សម្តេចតេជោ៖ការពារឆ្នេរសមុទ្ធនិងត្រូវតែបិទបញ្ចប់ល្បែងអនឡាញ
27-March-2024 / ទេសចរណ៏និងវប្បធម៌
កំពត ៖ ក្នុងខណៈដែលកម្ពុជាត្រៀមធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំ «ក្លឹបឆ្នេរសមុទ្រដែលស្អាតបំផុតលើសកលលោក» នៅឆ្នាំ២០២០ និងការធ្វើមហាសន្និបាតនៅឆ្នាំ២០២២ ព្រមទាំងការប្រណាំងកង់ជាអន្តរជាតិនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រនៅឆ្នាំ២០២០នោះ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានស្នើឱ្យអាជ្ញាធរខេត្តជាប់មាត់សមុទ្រទាំងអស់ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ការពារនៅតំបន់ឆ្នេរហាមចាក់ដីលុបយកដី ដើម្បីឱ្យឆ្នេរសមុទ្ររបស់កម្ពុជាស្ថិតនៅជាឆ្នេរដែលស្អាតបំផុតនៅក្របខ័ណ្ឌពិភពលោក។
សម្ដេចបាន បញ្ជាក់ថា សូមកុំឱ្យឆ្នេរសមុទ្ររបស់យើងត្រូវបានដកហូតចេញពីសមាជិកក្លឹប ឬសមាជិកសមាគមឆ្នេរសមុទ្រដែល ស្អាតបំផុតលើសកលលោក។សម្ដេចតេជោ ថ្លែងប្រៀបធៀបថា សូម្បីតែបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដែលយើងបានចូលជាសមាជិកបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដូចជា ប្រាសាទអង្គរវត្ត ប្រាសាទព្រះវិហារ ប្រសាទសំបូរព្រៃគុក។ល។
ប្រសិនបើយើងមិនអាចធ្វើត្រឹមត្រូវទៅតាមអនុសាសន៍របស់អង្គការយូណេស្កូទេ ពេលណាមួយ គេនឹងដកនូវសិទ្ធិជាសមាជិកបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ព្រោះមានប្រទេសមួយចំនួនបានបាត់បង់រួចទៅហើយ ដែលជាមេរៀនសម្រាប់យើង។ ដូច្នេះទន្ទឹមនឹងយើងខិតខំការពារប្រាង្គប្រាសាទនានា យើងក៏ត្រូវខិតខំការពារឆ្នេរសមុទ្ររបស់យើងឱ្យបានគង់វង្ស កុំឱ្យឆ្នេរសមុទ្ររបស់យើងត្រូវបំផ្លាញដោយសារការបង្ហូរទឹកកង្វក់ចូលទៅក្នុងសមុទ្រ ការចាក់ដីបំពានទៅក្នុងសមុទ្រ និងការកាប់ព្រៃកោងកាងទន្ទ្រានយកដី។ល។ ដែលចំណុចទាំងអស់នេះ ខេត្តនីមួយៗត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ពិនិត្យមើលឱ្យបានដិតដល់។
ក្រៅពីនេះពលេដែលអាជីវកម្មល្បែងភ្នាល់តាមម៉ាស៊ីន អេឡិចត្រូនិកតាមរយៈអ៊ិនធើណែតអនឡាញ ក្នុង និងក្រៅប្រទេសដែលមានអាជ្ញាប័ណ្ណត្រូវបានបញ្ចប់ទាំងស្រុងនៅកម្ពុជានៅចុងឆ្នាំ២០១៩នេះ សម្ដេចអគ្គមហាសេមាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បានគូសបញ្ជាក់ថា បើសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ពិតជាពឹងពាក់ទៅលើល្បែងតាមអនឡាញ គឺជាគ្រោះថ្នាក់នៃសេដ្ឋកិច្ចពពុះសាប៊ូ។ក្នុងពិធីបើកព្រឹត្តិការណ៍បុណ្យសមុទ្រលើកទី៨ ជុំទី ២ នៅខេត្តកំពត ដែលមានអ្នកចូលរួម ជាភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិរាប់ពាន់នាក់ នារាត្រីថ្ងៃទី ២១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ សម្ដេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍ថា នៅពេលដែលមានអនឡាញ មានមតិមួយចំនួននាំគ្នាព្រួយបារម្ភអំពីវត្តមានជនជាតិចិននៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលយើងបិទអនឡាញគេព្រួយបារម្ភពីការអត់ជនជាតិចិននៅកម្ពុជា។
សម្ដេចតេជោបានលើកជាសំណួរថា តើអ្នកចង់បានអ្វីពិតប្រាកដ។ សម្ដេចតេជោបន្តថា សម្រាប់សម្ដេច សង្កេតឃើញថា បើសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាពឹងពាក់ទៅលើអនឡាញ កម្ពុជានឹងក្លាយទៅជាអ្នករងគ្រោះសម្រាប់បញ្ហាសន្តិសុខជាតិរបស់ខ្លួន។ សម្ដេចតេជោបានបន្ដទៀតថា យើងស្ថិតនៅក្រោមការគំរាមកំហែងនៃក្រុមម៉ាហ្វីយ៉ា ដែលជ្រៀតចូលមកក្នុងប្រទេសរបស់យើង ដើម្បីធ្វើសកម្មភាព ហើយកម្ពុជាក៏ស្ថិតក្នុងស្ថានភាព ដែលនឹងក្លាយទៅជាប្រទេស នៃគោលដៅនៃការលាងលុយកង្វក់តាមរយៈអនឡាញ។
កម្ពុជា នឹងបាតបង់នូវសុវត្ថិភាព សម្រាប់អ្នកជំនួញធំៗ ដែលមានប្រាក់កាសមិនហ៊ានចូលមករកស៊ីនៅកម្ពុជា ដោយសារខ្លាចពួកម៉ាហ្វីយ៉ា។ សម្ដេចតេជោបានចាត់ទុកថា ដូច្នេះអ្វីក៏ដោយ យើងក៏ត្រូវហ៊ានបង់ថ្លៃ កម្ពុជាសុខចិត្តមិនមានអនឡាញ ក៏ប៉ុន្តែយើងនឹងនាំមកឱ្យប្រទេស ទៅកាន់សុវត្ថិភាព និងសន្តិសុខ ហើយនឹងនាំមកនៅអ្នកវិនិយោគដែលសុចរឹត និងអ្នកវិនិយោគដែលមានប្រាក់កាសមករកស៊ីរស់នៅកម្ពុជា។ សម្ដេចតេជោគូសបញ្ជាក់ទៀតថា ផ្ទុយទៅវិញ បើវត្តមានអនឡាញបន្ត កម្ពុជានឹងក្លាយទៅជាអ្នករងគ្រោះ ដែលមុនគេគឺបញ្ហាសន្តិសុខតែម្ដង បន្ទាប់មកនឹងក្លាយជាគោលដៅនៃការលាងលុយកង្វក់ ដែលនៅលើពិភពលោកកំពុងតែប្រយុទ្ធប្រឆាំង និងការលាងលុយកង្វក់ ព្រមទាំងហិរញ្ញប្បទានភេរវកម្ម ដែលនេះជាចំណុចគ្រោះថ្នាក់។
សម្ដេចតេជោបានលើកឡើងថា ប្រទេសណាចង់ធ្វើក៏ធ្វើទៅ តែប្រទេសកម្ពុជាមិនធ្វើអនឡាញទេ។ សម្ដេចតេជោក៏បានលើឡើងផងដែរថា មុននឹងធ្វើការសម្រេចចិត្ត យើងបានធ្វើការពិនិត្យដិតដល់គ្រប់គ្រាន់ហើយ ថាតើសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាមានកំណើនមកពីអ្វី មិនមែនកំណើនមកពីអនឡាញទេ។ សម្ដេចតេជោបានបន្ថែមទៀតថា “ខ្ញុំទទួលស្គាល់ថា ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនបានទទួលផលពីអនឡាញ តាមរយៈការជួលផ្ទះឱ្យគេធ្វើអនឡាញ។ល។ ក៏ប៉ុន្តែនោះគ្រាន់តែជាក្រុមតូចមួយនៃការទទួលផល”។ សម្ដេចតេជោបានថ្លែងទៀតថា ឥឡូវដីធ្លីនៅតែជាដីធ្លីរបស់យើង ដូច្នេះត្រូវកែច្នៃទៅជាមុខរបបអ្វីដែលសមស្របរបស់យើងតទៅទៀត ហើយក៏មិនចាំបាច់ពឹងពាក់ទៅលើសេដ្ឋកិច្ចអនឡាញនោះទេ៕
