សោធនកម្មមាត្រា៤៥តេជោថាដាក់ពាក្យស្នើមកតែសមរង្ស៊ីថាអ្នកណាហ៊ានគឺក្បត់!
ភ្នំពេញ៖ សមាជិករដ្ឋសភាចំនួន១១៥រូប បានលើកដៃអនុម័តទាំងស្រុងលើសេចក្តីស្នើ វិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ មាត្រា៤៥ ថ្មីនៅព្រឹកថ្ងៃទី១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨នេះ ដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យអ្នកនយោបាយអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានហាមឃាត់ មានសិទ្ធិប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយឡើងវិញតាមរយៈការស្នើពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីទៅព្រះមហាក្សត្រ។
តែលោក សម រង្ស៊ីក្នុងនាមប្រធានស្តីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនាថ្ងៃទី ១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ នេះដែរមិនបានអបអរសាទរ តែបានចេញសេចក្តីអំពាវនាវ ដល់អ្នកគាំត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរក្សាជំហរឲ្យបានរឹងមាំកុំចាញ់ការសម្លុតពីនរណាម្នាក់ និងស្នើឲ្យអតីតមន្ត្រីទាំង១១៨រូប កុំទទួលយកការធ្វើនយោបាយឡើងវិញ ។
សេចក្តីអំពាវនាវ របស់លោក សម រង្ស៊ី ចេញពីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង បានឲ្យដឹងថា “អំពាវនាវសូមឲ្យអ្នកស្នេហាជាតិ និងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យទាំងអស់ រក្សាជំហរឲ្យរឹងមាំ កុំចាញ់ការសម្លុត និងការបោកបញ្ឆោត សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន”។សេចក្តីអំពាវនាវបន្តថា បើថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងអស់ នៅរួបរួមគ្នាជាធ្លុងមួយ ហើយមិនចាញ់ការសម្លុត នឹងទទួលបានដំណោះស្រាយរួមទាំង៥ចំណុចតែបើគណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ បែកបាក់គ្នាសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នឹងទទួលជ័យ ជំនះ ដោយគាត់ប្រើដំណោះស្រាយតែមួយជ្រុង គឺគ្រាន់តែផ្តល់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយឲ្យអតីតថ្នាក់ដឹកនាំ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មួយចំនួនតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក សម រង្ស៊ី បានបញ្ជាក់ថា “អ្នកដែលទទួលសិទ្ធិឲ្យធ្វើនយោបាយតទៅទៀត ក៏មិនដឹងជាធ្វើនយោបាយយ៉ាងម៉េចទេ ក្នុងគ្រាដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវគេរំលាយ ហើយប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺលោក កឹម សុខា ត្រូវគេចាប់ឃុំឃាំង។ ដូច្នេះ សម្រាប់អ្នកដែលទទួលសិទ្ធិគ្មានផ្លូវណាធ្វើនយោបាយតទៅទៀត ក្រៅពីទៅបម្រើនយោបាយ ឲ្យសម្តេច ហ៊ុន សែន ដោយផ្ទាល់ ឬដោយប្រយោល។ អ្នកស្នេហាជាតិ និងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរទាំងអស់ ត្រូវតែច្រានចោលដំណោះស្រាយ តែមួយជ្រុងបែបនេះដែលជាដំណោះ ស្រាយក្លែងក្លាយ” ។
លោកសមរង្ស៊ីបានស្នើនូវដំណោះស្រាយ៥ចំណុច រួមមាន៖ ១- ដោះលែងលោកប្រធាន កឹម សុខា ជាបន្ទាន់ និងដោយឥតលក្ខខណ្ឌ , ២-ទម្លាក់ចោលនូវរាល់ការ ចោទប្រកាន់ មកលើមន្ត្រី និងសកម្មជនទាំងអស់ នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ , ៣- បើកផ្លូវឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដំណើរការឡើងវិញ , ៤-ប្រគល់សងសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះ ជាតិ នូវតំណែង និងតួនាទី ទាំងអស់ដែលបានមកពីការបោះឆ្នោត និង៥- រៀបចំការបោះឆ្នោតព្រឹទ្ធសភា និងរដ្ឋសភាឡើងវិញ ដោយមានការចូលរួមពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយដោយមានការត្រួតពិនិត្យ ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
លោកសមរង្ស៊ីថា អតីតថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងអស់ នឹងទទួលបានសិទ្ធិធ្វើសកម្មភាព នយោបាយតទៅទៀត ដោយស្វ័យប្រវត្តិ តាមចំណុចទី២ នៃដំណោះស្រាយ រួមខាងលើនេះ។កាលពីថ្ងៃទី១២ធ្នូថ្លែងក្នុងពេលជួបកម្មករនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺសម្តេចតេជោហ៊ុនសែនបានប្រកាសឲ្យមានការដាក់ពាក្យស្នើសុំជាបុគ្គលឬជាក្រុមទៅក្រសួងមហាផ្ទៃដើម្បីក្រសួងមហាផ្ទៃស្នើសុំលើកលែងបំរាម។
