លោកតាយិបអេដូហ្កាន់ដែលកាន់អំណាច២០ឆ្នាំរួចមកហើយឈ្នះឆ្នោតបន្តអាណត្តិប្រធានាំថិបតីតួគី៥ឆ្នាំបន្តទៀត!
04-September-2023 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
តួកគី៖ ក្រោយឈ្នះការបោះឆ្នោតដើម្បីដណ្តើមតំណែងជាប្រធានាធិបតីតួកគីកាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី២៨ឧសភារួចមក លោកតាយិបអេដូហ្កាន( Tayyip Erdogan) ដែលកាន់អំណាច២០ឆ្នាំមកហើយនោះបានបង្ហាញគោលជំហរនៅក្នុងសុន្ទរកថាមួយទៅកាន់បណ្តាអ្នកគាំទ្រថា ដរាបណារដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនៅតែជាអ្នកដឹកនាំប្រទេស នោះលោកនឹងមិនលើកលែងទោសជាដាច់ខាតចំពោះអតីតមេដឹកនាំចលនាប្រឆាំងសញ្ញាតិឃឺដឌីស្ថាន លោក Selahattin Demirtas ដែលជាប់ឃុំខ្លួននៅក្នុងពន្ធនាគារក្រោមបទចោទប្រកាន់ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីភេរវកម្មតាំងពីឆ្នាំ២០១៦ ។
លោកបានបញ្ជាក់ជាបន្តអំពីនយោបាយអទិភាពសំខាន់ៗមួយចំនួនរបស់រដ្ឋាភិបាលសម្រាប់ថ្ងៃអនាគត រួមមានការផ្តោតសំខាន់លើដំណោះស្រាយបញ្ហាអតិផរណាទំនិញ និងការប៉ះប៉ូវលើវិស័យសុខុមាលភាពរបស់ពលរដ្ឋដែលធ្លាប់រងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងដោយសារតែវិបត្តិជំងឺកូវីដ ជាមួយនឹងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចសកលនាពេលកន្លងមក។គិតមកដល់ពេលនេះលោកអេដូហ្កាន់( Erdogan) បានដឹកនាំប្រទេសតួកគីអស់រយៈពេល ២០ឆ្នាំរួចមកហើយ ហើយជោគជ័យអាណត្តិទី៥របស់លោក បានធើ្វឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិសម្តែងក្តីបារម្ភខ្លះៗទៅលើមហិច្ឆតាពង្រឹងអំណាចសម្រាប់ថ្ងៃអនាគតក្នុងនាមជាប្រទេសមហាអំណាចយោធាមួយនៅក្នុងតំបន់ ។
ថ្លែងទៅកាន់អ្នកគាំទ្រនៅខាងក្រៅវិមានប្រធានាធិបតីក្នុងរដ្ឋធានី Ankara លោក Erdogan បាននិយាយថា ការបោះឆ្នោតគឺជាព្រឹត្តិការណ៍ “សំខាន់បំផុត” សម្រាប់ប្រទេសទួរគីក្នុងសម័យទំនើបនេះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងគួរតែរួបរួមគ្នា។ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវនេះដោយអស់ពីចិត្ត។ លោកក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា៖ «ថ្ងៃនេះ…ប្រទេសទាំងមូលមានប្រជាជន៨៥លាននាក់បានឈ្នះ»។ប្រធានាធិបតី Erdogan ក៏បានសន្យាអនុវត្តគម្រោងសាងសង់មជ្ឈមណ្ឌលឧស្ម័នអន្តរជាតិនៅទីក្រុងTürkiye ដូចដែលបានស្នើឡើងដោយប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក Vladimir Putin។ លោកបាននិយាយថា “ខ្ញុំនឹងពង្រឹងជំហររបស់ប្រទេសទួរគីបន្ថែមទៀតដោយការវិនិយោគលើវិស័យដឹកជញ្ជូននិងថាមពល ដែលជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍលំដាប់ពិភពលោក”។
យោងតាមលោក Erdogan នៅក្នុងសារអបអរសាទររបស់ប្រធានាធិបតី Putin មេដឹកនាំរុស្ស៊ីបានលើកឡើងពីគម្រោងសាងសង់មជ្ឈមណ្ឌលឧស្ម័នអន្តរជាតិដែលមានទីតាំងនៅ Thrace ភាគពាយព្យនៃប្រទេសទួរគី ក្បែរព្រំដែនជាមួយប្រទេសប៊ុលហ្គារី។ លោកErdogan បានសង្កត់ធ្ងន់ថាទួរគីនឹងអនុវត្តគម្រោងនេះជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ី Thrace នឹងក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលបែបនេះ។
