អ្នកជំនាញការបារាំងថាស្រុកខ្មែររកឃើញមេរោគកូវិតតាំងពី១០ឆ្នាំមុនម្លេះ?
03-April-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
កម្ពុជា៖ជំងឺកូវីដ១៩ បានផ្ទុះឆ្លងរាលដាលដំបូងបង្អស់នៅក្រុងវូហានប្រទេសចិន កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៩។ រហូតមកទល់ពេលនេះ គេនៅតែពុំទាន់រកឃើញអំពីប្រភពពិតប្រាកដ នៃមេរោគជំងឺនេះទេ។ តែអ្នកជំនាញបារាំង ដែលទើបតែបានស្រាវជ្រាវ រកឃើញថា មេរោគកូរ៉ូណាវីរុសថ្មី មានវត្តមាននៅក្នុងខ្លួនសត្វប្រចៀវ នៅភាគខាងជើងប្រទេសកម្ពុជាយើង តាំងតែពី១០ឆ្នាំមុនម្លេះ។
មានការសន្និដ្ឋានជាច្រើន ស្តីពីប្រភពនៃមេរោគកូរ៉ូណាវីរុសថ្មី ដែលជាអ្នកបង្កជំងឺកូវីដ១៩។ តែសម្មតិកម្ម ដែលអ្នកជំនាញជាទូទៅ យល់ស្របគ្នា គឺថា កូរ៉ូណាវីរុសប្រភេទថ្មីនេះ មានប្រភពចេញពីសត្វប្រចៀវ។ ថ្មីៗនេះ ក្រុមអ្នកជំនាញនៃសារៈមន្ទីរជាតិប្រវត្តិធម្មជាតិ (Muséum national d’Histoire naturelle) នៅបារាំង ទើបតែបានចេញរបាយការណ៍មួយ ដែលលើកឡើងថា មេរោគកូរ៉ូណាវីរុសថ្មីនេះ មាននៅក្នុងខ្លួនសត្វប្រចៀវ ដែលគេបានទៅស្រង់យក នៅកម្ពុជា តាំងតែពី១០ឆ្នាំមុនម្លេះ។
កាលពីឆ្នាំ២០១០ ក្រុមការងារនៃវិទ្យាស្ថានសិក្សាការវិវឌ្ឍន៍ជីវចម្រុះ នៃសារៈមន្ទីរមនុស្សនិងប្រវត្តិធម្មជាតិរបស់បារាំង (Institut de systématique, évolution, biodiversité de Muséum national d’Histoire naturelle) បានចុះទៅស្រាវជ្រាវនៅភាគខាងជើងប្រទេសកម្ពុជា ដោយសហការជាមួយអាជ្ញាធរកម្ពុជា និងអង្គការយូណេស្កូ។ ក្នុងបេសកកម្មស្រាវជ្រាវនេះ គេបានទៅដល់ទីតាំងរូងភ្នំជាច្រើនកន្លែង នៅក្នុងខេត្តព្រះវិហារ ខេត្តស្ទឹងត្រែង ហើយគេបានចាប់សត្វមួយចំនួនមកពិនិត្យ ក្នុងនោះគឺមានសត្វប្រចៀវ អំបូរ Rhinolophus ចំនួន៨ប្រភេទ។
សត្វប្រចៀវអំបូរនេះ ត្រូវបានអ្នកជំនាញ អន្តរជាតិផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់សម្បើមណាស់ ដោយសារគេដឹងថាក្នុងខ្លួនវា គឺផ្ទុកទៅដោយមេរោគកូរ៉ូណាវីរុសច្រើនប្រភេទ។ ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវបារាំងនេះ ក៏បានសុំឲ្យ វិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជា រក្សាទុកសំណាកមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស ដែលមានក្នុងខ្លួនសត្វប្រចៀវទាំងនេះ ក្នុងទូបង្កកសីតុណ្ហភាព -៨០°c។