លោក ថោង ខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍បានឱ្យដឹងថា បន្ទាប់ពីបានក្លាយជាសមាជិកកាលពីឆ្នាំ២០១១ កម្ពុជាត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងឱ្យកាន់ដំណែងសំខាន់ៗក្នុងក្រុមប្រឹក្សាភិបាលក្លឹប រួមមាន អនុប្រធានក្លឹបទទួលបន្ទុកតំបន់អាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិក ២អាណត្តិជាប់គ្នាគឺ (២០១២-២០១៥) និង (២០១៥-២០១៨) និងជាអគ្គនាយករងក្លឹបសម្រាប់អាណត្តិ (២០១៨-២០២១)។ ជាងនេះទៀត នាឱកាសមហាសន្និបាតក្លឹបលើកទី១៥ នាខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ នៅទីក្រុងឆ្នេរសមុទ្រតូយ៉ាម៉ា (Toyama) ប្រទេសជប៉ុនកន្លងមកនេះ អង្គមហាសន្និបាតបានសម្រេចបញ្ចូលឆ្នេរសមាជិកថ្មីចំនួនពីរ គឺ ឆ្នេរឡាស៊ីអូតា (La Ciota) របស់ប្រទេសបារាំង និងឆ្នេរដាក្លា (Dakla) របស់ប្រទេសម៉ារ៉ុក។ លោករដ្ឋមន្ដ្រីបានបញ្ជាក់ទៀតថា ការបញ្ចូលសមាជិកថ្មីនេះបានធ្វើឱ្យក្លឹបមានសមាជិកកើនចំនួនដល់ ៤៤ឆ្នេរ មកពី ២៤ប្រទេស ព្រមជាមួយការទទួលយកឆ្នេរបេក្ខភាពថ្មីចំនួន ២ គឺឆ្នេរភូចាបា (Pujaba) របស់ប្រទេសហ្វីលីពីន និងឆ្នេរឡានហា (Lan Ha) របស់ប្រទេសវៀតណាម។ ឯកឧត្ដមបានបន្តថា អង្គមហាសន្និបាតបានបោះឆ្នោតជាឯកច្ឆន្ទ ឱ្យកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះជាលើកទី២ រៀបចំមហាសន្និបាតក្លឹបលើកទី១៨ នៅឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខ ព្រមជាមួយការអបអរសាទរការរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ប្រណាំងកង់អន្តរជាតិលើកទី១ នៅតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រកម្ពុជា នាថ្ងៃទី០៤-០៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ ក្រោមកិច្ចសហការរវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្លឹបឆ្នេរ និងសហព័ន្ធប្រណាំងកង់អន្តរជាតិ។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ ក៏បានបង្ហាញការរំពឹងទុកថា សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៩នេះ តំបន់ឆ្នេរនឹងទទួលបានទេសចរអន្តរជាតិប្រមាណ១.៣លាននាក់ កើនឡើង ៤.៥ភាគរយ ជាមួយចំណែកទីផ្សារប្រមាណ ១៥ភាគរយ នៃទីផ្សារសរុប និងទេសចរជាតិប្រមាណ ៣.៤លាននាក់ កើនឡើង៣ភាគរយ ខណៈដែលខេត្តកំពតនឹងទទួលបានទេសចរអន្តរជាតិប្រមាណ ១៨ម៉ឺននាក់ កើនឡើង ៨ភាគរយ និងទេសចរជាតិប្រមាណ៣០ម៉ឺននាក់ កើនឡើង ៤០ភាគរយ។ តាមការព្យាករណ៍នៅឆ្នាំ២០២០ តំបន់ឆ្នេរសមុទ្រនឹងទទួលបានភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិប្រមាណ ១.៧លាននាក់ និងភ្ញៀវទេសចរជាតិប្រមាណ៣.៥លាននាក់។ នៅឆ្នាំ២០៣០ តំបន់ឆ្នេរសមុទ្រនឹងទទួលបានភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិប្រមាណ ៧.៥លាននាក់ ក្នុងកំណើនជាមធ្យម ១០ភាគរយ និងភ្ញៀវទេសចរជាតិប្រមាណ៥.៥លាននាក់ កើនឡើងជាមធ្យម ៥ភាគរយ៕
