បន្ទាប់ពីត្រូវបាន តែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសម្តងទៀត លោក វ៉ាងយី ចេញទៅតួគីនិយាយរឿងអ៊ុយក្រែនម្តង
03-April-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
ចិន៖ សារព័ត៌មាន AFPផ្សាយនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ឲ្យដឹងថាថា លោក វ៉ាង យី រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិនដែលទើបត្រូវបានតែងតាំងជាថ្មី កាលពីថ្ងៃពុធសប្តាហ៍បានួបពិភាក្សាអំពីបញ្ហាអ៊ុយក្រែនជាមួយសមភាគីទួរគីរបស់លោក នៅក្នុងទីក្រុងអង់ការ៉ា និងបានជួបលោកប្រធានាធិបតី តាយីព អឺដូហ្កាន់ (Tayyip Erdogan) ក្នុង អំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចក្រៅប្រទេសជាលើកដំបូង ។
លោក វ៉ាង នឹងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសទួរគី លោក ហាកាន់ ហ្វីដាន់ (Hakan Fidan) រួមមានការវិវត្តចុងក្រោយបង្អស់នៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន ក៏ដូចជាប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុសកល។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសទាំងពីរក៏បានជជែកគ្នាអំពីការអភិវឌ្ឍទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មរវាងទួរគី នឹងចិនផងដែរ។ការិយាល័យប្រធានាធិបតីទួរគីបានឲ្យដឹងក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថា អំឡុងពេលនៃកិច្ចពិភាក្សាជាមួយ លោក វ៉ាង លោក អឺដូហ្កាន់ បានសម្តែងក្តីសង្ឃឹមថា ទួរគី-ចិន នឹងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ពួកគេ ខណៈប្រទេសទាំងពីរដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងបញ្ហាពិភពលោក និងតំបន់។កាលពីដើមឆ្នាំ២០២៣នេះ ចិនបានដាក់ចេញនូវផែនការសន្តិភាពចំនួន១២ចំណុច ដោយអំពាវនាវឱ្យមានការការពារជនស៊ីវិល និងការគោរពអធិបតេយ្យភាពនៃប្រទេសនានា។
ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AFP នៅថ្ងៃអង្គារ ទី២៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣បានឱ្យដឹងថា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោកគិនឈៀង( Qin Gang )ត្រូវបានដកចេញពីតំណែងកាលពីថ្ងៃអង្គារ៍ បន្ទាប់ពីមិនបានបង្ហាញមុខជាសាធារណៈអស់រយៈពេលមួយខែ។ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានចិន Xinhua បានរាយការណ៍ដូច្នេះថា «ស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិកំពូលរបស់ប្រទេសចិន បានបោះឆ្នោតជ្រើសរើស លោក Wang Yi ជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថ្មី... នៅសម័យប្រជុំមួយត្រូវបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃអង្គារនេះ»។ របាយការណ៍ដដែលនេះបានបន្ថែមថា «លោក Qin Gang ដែលជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសបច្ចុប្បន្ន ត្រូវបានដកចេញពីមុខតំណែង»។
លោកគិនឈៀង( Qin Gang )ទើបតែត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់ចិន នាប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពី លោកវ៉ាងយី( Wang Yi) ត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរតួរនាទី។
មុននឹងកើតរឿងរ៉ាវនេះរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក គិនឈៀង បានបាត់ខ្លួនពីទីសាធារណៈ ចាប់តាំងពីការបង្ហាញមុខចុងក្រោយនៅក្នុងជំនួបជាមួយ អនុរដ្ឋមន្ត្រីរុស្ស៊ី Andreï Rudenko និងក្រោយពីជំនួបជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសស្រីលង្ការ នៅទីក្រុងប៉េកាំង នាថ្ងៃទី២៥មិថុនា។ ២ថ្ងៃក្រោយ លោក គីនឈៀង ខកខានមិនបានទទួលជួបនាយករដ្ឋមន្ត្រីនូវែលសេឡង់ Chris Hipkins នៅថ្ងៃទី២៧មិថុនា។ ក្រោយមកទៀត លោកក៏មិនបានជួបប្រមុខបេសជនពិសេសអាកាសធាតុអាមេរិក Jonh Kerry ហើយលោកមិនបានទទួលជួបអ្នកការទូតអាមេរិកដ៏ល្បី Henry Kissinger ជាមិត្តចាស់របស់ចិន និងជាអ្នកភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងចិន-អាមេរិក អំលុងទសវត្សរ៍១៩៧០។ អាយុ១០០ឆ្នាំលោកHenryKissinger ទៅប៉េកាំង ពីថ្ងៃ១៩-២០កក្កដា។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន ជីន កង មិនបានទៅប្រជុំកំពូលរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាននៅឥណ្ឌូណេស៊ី និងមិនបានទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំប្រទេសមានសន្ទុះសេដ្ឋកិច្ចលឿន Brics នៅប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ថែមទៀត។
