តៃវ៉ាន់និងចិនដីគោកឡើងសម្លេងដាក់គ្នាក្នុងទិវាបុណ្យខួបជាតិតៃវ៉ាន់
30-March-2025 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
ចិន៖លោកប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ ឡៃ ឈីងតែ បានថ្លែងសុន្ទរកថាជាលើកទី១ នៅថ្ងៃបុណ្យជាតិ១០តុលា បន្ទាប់ពីលោកបានចូលកាន់តំណែងកាលពីខែឧសភា។ ក្នុងសុន្ទរកថានេះ លោកបានថ្លែងថា លោកនឹងបន្តប្រឹងប្រែងតស៊ូ ដើម្បីប្រឆាំងតទល់នឹងការច្បាមភ្ជាប់កោះតៃវ៉ាន់ទៅក្នុងទឹកដីចិន និងប្រឆាំងចំពោះការជាន់ឈ្លីអធិបតេយ្យភាពរបស់កោះតៃវ៉ាន់។ លោក ឡៃ ឈីងទឿ បន្តទៀតថា វាមិនអាចទៅរួចជាដាច់ខាត ដែលចិនគឺជាមាតុភូមិរបស់តៃវ៉ាន់នោះ។
លោកប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ បានគូសបញ្ជាក់ថា ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់តៃវ៉ាន់ នៅតែបន្តជាដរាបដើម្បីការពារអធិបតេយ្យភាព បូរណភាពជាតិ និងដើម្បីរក្សាStatu quo ព្រមទាំងសន្តិភាពនិងស្ថិរភាពតំបន់ច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់។ ក្នុងសុន្ទរកថានេះដែរ លោក ឡៃ ឈីងតែ លើកឡើងថាលោកសង្ឃឹមថា តៃវ៉ាន់និងចិននឹងអាចសន្ទនាគ្នា ប្រាស្រ័យរាប់អានគ្នាប្រកបដោយភាពបរិសុទ្ធនិងសន្តិភាព។
ភ្លាមៗក្រោយសុន្ទរកថារបស់លោកប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់នេះ ប៉េកាំងបានប្រតិកម្មភ្លាម ដោយបណ្តាញព័ត៌មានចិនបានចុះផ្សាយ ចាត់ទុកលោក ឡៃ ឈីងទឿ គឺជាជនបះបោរបំបែកទឹកដី និងចោទថាសំដីលោកគឺជាសំដីញុះញង់ប្រឆាំងនឹងចិន។
នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននៅឯរដ្ឋធានីប៉េកាំងកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោកស្រី ម៉ៅ នីង (Mao Ning) និយាយថា សុន្ទរកថារបស់លោក ឡៃ (Lai) មានចេតនាចង់បំបែកទំនាក់ទំនងជាប្រវត្តិសាស្ត្ររវាងភាគីនៃច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ ដោយសកម្មភាពរបស់លោកឡៃ បានបង្ហាញពីគោលបំណងផ្តាច់ខ្លួន និងមានចេតនាអាក្រក់ ក្នុងការបង្កើនភាពតានតឹងក្នុងឆ្លងច្រកសមុទ្រ ដើម្បីតែកេងចំណេញនយោបាយផ្ទាល់ខ្លួនយ៉ាងអាត្មានិយមជាទីបំផុត ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន បានលើកឡើងជាបន្តទៀតថា «តៃវ៉ាន់ នឹងមិនអាចក្លាយជាប្រទេសបានឡើយ» ។ក្នុងនោះ លោកស្រី ម៉ៅ នីង មានប្រសាសន៍ថា «សុន្ទរកថារបស់លោក ឡៃ ជីងតេ (Lai Ching-te) មានចេតនាផ្តាច់ទំនាក់ទំនងឆ្លងច្រកសមុទ្រជាប្រវត្តិសាស្ត្ររវាងតៃវ៉ាន់និងចិនដីគោក ហើយក៏ជាចេតនា ដែលនឹងនាំឱ្យកើនឡើងនូវភាពតានតឹងខ្លាំងទៅៗ ដើម្បីតែកេងចំណេញផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន និងនយោបាយ ។ លោកស្រី បានកត់សម្គាល់ថា នៅលើពិភពលោក មានចិនតែមួយប៉ុណ្ណោះ ហើយតៃវ៉ាន់ មិនអាចកាត់ផ្តាច់ពីចិនបានទេ មានន័យថា សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន គឺជារដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់តែមួយគត់ ដែលតំណាងឱ្យចិនទាំងមូល ។
ក្នុងពេលដំណាលគ្នា ក្រៅពីនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន អ្នកជំនាញ និងជាប្រមុខសាស្ត្រាចារ្យនៃសកលវិទ្យាល័យស៊ូចូវ (Soochow) ក្នុងទីក្រុងស៊ូចូវ (Suzhou) ភាគខាងកើតប្រទេសចិន លោកសាស្ត្រាចារ្យ វីទ័រ កៅ (Victor Gao) ឯណោះវិញ រៀបរាប់ថា ការលើកឡើងរបស់មេដឹកនាំកោះតៃវ៉ាន់ លោក ឡៃ ជីងតេ (Lai Ching-te) បង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីការប៉ុនប៉ងដោយឥតលាក់លៀម ក្នុងការព្យាយាមបំបែកតៃវ៉ាន់ចេញពីប្រទេសចិន ប៉ុន្តែកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងអស់នោះ គ្មានប្រសិទ្ធភាពឡើយ ដោយសារតែបណ្តាប្រទេសជាច្រើននៅលើពិភពលោក បានទទួលស្គាល់ទាំងស្រុងនូវគោលការណ៍ចិនតែមួយ ។
