អតីតមេដឹកនាំចុងក្រោយរបបសហភាពសូវៀតចូលមរណៈភាពក្នុងជន្មាយុ៩១ឆ្នាំ
25-April-2025 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
រុស្ស៊ី៖លោក មីខាអ៊ីល ហ្គ័របាឆូវ (Mikhail Gorbachev) ដែលគេស្គាល់ថាជាមេដឹកនាំចុងក្រោយបង្អស់របស់សហភាពសូវៀត និងធ្លាប់ទទួលបានពានរង្វាន់ណូបែលក្នុងឆ្នាំ១៩៩០ បានទទួលមរណភាព កាលពីថ្ងៃអង្គារ៍ទី៣០សីហា ក្នុងជន្មាយុ៩១ឆ្នាំ។ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reutersបានឲ្យដឹងថា៖មន្ទីរពេទ្យ Central Clinical Hospital ក្នុងទីក្រុងមូស្គូ ប្រទេសរុស្ស៊ី បានលើកឡើងថា៖ «លោក មីខាអ៊ីល ហ្គ័របាឆូវ បានទទួលមរណភាពនៅយប់នេះ [ថ្ងៃអង្គារ] បន្ទាប់ពីរូបលោកមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ដែលអូសបន្លាយអស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ»។កាលពីខែមិថុនា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអន្តរជាតិបានរាយការណ៍ថា គាត់ត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យ ដោយសារជំងឺក្រលៀន ថ្វីបើជាមូលហេតុនៃការស្លាប់របស់គាត់ មិនត្រូវបានប្រកាសក៏ដោយ។
ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្លាឌីមៀរ ពូទីនដែលលោកបូរីសយ៉ែសស៊ីនកាលនៅជាប្រធានាធិបតីផ្ទេរអំណាចឲ្យកាន់រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ ក៏បានសម្តែងនូវការចូលរួមរំលែកទុក្ខដ៏ក្រៀមក្រំបំផុត ចំពោះមរណភាពអតីតមេដឹកនាំសហភាពសូវៀតរូបនេះផងដែរ។ នេះបើតាមការឱ្យដឹងពីអ្នកនាំពាក្យវិមានក្រឹមឡាំង លោក Dmitry Peskov ដែលបានថ្លែងប្រាប់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានរុស្ស៊ី Interfax៖ «នៅថ្ងៃស្អែក [ថ្ងៃពុធ] គាត់ [លោកប្រធានាធិបតី] នឹងផ្ញើសាររំលែកទុក្ខតាមរយៈប្រព័ន្ធតេឡេក្រាម [Telegram] ដល់ក្រុមគ្រួសារ និងមិត្តភក្ដិទាំងឡាយរបស់លោក ហ្គ័របាឆូវ ដែលបានទទួលមរណភាពនេះ»។
សូមបញ្ជាក់ថាលោក មីខាអ៊ីល ហ្គ័របាឆូវ (Mikhail Gorbachev) បានចូលកាន់អំណាចក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥ បានបង្ហាញមុខមាត់សហភាពសូវៀតទៅកាន់ពិភពលោក ហើយបានណែនាំនូវកំណែទម្រង់មួយចំនួនក្នុងសហភាពនេះ។លោក មីខាអ៊ីល ហ្គ័របាឆូវ (Mikhail Gorbachev) បានក្លាយជាអគ្គលេខាបក្សកុម្មុយនិស្តសូវៀត និងជាមេដឹកនាំប្រទេសនៅអាយុ៥៤ឆ្នាំ។នៅពេលនោះគាត់គឺជាសមាជិកក្មេងជាងគេនៃក្រុមប្រឹក្សាកាន់អំណាច ដែលគេហៅថាជាការិយាល័យនយោបាយ។ អ្នកស្នងតំណែងមុនរបស់គាត់គឺលោកកូស្តាំងទីនឆេណិនកូ( Konstantin Chernenko )បានទទួលមរណភាពក្នុងអាយុ ៧៣ ឆ្នាំបន្ទាប់ពីកាន់តំណែងបានជាងមួយឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែលោក មីខាអ៊ីល ហ្គ័របាឆូវ (Mikhail Gorbachev) មិនអាចទប់ស្កាត់ការដួលរលំនៃសហភាពសូវៀត ពីការលេចឡើងនូវប្រទេសរុស្ស៊ីសម័យទំនើបបានទេ។
លោក Gorbachev ចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងគ្រប់គ្រងអាវុធជាមួយប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Ronald Reagan ក្នុងឆ្នាំ១៩៨៧
