កាលីនីនក្រាតទឹកដីដែលអាចបង្កើនភាពតានតឹងរវាងរុស្ស៊ីនិងណាតូ?
27-March-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
រុស្ស៊ី៖ភាពតានតឹងកំពុងកើនឡើងជុំវិញដែនដីកាលីនីនក្រាត(Kaliningrad)នៅក្រៅប្រទេសរបស់រុស្ស៊ីដែលបង្កើនការព្រួយបារម្ភចំពោះការប្រឈមមុខដាក់គ្នាដោយផ្ទាល់រវាងទីក្រុងម៉ូស្គូនិងអង្គការយោធាណាតូ។ កាលីនីនក្រាត(Kaliningradជាទឹកដីភាគខាងលិចបំផុតនៃប្រទេសរុស្ស៊ីនិងជាផ្នែកតែមួយគត់នៃប្រទេសដែលហ៊ុំព័ទ្ធដោយបណ្តាប្រទេសសហភាពអឺរ៉ុប(EU)។Kaliningradមានព្រំប្រទល់ជាប់សមុទ្របាល់ទិកនៅភាគខាងលិចលីទុយអានីនៅខាងជើងនិងប៉ូឡូញនៅភាគខាងត្បូង។
ក្តីបារម្ភរបស់អ្នកជំនាញបានក្លាយជាការពិតកាលពីសប្តាហ៍មុន នៅពេលដែលប្រទេសលីទុយអានីបានប្រកាសបិទផ្លូវរថភ្លើងពីប្រទេសរុស្ស៊ីទៅកាន់Kaliningrad ចាប់ពីថ្ងៃទី១៨ខែមិថុនាក្នុងគោលបំណងរារាំងទីក្រុងម៉ូស្គូពីការដឹកជញ្ជូនទំនិញមួយចំនួននៅក្នុងបញ្ជីទណ្ឌកម្មរបស់សហភាពអឺរ៉ុបដូចជាម៉ាស៊ីនសំណង់ឧបករណ៍មេកានិចជាដើម។គ្រឿងបរិក្ខាឧស្សាហកម្ម ធ្យូងថ្ម លោហធាតុ និងទំនិញប្រណិតមួយចំនួនទៅកាន់ទឹកដីក្រៅប្រទេសនេះ។កាលពីថ្ងៃទី២០ខែមិថុនា អ្នកនាំពាក្យវិមានក្រឹមឡាំង លោក Dmitry Peskov បាននិយាយថាជាទង្វើ”ដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក” គឺខុសច្បាប់ដោយបានព្រមានថា៖នឹងមានវិធានការសងសឹកប្រឆាំងនឹងប្រទេសលីទុយអានី។
លោក Nikolai Patrushevលេខាធិការក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខរុស្ស៊ីបាននិយាយថា”ភ្នាក់ងារពាក់ព័ន្ធកំពុងពិភាក្សាអំពីវិធានការណ៍ប្រឆាំងហើយនឹងធ្វើដូច្នេះនាពេលខាងមុខ”។ លោកបានបន្ថែមថាវិធានការសងសឹកនឹងមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់ប្រជាជនលីទុយអានី។អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសរុស្ស៊ីលោកស្រី Maria Zakharovaបាននិយាយនៅថ្ងៃនេះថាវិធានការតបតចំពោះប្រទេសលីទុយអានី”មិនឈប់នៅផ្នែកការទូតទេប៉ុន្តែជាការអនុវត្តជាក់ស្តែង”។ប៉ុន្តែមិនបានផ្តល់ព័ត៌មានលម្អិតនោះទេ។មុនពេលមានការហាមឃាត់ការដឹកជញ្ជូនរបស់ប្រទេសលីទុយអានី លោក Dmitry Lyskov តំណាងរដ្ឋាភិបាល Kaliningrad ត្រូវដាស់តឿនអ្នកស្រុកកុំឱ្យមានការភិតភ័យនិងស្តុកទុកទំនិញ។លោកបានប្រកាសថា ផលិតផលដែលគ្របដណ្តប់ដោយបម្រាមលីទុយអានីនឹងត្រូវដឹកជញ្ជូនតាមសមុទ្រទៅកាន់ Kaliningrad ដោយប្រទេសរុស្ស៊ី។ទន្ទឹមនឹងនេះប្រទេសលីទុយអានីបានពង្រឹងសន្តិសុខទាក់ទងនឹងរថភ្លើងដឹកទំនិញរបស់ខ្លួន។