សូមបញ្ជាក់ថានៅក្នុងការបោះឆ្នោតជុំទី១ កាលពី ២សប្តាហ៍មុន ប្រធានាធិបតីផុតអាណត្តិលោកអ៊ែរដូហ្កានបាននាំមុខបេក្ខជនគូប្រជែងផ្សេងទៀតដោយទទួលបានសំឡេងគាំទ្រចំនួន ៤៩,៥១%។ ចំណែកអ្នកដែលទទួលបានសំឡេងច្រើនបន្ទាប់ គឺប្រធានគណបក្សប្រឆាំងលោកកេម៉ាល់ គីលីច្សដារ៉ូហ្គូដោយទទួលបានសំឡេងគាំទ្រចំនួន ៤៤,៨៨%។ តែលទ្ធផលដែលបេក្ខជនទាំងពីរបានទទួលនៅជុំទី១ មិនអាចអនុញ្ញាតឲ្យបេក្ខជនណាម្នាក់ជាប់ឆ្នោតភ្លាមៗឡើយដែលតម្រូវឲ្យុមានការរៀបចំបោះឆ្នោតជុំទី២ ។
តាមសេចក្តីរាយការណ៍ឲ្យដឹងថាក្នុងរយៈពេល ១៥ថ្ងៃកន្លងទៅ បេក្ខជនអ៊ែរដូហ្កានវ័យ ៦៩ឆ្នាំ និងបេក្ខជនគីលីច្សដារ៉ូហ្គូវ័យ ៧៤ឆ្នាំបានប្រឹងប្រែងឃោសនា និងព្យាយាមចងសម្ព័ន្ធជាមួយគណបក្សផ្សេង ពិសេសទាញយកសំឡេងឆ្នោតពីគណបក្សផ្សេងដែលទទួលបានសំឡេងគាំទ្រតិចតួចនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជុំទី១។ ជាក់ស្តែង លោកអ៊ែរដូហ្កានទទួលបានការគាំទ្រពីបេក្ខជនប្រធានគណបក្សជាតិនិយមជ្រុលលោក Sinan Ogan។ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតជុំទី១ បេក្ខជនប្រធានគណបក្សជាតិនិយមជ្រុលរូបនេះទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់ទី៣ ដោយទទួលបានសំឡេងគាំទ្រចំនួន ៥,១៧%។ចំណែកលោកកេម៉ាល់ គីលីច្សដារ៉ូហ្គូទទួលបានការគាំទ្រពីថ្នាក់ដឹកនាំនៃក្រុមគណបក្សស្តាំនិយមជ្រុល។
មានហេតុផលជាការកត់សម្គាល់មួយចំនួនដែលធ្វើឲ្យលោកអ៊ែរដូហ្កាន នៅតែទទួលបានសំឡេងគាំទ្រច្រើន នៅក្នុងការបោះឆ្នោត។ទី១ ការប្រកាន់នយោបាយអ៊ីស្លាមនិយមបានធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោកអ៊ែរដូហ្កាន ទទួលបានការគាំទ្ររបស់ក្រុមអភិរក្សនិយម ដែលមានចំនួនច្រើន នៅប្រទេសតួកគី។ទី២ ក្រុមឃោសនារបស់លោកអ៊ែរដូហ្កាន ដែលគ្រប់គ្រងជាង ៩០% នៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ របស់ប្រទេស រមែងរំលឹកពីបញ្ហាអសន្តិសុខ បើសិនតួកគី គ្មានមេដឹកនាំ តឹងរ៉ឹង ដូចជាលោកអ៊ែរដូហ្កាន។ នៅត្រង់ចំណុចនេះ គណបក្សកាន់អំណាចបានសង្កត់ធ្ងន់ពីបញ្ហាគំរាមកំហែងភេរវកម្ម ដែលរដ្ឋាភិបាលចាត់ទុកថាជាស្នាដៃរបស់ក្រុមគួដ។ គណបក្សកាន់អំណាច នៅបង្ហាញស្នាដៃច្រើនរបស់លោកប្រធានាធិបតីអ៊ែដូហ្កាន ដែលបានសម្រេច ជំរុញឲ្យតួកគី លេចមុខ ជាអ្នកដើរតួនាទីសំខាន់មួយ នៅក្នុងឆាកនយោបាយអន្តរជាតិ ដូចជានៅក្នុងសំណុំរឿងសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន នៅស៊ីរី។
ទី៣ ប្រឈមនឹងបុរសខ្លាំង ដែលស្គាល់ និងចាក់ឬសអំណាចរបស់ខ្លួន នៅតួកគី ជាង ២០ឆ្នាំមកនេះ គឺភាពទន់ខ្សោយរបស់បក្សប្រឆាំង។ គណបក្សប្រឆាំងមានបេក្ខជនម្នាក់ គឺ លោកកេម៉ាល់ គីលីច្សដារ៉ូលូ ដែលគ្មានរូបភាពជាអ្នកដឹកនាំ អាចបញ្ចុះបញ្ចូលទាក់ទាញអ្នកបោះឆ្នោត។យោងតាមក្រុមប្រឹក្សាបោះឆ្នោតជាន់ខ្ពស់នៃប្រទេសទួរគី ដោយមាន 99.43% នៃសន្លឹកឆ្នោតត្រូវបានរាប់ ប្រធានាធិបតីដែលកំពុងកាន់អំណាច Erdogan ទទួលបាន 52.14% នៃសំឡេងឆ្នោត ខណៈដែលគូប្រជែងរបស់គាត់ Kemal Kilicdaroglu ទទួលបាន 47.68% នៃសំឡេងឆ្នោត៕