តែការប្រកាសនេះត្រូវបានលោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន អតីតតំណាងរាស្ត្រនៃអតីតបក្សប្រឆាំងដែលជាប់បំរាមចាត់ទុកថាជាការដាក់គំនៀប។«ដាក់សំណើម្នាក់ម្ដងដើម្បីធ្វើនយោបាយឡើងវិញគឺប្រៀបដូចជាសម្ពាធដែលនាំឲ្យមន្ត្រីនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរារែកចិត្ត»។ លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្នប្រាប់វិទ្យុថា គួរតែមានការរៀបចំជាកញ្ចប់ដើម្បីដាក់ស្នើតែម្ដងជាការស្រេច ព្រោះនៅពេលបិទសិទ្ធិមិនឲ្យធ្វើនយោបាយ តុលាការ បានដាក់ចេញជាកញ្ចប់ទាំង១១៨នាក់ មិនគួរតម្រូវឲ្យដាក់សំណើម្ដងម្នាក់បែបនេះទេ។
លោក គង់ គាំដែលថ្មីៗចេញមុខជាចំហរិះគន់លោកសមរង្ស៊ីបានស្វាគមន៍ការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ បើកផ្លូវឲ្យអតីតមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំង១១៨នាក់ មានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញដោយចាត់ទុក ការដាក់សំណើម្ដងម្នាក់មិនមែនជារឿងលំបាកឡើយ។ លោក គង់ គាំ ផ្ទាល់ បានឲ្យដឹងថាលោកត្រៀមដាក់សំណើដើម្បីសុំធ្វើនយោបាយឡើងវិញនៅពេលដែលវិសោធនកម្មនេះចូលជាធរមាន ក្រោយព្រះមហាក្សត្រ ឡាយ ព្រះហស្តលេខា។លោក គង់ គាំ បានអះអាងថា លោកនឹងនៅជាមួយគណបក្សកូនប្រុសរបស់លោក នៅពេលដែលទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ។
លោក គង់ បូរ៉ាកូនប្រុសម្នាក់របស់លោក បានបង្ហោះនៅលើ Facebook របស់ខ្លួនថា៖ «ខ្ញុំ គង់ បូរ៉ា បានត្រៀមខ្លួនរួចហើយ ដើម្បីស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ បន្ទាប់ពីសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយចូលជាធរមាន»។
លោកគង់សុភាដែលត្រូវបានកម្លាំងសន្តិសុខវាយបែកមុខបែកមាត់ជាមួយលោកញ៉យចំរើនមិនគាំទ្រនោះទេ។តាមរយៈសារសរសេរលើបណ្ដាញសង្គម អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្ររូបនេះ ស្នើឲ្យសមាជិកឯទៀតរក្សាជំហរឲ្យបានរឹងមាំដើម្បីបន្តការតស៊ូ។ ការតស៊ូដែល លោក គង់ សភា សំដៅដល់នោះ គឺការដាក់សម្ពាធខ្លាំងពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ឈានទៅរកការសម្របសម្រួលនយោបាយ ដើម្បីឲ្យព្រះអាទិត្យរះឡើងវិញ។
លោក កង គឹមហាក់ អតីតអ្នកតំណាងនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិញ បានថ្លែង ថា លោកនៅរង់ចាំមើលសេចក្ដីសម្រេចទាំងមូលរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាមុនសិន។ និងថា ខណៈពេលនេះ លោកមិនទាន់មានគម្រោងដាក់សំណើដើម្បីសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញឡើយ។
សូមបញ្ជាក់ថា កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ ក្នុងពិធីជួបសំណេះសំណាលជាមួយកម្មករនៅស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានប្រកាសថា សម្តេចបានត្រៀមរួចរាល់ហើយ ក្នុងការស្នើថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ ផ្តល់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយចំពោះជនដែលតុលាការហាមឃាត់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយកន្លងមក នៅពេលសេចក្តីស្នើច្បាប់នេះចូលជាធរមាន។
សម្តេចតេជោ ក៏បានព្រមានថា ជនដែលតុលាការហាមឃាត់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយ ហើយមិនអនុវត្តតាមសាលដីកា មិនត្រឹមតែមិនទទួលបានការស្នើលើកលែងទេ ថែមទាំងត្រូវជាប់ពន្ធនាគារថែមទៀត។
ទាក់ទងនិងការធ្វើវិសោធនកម្មមាត្រា៤៥នេះ តំណាងរាស្ត្រម៉ាឡេស៊ី លោកឆាលសាន់ចាហ្គោ( Charles Santiago) ដែលជាប្រធានអង្គការសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស ហៅកាត់ថា APHR បានថ្លែងកាសែតតាមសារអេឡិត្រូនិចថា សំណើកែប្រែច្បាប់នេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងសម្រាប់តែស្វែងរកការគាំទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិតែប៉ុណ្ណោះ ហើយលោកថា វានឹងមិនផ្ដល់ផលវិជ្ជមានសម្រាប់និរន្តរភាពនយោបាយនៅកម្ពុជានោះឡើយ«នេះ[ការអនុម័តសំណើច្បាប់]ពិតជាសញ្ញាមិនស្មោះត្រង់មួយធ្វើឡើងដោយលោក ហ៊ុន សែន និងរដ្ឋាភិបាលផ្ដាច់ការរបស់លោក ក្នុងបំណងស្វែងរកការគាំទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិ […]។ វិសោធនកម្មច្បាប់នៅថ្ងៃនេះ នឹងជះឥទ្ធិពលតិចតួចប៉ុណ្ណោះសម្រាប់និរន្តភាពយូរអង្វែង»។
លោក ជាម យៀបតំណាងរាស្ត្រ ម្នាក់ដែលបានចុះហត្ថខាលើសំណើវិសោធនកម្មច្បាប់នេះ បាន ការពារក្នុងសភាថា ច្បាប់នេះមានបំណងពង្រឹងនីតិរដ្ឋ ធានាពីដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា មិនមែនធ្វើឡើងក្រោមសម្ពាធអន្តរជាតិដូចមជ្ឈដ្ឋានមួយចំនួនលើកឡើងនោះទេ។
