កម្ពុជាផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៍ដល់តួគី១០ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកក្នុងពេលដែលស៊ីរីចង់បានជំនួយផងដែរ
ភ្នំពេញ៖ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានសម្រេចផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ ១០ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក ជូនទៅប្រទេសតួកគី ដើម្បីរួមចំណែកដោះស្រាយការលំបាកនានាកើតចេញ ពីគ្រោះរញ្ជួយដី។ ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃទី០៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣នេះបានឲ្យដឹងថា៖ជាមួយការផ្តល់ជំនួយនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានសម្តែងនូវសមានចិត្តយ៉ាងជ្រាលជ្រៅបំផុត និងបានចូលរួមរំលែកទុក្ខយ៉ាងស្មោះស្ម័គ្រជូនចំពោះរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនតួកគី ជាពិសេសក្រុមគ្រួសារនៃសព។
គិតត្រឹមព្រឹកថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈនេះ ចំនួនអ្នកស្លាប់នៅក្នុងគ្រោះរញ្ជួយដីនេះ កើនលើស ៩ពាន់នាក់ហើយ។ដោយឡែកបើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP នៅថ្ងៃពុធ ទី៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣បានឲ្យដឹងថាអាជ្ញាធរស៊ីរី បានឱ្យដឹងថាមនុស្សយ៉ាងហោច ២,៥៦៧នាក់ បានស្លាប់ រីឯអាជ្ញាធរតួកគី ប្រកាសថាមនុស្សស្លាប់បានកើនដល់ ៦,៩៥៧នាក់ ដែលនេះធ្វើឱ្យចំនួនអ្នកស្លាប់ទាំងនៅតួកគី និងស៊ីរី កើនដល់ ៩,៥០៤នាក់។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ក្រៅពីមនុស្សស្លាប់យ៉ាងរង្គាលបែបនេះ អគាររាប់ពាន់ខ្នងបានដួលរំលំកម្ទេចខ្ទី នៅក្នុងប្រទេសទាំងពីរ ហើយមនុស្សជាច្រើន ត្រូវគេជឿថានៅកប់ក្រោមគំនរបែកបាក់។
ចំណែកឯ ចំនួនអ្នករងរបួសវិញគឺយ៉ាងហោច២៥,០០០នាក់។ តែព្រមពេលជាមួយគ្នា អង្គការ WHO បានព្រមានថាចំនួនអ្នកស្លាប់អាចនឹងកើនឡើងដល់ ២០,០០០នាក់ឯណោះ ហើយមនុស្សប្រហែលជាង ២៣លាននាក់ នៅក្នុងប្រទេសទាំងពីរ អាចនឹងរងផលប៉ះពាល់ពីគ្រោះរញ្ជួយដីនេះ។ នាពេលនេះ អន្តរជាតិកំពុងប្រញាប់ប្រញាល់ផ្តល់ជំនួយ ហើយបញ្ជូនក្រុមរុករកនិងសង្គ្រោះ ដើម្បីជួយប្រទេសតួកគីនិងស៉ីរី។
ទាក់ទងនិងគ្រោះមហន្តរាយនេះនាយកវិទ្យាស្ថានបន្ទុះភ្នំភ្លើង និងរញ្ជួយដីហ្វីលីពីន លោក Renato Solidum បានប្រាប់កាសែត New York Times ថា ថាមពលដែលបញ្ចេញដោយការរញ្ជួយដីនៅតំបន់ព្រំដែនរវាងទួរគី នឹងស៊ីរី គឺស្មើនឹងគ្រាប់បែកបរមាណូចំនួន៣២គ្រាប់ ត្រវបានទម្លាក់លើទីក្រុងហ៊ីរ៉ូស៊ីម៉ា របស់ប្រទេសជប៉ុនកាលពី 80ឆ្នាំមុន ។ការរញ្ជួយដីនេះ មានកម្រិតរញ្ជួយរហូតដល់ទៅ ៧,៨រ៉ិចទ័រ (ការរញ្ជួយដីចាប់ពីកម្រិត ៧រ៉ិចទ័រឡើងទៅ គឺគេចាត់ទុកជាកម្រិតធ្ងន់)។ លើកចុងក្រោយ ដែលតួកគីស្គាល់គ្រោះរញ្ជួយដីកម្រិត ៧,៨រ៉ិចទ័រនេះ គឺកាលពីឆ្នាំ ១៩៣៩ មានន័យថា នេះជាការរញ្ជួយដីខ្លាំងមិនធ្លាប់កើតមាននៅក្នុងប្រទេសតួកគី នៅក្នុងរយៈពេលជាង ៨០ឆ្នាំកន្លងទៅ។