កងទ័ពក្រហមសូវៀតបានដណ្តើមយកទីក្រុងKonigsbergដែលមានផ្ទៃដីជាង១៥,០០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េពីពួកណាស៊ីអាល្លឺម៉ង់ក្នុងខែមេសាឆ្នាំ១៩៤៥ហើយក្រោយមកបានធ្វើឱ្យតំបន់នេះជាផ្នែកនៃទឹកដីរបស់ខ្លួនដោយអរគុណចំពោះសន្ធិសញ្ញា Potsdam ។ទឹកដីនេះត្រូវបានប្តូរឈ្មោះទៅជា Kaliningrad ជាកិត្តិយសដល់បដិវត្ត Mikhail Kalinin ។ ប៉ុន្តែក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ Kaliningrad បានក្លាយជាគោលដៅទេសចរណ៍ដែលកំពុងរីកចម្រើន និងធ្លាប់ធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះការប្រកួតក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ World Cup 2018 ដែលរុស្ស៊ីធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ។ទឹកដីនៅក្រៅប្រទេសរបស់រុស្ស៊ីនេះមានប្រជាជនប្រហែលមួយលាននាក់ ដែលភាគច្រើនរស់នៅក្នុង ឬនៅជិតរាជធានីដែលមានឈ្មោះដូចគ្នា។ Kaliningrad ជាតំបន់មួយក្នុងចំណោមតំបន់រីកចម្រើននៃប្រទេសរុស្ស៊ីដែលមានឧស្សាហកម្មអភិវឌ្ឍន៍។កំពង់ផែBaltiyskគឺជាកំពង់ផែភាគខាងលិចបំផុតនៅលើទឹកដីរុស្ស៊ីហើយមិនបង្កកពេញមួយឆ្នាំ។សារសំខាន់នៃ Kaliningrad ចំពោះប្រទេសរុស្ស៊ីគឺដោយសារវាស្ថិតនៅក្នុងទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់រុស្ស៊ីនៅលើផែនទី។ រវាង Kaliningrad និងបេឡារុស( Belarus )ដែលជាប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តជិតស្និទ្ធរបស់រុស្ស៊ីមានដីតូចចង្អៀតដែលគេស្គាល់ថា “Suwalki Corridor” ដែលឆ្លងកាត់ប្រទេសប៉ូឡូញនិងលីទុយអានី។ ច្រករបៀងនេះគឺជាផ្លូវតភ្ជាប់ដីតែមួយគត់រវាងប្រទេសបាល់ទិកទាំង៣ រួមមាន លីទុយអានី ឡាតវី និងអេស្តូនីនិងសហភាពអឺរ៉ុបដែលនៅសល់។Kaliningradក៏ជាទីតាំងរបស់ទីស្នាក់ការកណ្តាលនៃកងនាវាចរបាល់ទិករបស់រុស្ស៊ីផងដែរ។
ទីភ្នាក់ងា RIA Novosti បានរាយការណ៍កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនាថា៖កងនាវាយោធាបានចាប់ផ្តើមសមយុទ្ធមីស៊ីលនិងកាំភ្លើងធំដោយមានការចូលរួមពីទាហានប្រហែល ១,០០០នាក់និងអាវុធជាង១០០ ។ក្នុងឆ្នាំ 2002 EU និង Moscow បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការធ្វើដំណើររវាងរុស្ស៊ីនិង Kaliningrad មុនពេលប៉ូឡូញ និងលីទុយអានីបានចូលរួមជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបក្នុងឆ្នាំ២០០៤។នៅពេលដែលប្រទេសទាំងនេះបានចូលរួមជាមួយ EU ភាគីបីនៃទឹកដីក្រៅប្រទេសរុស្ស៊ីជាទឹកដីសហភាពអឺរ៉ុប។ រុស្ស៊ីជំទាស់ថានេះរំលោភលើកិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ២០០២។សារសំខាន់របស់ Kaliningrad កាន់តែធំសម្រាប់រុស្ស៊ី នៅពេលដែលស៊ុយអែតនិងហ្វាំងឡង់ចង់ចូលរួមជាមួយអង្គការណាតូ។ អតីតប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោកធ្មីទ្រីម៉េដេវ( Dmitry Medvedev) បច្ចុប្បន្នជាអនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរបស់រុស្ស៊ីបាននិយាយកាលពីខែឧសភាថា ផែនការរបស់ប្រទេសហ្វាំងឡង់និងស៊ុយអែតដើម្បីចូលរួមសម្ព័ន្ធភាពមានន័យថា”ប្រហែលជានឹងមិនមានការរំសាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរទៀតទេនៅក្នុងបាល់ទិក” ដោយបន្ថែមថាលំនឹង(យោធា)ត្រូវតែស្ដារឡើងវិញ។រុស្ស៊ីបានប្រឆាំងជាយូរមកហើយចំពោះវត្តមានយោធារបស់ប្រទេសណាតូជុំវិញទីក្រុង Kaliningrad។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរុស្ស៊ីលោកSergeyLavrovបាននិយាយកាលពីឆ្នាំ២០១៥ថា”ពួកគេបាននាំហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធណាតូមកជិតព្រំដែនរបស់យើង”បន្ទាប់ពីមានសេចក្តីរាយការណ៍ថាទីក្រុងម៉ូស្គូបានដាក់ពង្រាយមីស៊ីលផ្លោងយុទ្ធសាស្ត្រIskanderដែលមានសមត្ថភាពអាចផ្ទុកក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរទៅកាន់ Kaliningrad ។ “ហើយនេះមិនមែនជាទឹកដីអាមេរិកទេ”។រុស្ស៊ីមិនទទួលស្គាល់ថាខ្លួនមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរនៅ Kaliningrad ទេ។ប៉ុន្តែនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨សហព័ន្ធអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអាមេរិកបានសន្និដ្ឋានថា ទីក្រុងម៉ូស្គូបានធ្វើទំនើបកម្មនូវលេណដ្ឋានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរនៅក្នុងតំបន់ដោយផ្អែកលើការវិភាគរូបភាពផ្កាយរណបសុទ្ធ។បន្ទាប់ពីរុស្ស៊ីបើកប្រតិបត្តិការយោធានៅអ៊ុយក្រែនលីទុយអានីបានអំពាវនាវឱ្យអង្គការណាតូបង្កើនការពង្រាយទ័ពទៅកាន់ទឹកដីរបស់ខ្លួន។កាលពីខែមេសា លោកប្រធានាធិបតីលីទុអានីលោក Gitanas Nausea បាននិយាយថាកងវរសេនាតូចបញ្ជូនបន្តរបស់ណាតូត្រូវតែត្រូវបានដំឡើងឋានៈជាកងពលតូចហើយបានអំពាវនាវឱ្យពង្រឹងសមត្ថភាពការពារច្រករបៀងស៊ូវ៉ាលគី( Suwalki) ។
ភាពតានតឹងចុងក្រោយបំផុតរវាងរុស្ស៊ី និងលីទុយអានីបង្កឲ្យកើតមានការព្រួយបារម្ភជាច្រើនអំពីសេណារីយ៉ូដែលទីក្រុងម៉ូស្គូអាចបើកការវាយប្រហារលើប្រទេសជិតខាងពីទិសដៅរបស់បេឡារុស្សឈានទៅមុខតាមច្រករបៀងSuwalkiនិងបណ្តាលឱ្យមានការប៉ះទង្គិចគ្នាដោយផ្ទាល់ជាមួយអង្គការណាតូ។អ្នកជំនាញនិយាយថា ច្រករបៀង Suwalki គឺជាចំណុចចង្ក្រានដែលងាយរងគ្រោះបំផុតរបស់អង្គការណាតូនៅលើផ្នែកខាងកើតរបស់អង្គការ ដែលតាមរយៈនោះមានតែផ្លូវ២និងផ្លូវរថភ្លើងមួយឆ្លងកាត់ប៉ុណ្ណោះ។នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នៃជម្លោះ ទាហានរុស្ស៊ីដែលឈរជើងនៅ Kaliningrad និងបេឡារុស្សអាចគ្រប់គ្រងច្រករបៀង Suwalki ដោយកាត់ផ្តាច់រដ្ឋបាល់ទិកទាំង៣ចេញពីតំបន់ដែលនៅសល់របស់ណាតូ។ យោធារុស្ស៊ីមិនចាំបាច់បញ្ជូនកងកម្លាំងដើម្បីកាន់កាប់ច្រករបៀង Suwalki នោះទេ ។ប៉ុន្តែគ្រាន់តែដាក់ពង្រាយភ្លើងដើម្បីការពារណាតូពីការបញ្ជូនកម្លាំងបន្ថែមទៅកាន់រដ្ឋបាល់ទិកតាមរយៈផ្លូវនេះ។ សេណារីយ៉ូនេះធ្វើឱ្យ Kaliningrad ធ្លាប់ប្រដូចទៅនឹង “កាំបិតទៅបំពង់ក” របស់ណាតូ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសអាមេរិក លោក Ned Price បាននិយាយកាលពីថ្ងៃទី២១ខែមិថុនាថា ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន បានបញ្ជាក់ថាខ្លួននឹងអនុវត្តមាត្រា៥នៃអង្គការណាតូដែលចែងថា ការវាយប្រហារណាមួយលើរដ្ឋសមាជិកនៃប្លុកនឹងក្លាយជាការវាយប្រហារលើគ្រប់បែបយ៉ាង និងបង្ខំឱ្យអង្គការណាតូឆ្លើយតប។ តម្លៃក៏បានបញ្ជាក់ដែរថាអាមេរិកឈរជាមួយប្រទេសលីទុយអានី។ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក Taz Ali អ្នកវិភាគនៅ INews បាននិយាយថា ទោះបីជាមានការគំរាមកំហែងពីរុស្ស៊ីក៏ដោយសេណារីយ៉ូនេះទំនងជាមិនអាចទៅរួចនោះទេព្រោះវានឹងនាំទីក្រុងម៉ូស្គូចូលទៅក្នុងជម្លោះដោយផ្ទាល់ជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តយោធាដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតលើពិភពលោក។ ផ្ទុយទៅវិញរុស្ស៊ីទំនងជាដាក់សម្ពាធនយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ចលើប្រទេសលីទុយអានី ដើម្បីដកបម្រាមនេះ ។នេះបើយោងតាមលោកAli។LaurynasKasciunasប្រធានគណៈកម្មាធិការសន្តិសុខជាតិលីទុយអានីបាននិយាយថា “យើងមិនព្រួយបារម្ភខ្លាំងពេកចំពោះការគំរាមកំហែងពីប្រទេសរុស្ស៊ីទេ” ។ “វិមានក្រឹមឡាំងមានជម្រើសតិចតួចសម្រាប់ការសងសឹក។” លោកបានអះអាងថាការឆ្លើយតបខាងយោធារបស់រុស្ស៊ីគឺ «មិនទំនងជាខ្លាំងទេ» ព្រោះប្រទេសលីទុយអានីជាសមាជិកអង្គការណាតូ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយលោកAndriyYermakអគ្គសេនាធិការរបស់ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនបាននិយាយថាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រុស្ស៊ីក្នុងការបំភិតបំភ័យប្រទេសលីទុយអានីក៏បង្កបញ្ហាប្រឈមសម្រាប់ទាំងអង្គការណាតូ និងសហភាពអឺរ៉ុបផងដែរ។លោក Yermak បាននិយាយថា “វាមានសារសំខាន់ណាស់ក្នុងការរក្សាជំហរស្ថិរភាពនិងមិនផ្តល់សម្បទានដល់រុស្ស៊ីលើការដាក់ទណ្ឌកម្ម ឬការរឹតបន្តឹងលើចលនាទំនិញពីប្រទេសរុស្ស៊ីទៅកាន់ Kaliningrad ។ សម្បទានណាមួយនឹងត្រូវបានមើលឃើញដោយរុស្ស៊ីថាជាភាពទន់ខ្សោយ” Yermak បាននិយាយនៅលើ Telegram៕CNN, Guardian
