រុស្ស៉ីទៅប្រកាសគាំរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាក្នុងពេលប្រធានអាស៊ានសម្តែងការខកចិត្ត
03-April-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
ភូមា៖ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃកម្ពុជា ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន បានសម្តែងការហួសចិត្តជាខ្លាំង ក្រោយពីរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ឬភូមា បានអនុវត្តទោសប្រហារជីវិត ទៅលើសកម្មជនប្រឆាំង៤រូប ដែលមាននិន្នាការគាំទ្រ លោកស្រី អ៊ុង ស៊ានស៊ូជី ដោយសម្តេចបានអះអាងថា ក្រោយពីការកាត់ទោសបែបព្រៃផ្សៃនេះ គឺស្ថានការណ៍នៅមីយ៉ាន់ម៉ា សព្វថ្ងៃនេះ កាន់តែអាក្រក់ ជាងមុន ឆ្ងាយណាស់ ។កាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ របបយោធាភូមា បានប្រកាសពីការកាត់ទោស ប្រហារជីវិត៤រូប លើសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង ។
សកម្មជនទាំង៤នោះរួមមាន ៖ លោក ភ្យូ ហ្សេយ៉ាថរ អតីតសមាជិក មកពីគណបក្ស លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី , លោក ក្យរ មីនយូ អ្នកនិពន្ធ និងជាអតីតមេចលនានិស្សិតដ៏ល្បីខាងប្រឆាំងកងទ័ពភូមា , លោក ឡា មីយូអោង និងលោក អោង ធូរ៉ាហ្ស ។សម្តេចក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ បង្ហាញពីការតក់ស្លុតម្តងរួចហើយ ។ សម្រាប់លើកនេះក្នុងសេចក្តីថ្លែងបើកកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានលើកទី៥៥នាព្រឹកថ្ងៃទី៣សីហាសម្តេច បានហៅស្ថានការណ៍នៅមីយ៉ាន់ម៉ា កាន់តែអាក្រក់ជាងពេលមុន។ សម្តេចប្រធានអាស៊ានប្តូវេនបាននិយាយថា កម្ពុជាក៏ដូចជារដ្ឋសមាជិក អាស៊ានទាំងអស់ខកចិត្ត និងរន្ធត់យ៉ាងក្រៃលែងចំពោះការ ប្រហារជីវិតសកម្មជន បក្សប្រឆាំង នៅមីយ៉ាន់ម៉ា ខណៈសម្ដេច និងថ្នាក់ដឹកនាំដទៃទៀត អំពាវនាវឲ្យមានការពិចារណាឡើងវិញ អំពីការកាត់ទោសប្រហារជីវិត ដើម្បីជាប្រយោជន៍នៃកិច្ច សន្ទនានយោបាយ សន្តិភាព និងការបង្រួបបង្រួមជាតិ ។
សម្តេចតេជោបន្តថា ចំពោះបញ្ហាមីយ៉ាន់ម៉ាបានចំណាយពេលវេលា និងថាមពលយ៉ាងច្រើន ដោយបានពុះពារ ការលំបាក និងជំនះការរិះគន់ជាច្រើន ដើម្បីជួយប្រទេសមួយនេះ និងប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ារក ដំណោះស្រាយនយោបាយ។ទោះជាយ៉ាងណាសម្ដេចតេជោបញ្ជាក់ថា «យើងនឹងបន្តអនុវត្តការងារនេះ ដោយមិនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ឯកភាពអាស៊ាន តាមរូបភាពណាមួយឡើយ។ នាពេលនេះដែរ ខ្ញុំសូមអនុញ្ញាតបន្ថែមថា ទោះបីជាការអនុវត្តកុងសង់ស៊ីស ៥ចំណុច ពុំមានភាពជឿនលឿន តាមដែលគ្រប់គ្នាចង់បាន ប៉ុន្តែការខិតខំ របស់យើងកន្លងមក បានសម្រេចភាពជឿនលឿនខ្លះដែរ ជាពិសេសលើ ការងារ ផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ដល់អ្នក ដែលត្រូវការបំផុត។ ប៉ុន្តែសភាពការណ៍នៅពេលនេះ ប្រែប្រួលខ្លាំង ដែលអាចនិយាយបានថាកាន់តែអាក្រក់ ជាងមុន មានការព្រមព្រៀង ជាឯកច្ឆន្ទ៥ចំណុចទៅទៀត ក្រោយពីការអនុវត្តទោសប្រហារ ជីវិតទៅលើសកម្មជន បក្សប្រឆាំង៤រូប» ។ សម្ដេចតេជោក៏បានព្រមានទុកជាមុនផងដែរ ប្រសិនក្នុងករណី មានអ្នកទោសដទៃទៀត ដែលនឹងត្រូវកាត់ទោសប្រហារជីវិត នឹងត្រូវបង្ខំចិត្តគិតគូរឡើងវិញ អំពីតួនាទីរបស់អាស៊ាន ចំពោះការព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ៥ចំណុច។
