគ្គមួយក្នុងការចរចាផងដែរ។ ការណ៍នេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន បានបញ្ជាក់ថា រុស្ស៊ីមានឆន្ទៈចរចា ប៉ុន្តែបានសង្ស័យពីភាពស្របច្បាប់របស់ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក Volodymyr Zelenskiy ក្នុងនាមជាអ្នកចរចា។
ថ្លែងនៅខាងក្រៅវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកក្នុងទីក្រុងដាវ៉ូស នៃប្រទេសស្វីសកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី២៣ខែមករាឆ្នាំ២០២៥ ប្រមុខអង្គការណាតូ លោក ម៉ាក រូតេ (Mark Rutte) ព្រមានថា យើងមិនអាចបណ្តោយឲ្យរុស្ស៊ីឈ្នះសង្គ្រាមលើអ៊ុយក្រែនបានទេ បើមិនដូច្នោះ សម្ព័ន្ធភាពយោធាមួយនេះនឹងអាប់ឱន ហើយត្រូវចាយលុយច្រើនណាស់ ដើម្បីស្តារកម្លាំងនិងទំនុកចិត្តមកវិញ។
លោក រូតេ និយាយថា «បើអ៊ុយក្រែនចាញ់ យើងនឹងអាប់ឱន ហើយយើងត្រូវការស្តារទំនុកចិត្តក្នុងសម្ព័ន្ធភាពនេះឡើងវិញ ជាមួយនឹងការចំណាយលុយយ៉ាងច្រើន។ វាមិនមែនត្រឹមលាន ឬពាន់លានទេ គឺវានឹងលោតដល់ខ្តង់ទ្រីលានឯណោះ ហើយវានឹងអស់ច្រើនជាងទឹកប្រាក់ដែលយើងបានប្តេជ្ញាចិត្តថានឹងចំណាយ ដើម្បីជំរុញវិស័យការពារនាពេលបច្ចុប្បន្នទៅទៀត»។
ស្របពេលជាមួយគ្នានោះដែរ លោក រូតេ ព្រមានថា បណ្ដាប្រទេសជាសមាជិកអាចប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាការពារខ្លួនក្នុងរយៈពេលពី ៤ទៅ៥ឆ្នាំខាងមុខ បើការចំណាយលើវិស័យការពារជាតិបច្ចុប្បន្ននៅតែកំណត់ត្រឹម ២% នៃ GDP ដដែល។