យោងតាមទីភ្នាក់ងារគ្រប់គ្រងគ្រោះអាសន្ន និងគ្រោះមហន្តរាយរបស់ប្រទេសទួរគី ការរញ្ជួយដីបានបណ្តាលឱ្យអគារជាង 5.600 បាក់រលំ និងមនុស្សសរុបចំនួន 14.720 នាក់រងរបួស។បើតាមលោកប្រធានាធិបតីតួកគី ៤៥ប្រទេសបានឆ្លើយតបនឹងសេចក្តីអំពាវនាវសុំជំនួយពីអន្តរជាតិរបស់តួកគី។ ចុះស៊ីរីវិញ មិនត្រូវការជំនួយពីសហគមន៍អន្តរជាតិទេឬ ? រដ្ឋាភិបាលស៊ីរី បានចេញសេចក្តីអំពាវនាវភ្លាមដែរ ប៉ុន្តែការបញ្ជូនជំនួយទៅស៊ីរី កំពុងតែប្រឈមនឹងបញ្ហាឈឺក្បាលមួយ គឺបញ្ហាការទូត និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។
អន្តរជាតិសន្យាជួយជនរងគ្រោះស៊ីរីដែរ តែមិនមែនជាយន្តការបន្ទាន់ទេ។ ភាពខុសគ្នានេះបណ្តាលមកពីបញ្ហាភូមិសាស្ត្រនយោបាយនិងការទូត។តាំងពីឆ្នាំ២០១១មក រដ្ឋាភិបាលស៊ីរី ដឹកនាំដោយលោក បាស្ហាអាល់អាសាដ បានជាប់ទណ្ឌកម្មអន្តរជាតិ និងដាក់ឱ្យនៅឯកាបំផុត។ ក្រុមលោកខាងលិច មិនទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកបាស្ហាអាល់អាសាដទេ។ ដូច្នេះបារាំងក៏ដូចជាងអាល្លឺម៉ង់និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ពិតជាពិបាកបង្ហាញវត្តមានចូលជួយប្រទេសដែលខ្លួនចាត់ទុកថាមិនស្របច្បាប់ណាស់។ នេះជាបញ្ហាមួយ។ បញ្ហាមួយទៀត គឺគ្រោះរញ្ជួយដី បានវាយប្រហារលើភាគខាងជើងប្រទេសស៊ីរី ដែល មួយផ្នែកស្ថិតក្នុងការគ្រប់គ្រងពួកឧទ្ទាម (ខ្លះគាំទ្រដោយមហាអំណាចបរទេស ខ្លះដោយពួកជីហាត និងកងកម្លាំងគួកឌីស្ថាន) ឯម្ខាងទៀតនៅក្រោមកណ្តាប់ដៃរដ្ឋាភិបាលដែលគាំទ្រអ៊ីរ៉ង់និងរុស្ស៊ី។
តាំងពីផ្ទុះសង្គ្រាមស៊ីវិល១២ឆ្នាំមក ពលរដ្ឋស៊ីរី ៤,៨លាននាក់ ក្នុងតំបន់ឧទ្ទាម ត្រដររស់បានដោយសារជំនួយមនុស្សធម៌អន្តរជាតិដែលបញ្ជូនមកពីតួកគី តាមច្រក Bab Al-Hawa តែមួយគត់ ស្របតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ ចាត់ទុកជារំលោភបូរណភាពដែនដីស៊ីរី ពីសំណាក់ក្រុងដាម៉ាសនិងរុស្ស៊ី ច្រកនេះរួមតូចជារៀងរាល់ថ្ងៃ ហើយអាចចាល់ភ្លាមបើមានលំហូរជំនួយច្រើន។
ជាមួយនឹងសេចក្តីអំពាវនាវសុំការគាំទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតស៊ីរីប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ បានធានានឹងចែកចាយជំនួយអន្តរជាតិដល់គ្រប់ពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសស៊ីរី ប៉ុន្តែបើបញ្ជូនជំនួយតាមដែនដីគ្រប់គ្រងដោយក្រុងដាម៉ាស នោះបញ្ហាការទូតនឹងចោទឡើង ដោយខាងរដ្ឋាភិបាលត្រូវជាអ្នកចែកចាយជំនួយដល់ពលរដ្ឋនៅតំបន់ឧទ្ទាម ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ហើយមេដឹកនាំឧទ្ទាមត្រូវផ្តល់ការព្រមព្រៀងទទួលអំណោយ។
ពលរដ្ឋស៊ីរីក្រោមដែនអំណាចរដ្ឋាភិបាល អាចនឹងទទួលបានជំនួយអន្តរជាតិ ដូចអ្វីដែលមានតាំងពី១០ឆ្នាំមក ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋដែលជាជនភៀសខ្លួន នៅតំបន់អាឡិប ឬតំបន់ឧទ្ទាម អាចនឹងត្រូវចាំស្ងួតក្រពះហើយ ព្រោះអាជ្ញាធរតួកគីកំពុងរវល់ប្រឹងជួយពលរដ្ឋរងគ្រោះរបស់ខ្លួនយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ដែរ។ ជំនួយបន្ទាន់សម្រាប់ស៊ីរីពេលនេះ មានមកតែពីខាងអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ចំនួន១៣,៦លានដុល្លារ។ ទោះធ្លាប់ដាក់ស៊ីរីឱ្យឯកាមែន តែក្រុមប្រទេសសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ ពិតជាមិនអាចបោះបង់ស៊ីរីទៀតទេ នៅចំពោះមុខមហន្តរាយរញ្ជួយដីក៏កំណាចពេលនេះ៕