ផ្ទុយពីជំហរប្រធានអសានរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរុស្ស៉ី លោក សឺហ្គៃ ឡារ៉ូវ (Sergei Lavrov) ដែលបានចូលសួសុខទុក្ខមេដឹកនាំយោធាភូមាបានថ្លែងនៅថ្ងៃទី៣សីហានេះដែរថា ប្រទេសរុស្ស៉ី គាំទ្រកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ក្នុងការធ្វើឲ្យមានស្ថិរភាពប្រទេសរបស់ខ្លួនឡើងវិញ ក្នុងពេលកំពុងជួបនឹងវិបត្តិ កំលុងពេលដែលលោកបានជួបពិភាក្សាជាមួយ ថ្នាក់ដឹកនៃរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា។ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AFP នៅថ្ងៃពុធ ទី៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២បានឲ្យដឹងថាអំឡុងកិច្ចពិភាក្សាក្នុងទីក្រុងណៃពិដោ លោក ឡារ៉ូវ បានគូសបញ្ជាក់ថា «ពួកយើងសូមបង្ហាញនូវសាមគ្គីភាពជាមួយ នឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់របបយោធា ក្នុងគោលបំណងធ្វើឲ្យស្ថានការណ៍មានស្ថិរភាពក្នុងប្រទេស»។
លោក ឡារ៉ូវ ក៏បានជូនពរដល់មីយ៉ាន់ម៉ាឲ្យទទួលបានជោគជ័យ ក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំក្រោយ ដែលសំដៅទៅដល់ផែនការរៀបចំការបោះឆ្នោត នាខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ ខណៈក្រុមប្រឆាំងរដ្ឋប្រហារ បាននិយាយថា ការបោះឆ្នោតនោះ នឹងមិនសេរី ឬមានយុត្តិធម៌នោះឡើយ។
សូមបញ្ជាក់ថាកាលពីពេលថ្មីៗនេះប្រមុខដឹកនាំរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា លោកម៉ឹងអ៊ុងឡាំង បានអញ្ជើញជួបជាមួយនឹងប្រធានភ្នាក់ងារទីអវកាសរបស់រុស្ស៊ីគឺលោក Dmitry Rogozin នៅឯទីក្រុងម៉ូស្គូ។ភ្នាក់ងារទីអវកាសរុស្ស៊ីដែលហៅកាត់ថា រុសខសស្មស (Roscosmos) បានឱ្យដឹងថា ថ្នាក់ដឹកនាំទាំងពីរគឺបានធើ្វការពិភាក្សាគ្នាលើស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន និងទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំងពីរ ដោយក្នុងនោះលោកម៉ឹងអ៊ុងឡាំង បានបង្ហាញអំពីបំណងចង់ឱ្យមានការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបន្ថែមទៀតជាមួយនឹងប្រទេសរុស្ស៊ី ទៅលើវិស័យមួយចំនួនទៀតដូចជា ការគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធបណ្ដាញNetworkនៅក្នុងប្រទេស ហើយនិងការអភិវឌ្ឍយានអវកាស ដោយបានស្នើឱ្យភាគីប្រទេសរុស្ស៊ីជួយធើ្វការបណ្ដុះបណ្ដាលទៅដល់ក្រុមអ្នកជំនាញនៃឧស្សាហកម្មទីអវកាសរបស់មីហ៉ាន់ម៉ាផងដែរ។
ក្រៅនេះ លោកម៉ឹងអ៊ុងឡាំងក៏បានជួបសំណេះសំណាលជាមួយនឹងក្រុមមន្ត្រីការពារជាតិជាន់ខ្ពស់របស់រុស្ស៊ីជាច្រើនរូបទៀតផងដែរដោយភាគីទាំងពីរបានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធារវាងប្រទេសទាំងពីរឱ្យកាន់តែរឹងមាំបន្ថែមទៀត។ទាក់ទងបញ្ហាខាងលើ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា លោក Thomas Andrews ធ្លាប់បានលើកឡើងឱ្យដឹងកាលពីខែកុម្ភៈកន្លងទៅថា ប្រទេសរុស្ស៊ីធ្លាប់បានធើ្វការផ្គត់ផ្គង់សព្វាវុធយ៉ាងច្រើនទៅឱ្យរដ្ឋាភិបាលនៃរបបរបស់ប្រទេសយោធាមីម៉ាន់ម៉ា ដែលរួមមានទាំងយន្តហោះដ្រូន យន្តហោះចម្បាំង ហើយនិងរថពាសដែកជាច្រើនគ្រឿងទៀត។
គួរបញ្ជាក់ថា រុស្ស៉ីគឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏សំខាន់ និងជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់អាវុធនៃរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា។ អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍ឲ្យដឹងថា មីយ៉ាន់ម៉ា ចាប់តាំងពីការដណ្តើមអំណាចដោយយោធា កាលពីខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០២១ មានមនុស្សជាង ២0០០នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ដោយពួកយោធាក្នុងការបង្ក្រាបអ្នកប្រឆាំង៕