អំលុងអវត្តមានប្រមុខការទូតចិនលោក គិឈៀង រយៈពេល ១ ខែមកនេះ ទំហំកិច្ចការដ៏ធ្ងន់ នៅក្រសួងការទេសចិន ត្រូវធ្លាក់ទៅលើ លោក វ៉ាង យី ជាសមាជិកការិយាល័យនយោបាយមជ្ឈិមបក្ស ទទួលបន្ទុកកិច្ចការបរទេស ដែលជាឋានៈតំណែង ខ្ពស់ជាង ជាអ្នកត្រូវទទួលរ៉ាប់រងជំនួសទាំងអស់។ លោក វ៉ាង យី ដែលធ្លាប់កាន់តំណែងប្រមុខការទូតចិន ក៏ត្រូវវិលមកទទួលតំណែងនេះជាថ្មី។ក្នុងបណ្តាញសង្គមចិន Weibo (ស្រដៀងហ្វេសបុកអាមេរិកដែរ) គឺមានមតិសរសេរលើកឡើងជុំវិញការបាត់ខ្លួន បាត់មុខពីឆាកសាធារណៈរបស់លោក ជីន កង ហើយការសង្ស័យ និងពាក្យចចាមអារាមផ្សេងៗលេចចេញជាហូរហែ។
បន្ទាប់មក នៅថ្ងៃអង្គារ៍ទី២៥កក្កដា សារព័ត៌មានផ្លូវការរបស់រដ្ឋអំណាចចិន មានបែបយ៉ាង ទូរទស្សន៍ជាតិ CCTV និង កាសែតចិនជាភាសាបារាំង Chine Nouvelle បានផ្សាយដំណឹងគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលថាអំពីការដកហូតតួនាទីនិងតំណែងទាំងអស់របស់លោកគិនឈៀង នៅក្នុងក្រសួងការបរទេសចិន។ ហើយនិងថា ការសម្រេចចិត្តនេះ គឺធ្លាក់មកពីការអនុម័តរបស់សភាប្រជាជនចិន។ សំណុំរឿងរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន តម្រូវ សភាចិន កោះប្រជុំគ្នាជាបន្ទាន់នៅថ្ងៃអង្គារ ដែលតាមទម្លាប់ធម្មតា សភាចិន ត្រូវប្រជុំគ្នានៅចុងខែឯណោះ។ទាំងសភាប្រជាជនចិន ទាំងកាសែតរដ្ឋចិន សុទ្ធតែមិនបានបញ្ជាក់អំពីមូលហេតុលម្អិតសោះឡើយ។ អ្នកស្រី ម៉ៅ នីង អ្នកនាំពាក្យការទូតចិន ប្រឹងបង្ហែរសំណួរ និងចៀសវាងមិនបញ្ជេញសូម្បីតែឈ្មោះរបស់រដ្ឋមន្ត្រី គិនឈៀង។
លោក គីនឈៀង គឺជាអ្នកការទូតចិន ដែលប្រើប្រាស់ភាសាអង់គ្លេសបានល្អ ។ លោក ធ្លាប់ធ្វើជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនដល់ទៅ ៣ លើកនៅនគរអង់គ្លេស និងធ្លាប់ជាធ្វើឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រមាណ ១៨ ខែ មុននឹងត្រូវជ្រើសតាំង ជាសមាជិកគណៈមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនិស្តចិន នាខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ ហើយត្រូវតែងតាំងជាបន្ទាប់ ជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស។ លោក ជីន កង ចូលកាន់តំណែងជាផ្លូវការនៅក្រសួងការបរទេស នៅខែមករា ឆ្នាំ២០២៣។ នៅក្នុងពេលកាន់តួនាទី ប្រមាណកន្លះឆ្នាំមកនេះ លោក ជីន កង នៅតែប្រកាន់បន្ទាត់នយោបាយចិនដដែល យ៉ាងឥតងាករេ គឺដូចអ្វីដែល កាសែតបរទេសច្រើន វាយតម្លៃ រូបលោក ថាជា«ចចកប្រយុទ្ធ» របស់ចិន។ «ចចកប្រយុទ្ធ» ដែលគាំទ្រគោលនយោបាយចិន និង រិះគន់លោកខាងលិចមិនសំចៃមាត់ នារយៈ២០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ។ ដូច្នេះ គេជឿថា ការដកពីតំណែងលោក គឺពុំមែនមកពីហេតុផលងាករេនយោបាយ ឬដើរខុសបន្ទាត់នយោបាយបក្សនោះឡើយ។
មានហេតុមួយទៀត ដែលក្នុងសង្គមចិន កំពុងតែសង្ស័យ នោះគឺរឿងអាស្រូវទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទ ក្រៅចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍។ នៅមុនការបាត់មុខរបស់លោក ជីន កង ប្រមាណជា ១សប្តាហ៍ គឺប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ បាននាំគ្នាផ្សាយអំពីចំណងទាក់ទងដ៏ស្និទ្ធរបស់លោករដ្ឋមន្ត្រី ជាមួយនិង ស្រីអ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មាន ដ៏ល្បីម្នាក់របស់ចិន ប្រចាំនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ អ្នកទាំងពីរបានជួបស្គាល់គ្នា គ្រាដែលលោក ជីន កង ធ្វើជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិននៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន ចន្លោះឆ្នាំ២០២១ និង២០២៣។លោក James Palmer នៃទស្សនាវដ្តី Foreign Policy បានជឿជាក់ថា «លោក ជីន កង បាត់បង់តំណែង ក៏ព្រោះតែទំនាក់ទំនងពិសេសជាមួយនារីម្នាក់នេះហើយ។» នេះក៏ព្រោះតែ ទំនាក់ទំនងស្នេហាខាងក្រៅ ជារឿងអាស្រូវដ៏រស៊ើបមួយ សម្រាប់គំរូសីលធម៌នយោបាយនៃថ្នាក់ដឹកនាំចិន។នាពេលកន្លងទៅ លោក Zhang Gaoli ជាមន្ត្រីធំរបស់បក្សកុម្មុនិស្តចិន ជាអតីតសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ នៃការិយាល័យនយោបាយរបស់បក្ស ក៏ត្រូវទម្លាក់ពីតំណែង នៅខែតុលា ឆ្នាំ២០២២។ ដ្បិតមានជាប់ព័ន្ធនឹងរឿងអាស្រូវផ្លូវភេទ និងត្រូវរងការចោទប្រកាន់ពីបទរំលោភ លើកីឡាការិនីវាយតេនីស។