នៅឆាកអន្តរជាតិក្នុងនាមជាប្រមុខរដ្ឋសហភាពសូវៀតត គាត់បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងគ្រប់គ្រងអាវុធ ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយបានបដិសេធមិនធ្វើអន្តរាគមន៍ ពេលដែលប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងកើត បាននាំគ្នាក្រោកឡើងប្រឆាំងនឹងមេដឹកនាំកុម្មុយនិស្តរបស់ពួកគេកសាងប្រពន្ធ័ប្រជាធិបតេយ្យក្នុងប្រទេស។ជាកស្តែងអាល្លឺម៉ង់ខាងកើតនិងខាងលិចបានបង្រួបបង្រួមគ្នាតាមរយៈវាយកំទេចជញ្ជាំងលក្រុងប៊ែកឡាំង។សហភាពសូវៀត ត្រូវបានបង្កើតឡើង នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩២២ ហើយបានដួលរលំទៅវិញ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩១ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ្គ័របាឆែវ។ សហភាពសូវៀត មានឈ្មោះ ជាផ្លូវការ «សាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមសហភាពសូវៀត»។ ប្រទេសមហាអំណាចកំពូល នៅលើពិភពលោក នៃប្លុកកុម្មុយនីស្ដមួយនេះ មានផ្ទៃដី ទំហំ ២២ ៤០២ ២០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដោយមានរដ្ឋ ជាចំណុះ ចំនួន១៥ រួមមាន ទី១-រុស្ស៊ី ទី២-អ៊ុយក្រែន ទី៣-បេឡារុស ទី៤-អ៊ុយបែគីស្ថន ទី៥-កាហ្សាស្ថាន ទី៦-ហ្សកហ្ស៊ី ទី៧-អាស៊ែបៃហ្សង់ ទី៨-លីទុយអានី ទី៩-មូដាវី ទី១០-ឡាតវី ទី១១-គីរីគីស្ថាន ទី១២-តាជីគីស្ថាន ទី១៣-អាមេនី ទី១៤-ទួកមីនីស្ថាន និង អេស្ដូនី។ ប៉ុន្ដែក្រោយការដួលរលំ នៃសហភាពសូវៀត នាអំឡុងឆ្នាំ១៩៩១ នោះមក រដ្ឋជាចំណុះទាំង១៥ ក៏បានប្រកាស អំពីឯករាជភាពរៀងៗខ្លួន ហើយរដ្ឋធ្លាប់ជាចំណុះឲ្យសហភាពសូវៀត ចំនួន៣ ក៏ចូលទៅរួមរស់ជាមួយអង្គការណាតូ រួមមាន អេស្ដូនី ឡាតវី និង លីទុយអានី។
សម្រាប់លោកខាងលិច លោកហ្គោបាឆេវត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាស្ថាបត្យករនៃកំណែទម្រង់ ដែលបានបង្កើតលក្ខខណ្ឌសម្រាប់ការបញ្ចប់សង្គ្រាមត្រជាក់ក្នុងឆ្នាំ១៩៩១ ដែលជាពេលវេលានៃភាពតានតឹងយ៉ាងជ្រាលជ្រៅរវាងសហភាពសូវៀត និងប្រទេសលោកខាងលិច រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចក្រភពអង់គ្លេសផងដែរ។ គាត់បានទទួលពានរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពក្នុងឆ្នាំ ១៩៩០ “សម្រាប់តួនាទីឈានមុខគេរបស់គាត់ ក្នុងការផ្លាស់ប្តូររ៉ាឌីកាល់នៅក្នុងទំនាក់ទំនងខាងកើត – ខាងលិច”។ការចូលមរណៈភាពនេះមេដឹកនាំប្រទេសលោកខាងលិចរួមទាំងអគ្គលេខាធិការអង្គកាសហប្រជាជាតិផងបានចេញសារសម្តែងការសោកស្តាយនិងចាត់ទុកលោកជាស្ថាបនិកសន្តិភាពពិភពលោក។តែក្នុងប្រទេសប្រជាជនមិនបានពេញចិត្តទង្វើរបស់លោកទេ។ជាក់ស្តែងពេលលោក Gorbachev បានប៉ុនប៉ងវិលត្រលប់ទៅជីវិតនយោបាយវិញក្នុងឆ្នាំ១៩៩៦ ប៉ុន្តែទទួលបានសំឡេងគាំទ្រត្រឹមតែ ០,៥% ប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី។
ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានរុស្ស៊ី TASSបានឲ្យដឹងថា៖ សពរបស់អតីតមេដឹកនាំសហភាពសូវៀតរូបនេះ នឹងត្រូវយកទៅបញ្ចុះនៅទីបញ្ចុះសព Novodevichy ក្នុងទីក្រុងមូស្គូ ដែលនឹងត្រូវដាក់ក្បែរប្រពន្ធរបស់លោកដែលបានទទួលមរណភាពកាលពីឆ្នាំ១៩៩៩៕