លុះថ្មីៗនេះ គេក៏បានយកសំណាកមេរោគទាំងនោះមកពិនិត្យរកកូវីដ១៩ ហើយក៏ឃើញថាវាវិជ្ជមានកូវីដ១៩មែន។ វិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រនៅភ្នំពេញ ក៏បានផ្ញើសំណាកមេរោគទាំងនេះមកទីក្រុងប៉ារីស ដើម្បីឲ្យក្រុមអ្នកជំនាញបារាំង ពិនិត្យបន្ថែមដើម្បីលំអិតពីទំរង់ នៃមេរោគកូរ៉ូណាវីរុសនេះ។ ក្រុមអ្នកជំនាញបារាំង ក៏បានរកឃើញថា ពិតជាមានកូរ៉ូណាវីរុសប្រភេទថ្មី (SARS-CoV-2) នៅក្នុងខ្លួនសត្វប្រចៀវ២ក្បាល ដែលស្ថិតក្នុងអំបូរ Rhinolophus shameli ដែលគេចាប់បាននៅខេត្តស្ទឹងត្រែង កាលពីឆ្នាំ២០១០។
ទំរង់នៃកូរ៉ូណាវីរុសថ្មី ដែលគេរកឃើញនៅកម្ពុជានេះ គឺមានលក្ខណៈដូចទៅនឹងកូរ៉ូណាវីរុសថ្មី ដែលបង្កកូវីដ១៩នៅវូហាន ចំនួនដល់ទៅ៩៣%។ ដូច្នេះ នេះគឺជាលើកទីមួយហើយ ដែលគេរកឃើញកូរ៉ូណាវីរុសថ្មី នៅក្រៅប្រទេសចិន កាលពី១០ឆ្នាំមុន។អ្វីដែលអ្នកជំនាញបារាំង លើកឡើង គឺថា យោងទៅលើលទ្ធផលស្រាវជ្រាវខាងលើនេះ គឺថា កូរ៉ូណាវីរុសប្រភេទថ្មី មាននៅក្នុងខ្លួនសត្វប្រចៀវ នៅភាគខាងជើងប្រទេសកម្ពុជាយើង តាំងតែពី១០ឆ្នាំមុនម្លេះ។ បើតាមអ្នកជំនាញ ពូជប្រចៀវអំបូរ Rhinolophus shameli គឺមានតែនៅវៀតណាម ឡាវ ថៃ និងកម្ពុជាយើងទេ។
លោក Alexandre Hassanin ដែលជាអ្នកស្រាវជ្រាវក្នុងក្រុមការងារនេះ បានលើកឡើងថា កូរ៉ូណាវីរុសថ្មី ដែលមានប្រភពចេញពីសត្វប្រចៀវពូជនេះ ប្រហែលជាមានវត្តមាន និងចល័តចូលសព្វ ក្នុងចំណោមមនុស្សសត្វ នៅតាមប្រទេសទាំងនេះ រាប់សិបឆ្នាំមកហើយ។ ហេតុដូច្នេះហើយ បានជាប្រជាជននៅតាមប្រទេស វៀតណាម ឡាវ ថៃ កម្ពុជា មិនប្រឈមខ្លាំងនឹងការឆ្លងរាលដាលកូវីដ១៩ ព្រោះថាសរីរាង្គកាយ មានប្រព័ន្ធអង់ទីក័រ គ្រប់គ្នាទៅហើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ខ្លះ ដែលមិនមានសត្វប្រចៀវអំបូរ Rhinolophus shameli នេះវិញ ដូចជា ភូមា ម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូណេស៊ី ហ្វីលីពីន ជាដើម គឺករណីឆ្លងកូវីដ១៩ និងអាចបណ្តាលឲ្យមនុស្សឈឺស្លាប់ គឺមានច្រើនគួរសម។
វាជារឿងពិបាកណាស់ ក្នុងការកំណត់ថា មេរោគកូរ៉ូណាវីរុសថ្មីនេះ មានប្រភពចេញពីប្រទេសណា ទីកន្លែងណា។ អ្វីដែលអ្នកជំនាញបារាំងសន្និដ្ឋាននាពេលនេះ គឺថា កូរ៉ូណាវីរុសថ្មី មានវត្តមាននៅកម្ពុជាជាយូរឆ្នាំណាស់មកហើយ ហើយអាចមានវត្តមាន នៅប្រទេសក្បែរខាងដែរ ដូចជាវៀតណាម ថៃ ឡាវជាដើម ព្រោះជាតំបន់ដែលមានប្រចៀវអំបូរ Rhinolophus shameli។ដកស្រង់ពីវិទ្យុបារាំង