សូមបញ្ជាក់ថា ទិវាបុណ្យជាតិតៃវ៉ាន់លើកទី១១៣ ថ្ងៃទី១០តុលា គឺបុណ្យខួបរំលឹកអំពីការដួលរលំទៅ នៃរាជវង្សឈីង ហើយចិនប្រែឈ្មោះថា “សាធារណរដ្ឋចិន”។ ក្នុងឱកាសបុណ្យខួបនេះ មានការចូលរួមផងដែរពីសមាជិកសភាអាមេរិក៣នាក់ និងតំណាងអង្គទូតប្រទេស១២ ដែលមានទំនាក់ទំនងផ្លូវការជាមួយតៃវ៉ាន់។ គួររំលឹកថា ទំនាស់រវាងតៃវ៉ាន់និងចិនដីគោក បានចាប់ផ្តើមនៅកំឡុងពេលដែលកងទ័ពបដិវត្តកុម្មុយនីស្ត របស់ម៉ៅ សេទុង បានចាប់ផ្តើមវាយលុក ផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋចិនដឹកនាំដោយ ឆេង កៃជែក (Tchang Kai-Chek) ហើយបានប្រកាសបង្កើតសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន។ នៅថ្ងៃទី១តុលាឆ្នាំ១៩៤៩ អ្នកជាតិនិយមនៃសាធារណរដ្ឋចិន បាននាំគ្នាធ្វើដំណើរទៅតៃវ៉ាន់ជាមួយនឹងប្រជាជនស៊ីវីលរាប់សិបម៉ឺននាក់ ដើម្បីគេចចេញពីរបបកុម្មុយនីស្ត។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក តៃវ៉ាន់មានរបបនយោបាយ មានរដ្ឋាភិបាល មានកងទ័ពដាច់ដោយឡែក។
លោក Fang Yu-Chen សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៅសកលវិទ្យាល័យ SooChow ក្រុងតៃប៉ិ បានលើកឡើងថា សុន្ទរកថារបស់លោក ឡៃ ឈីងតែក្នុងឱកាសបុណ្យជាតិតៃវ៉ាន់នេះ គឺមានលក្ខណៈទន់ភ្លន់ មិនក្អេងក្អាងប្រឆាំងចិនពេកនោះទេ។ តែទន្ទឹមនឹងនេះ លោកឡៃ ឈីងតែ បានរំលឹកអំពីប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ចិននិងតៃវ៉ាន់ ដែលវាអាចធ្វើឲ្យប៉េកាំងខឹងច្រលោត។ មានន័យថា លោកឡៃឈីងតែ ចង់ប្រាប់ចិនថា សាច់រឿងប្រវត្តិសាស្ត្រគឺលោកក៏មានសិទ្ធិនិយាយរំលឹកដែរ មិនមែនចិនតែម្នាក់ឯង និយាយយកត្រូវតែម្នាក់ឯងនោះទេ។
សូមរំឭកជាថ្មី រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង បានប្រកាសថា តៃវ៉ាន់ជាទឹកដីរបស់ចិនតាំងពីបុរាណកាលមក និងតែងចាត់ទុកតៃវ៉ាន់ជាអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួន ហើយក៏មិនបដិសេធក្នុងការប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធាដើម្បីយកកោះនេះឲ្យស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួនឡើយ។ រដ្ឋាភិបាលតៃវ៉ាន់បានច្រានចោលការអះអាងទាំងនោះ ដោយនិយាយថាមានតែប្រជាជនតៃវ៉ាន់ទេដែលអាចសម្រេចអនាគតរបស់ពួកគេ។
រាជវង្ស Qing នៃប្រទេសចិន បានចុះហត្ថលេខាប្រគល់កោះតៃវ៉ាន់ទៅប្រទេសជប៉ុននៅក្នុងឆ្នាំ១៨៩៥ ក្រោមសន្ធិសញ្ញាមួយ ហើយនៅឆ្នាំ១៩៤៥ នៅចុងបញ្ចប់នៃសង្គ្រាមលោកលើកទី២ កោះនេះត្រូវបានប្រគល់ទៅឲ្យរដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋចិន។ នៅ៤ឆ្នាំបន្ទាប់ក្រោយចាញ់សង្គ្រាមស៊ីវិលជាមួយបក្សកុម្មុយនិស្តរបស់លោក ម៉ៅ សេទុង រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋចិនបានរត់ភៀសខ្លួនទៅគ្រប់គ្រងនៅកោះតៃវ៉ាន់មកទល់នឹងសព្វថ្ងៃនេះ។
គួរកត់សំគាល់ថា ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ចិនប៉េកាំងបានគំរាមកាន់តែខ្លាំង ថាខ្លួនអាចនឹងប្រើកម្លាំងដើម្បីច្បាមយកកោះតៃវ៉ាន់មកវិញ ព្រោះតៃវ៉ាន់គឺជាខេត្តមួយរបស់ខ្លួន។ យ៉ាងណាមិញ នៅរវាង២៤ម៉ោង មុនថ្ងៃបុណ្យជាតិតៃវ៉ាន់ ១០តុលា ចិនបានបញញជូនយន្តហោះចម្បាំងចំនួន២៩គ្រឿង និងនាវាចម្បាំង៩គ្រឿងទៅក្រវែលក្បែរតៃវ៉ាន់។ នេះបើផ្អែកតាមការអះអាងរបស់ក្រសួងការពារជាតិតៃវ៉ាន់។
.jpg&h=97&w=146)
.jpg&h=97&w=146)
