ចិនកំពុងធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពខួរក្បាលនៅក្នុង”ល្បែងសង្គ្រាម”រវាងប្រទេសរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន
03-April-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
ប្រទេសចិន៖នៅពីក្រោយការប្រជុំបិទទ្វារគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ឬការិយាល័យនយោបាយបក្សដែលមានសមាជិកប្រាំ៧រូបដែលដឹកនាំដោយប្រធានាធិបតី Xi Jinping នៅទីក្រុងហ្សុនណាហៃ(Zhongnanhai)មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ចិនបានពិភាក្សាអំពីរបៀបឆ្លើយតបទៅនឹងវិបត្តិរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែនដើម្បីកុំឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួន។
ប្រធានបទដែលបានពិភាក្សាយ៉ាងក្តៅគគុកគឺរបៀបឆ្លើយតបទៅនឹងវិបត្តិរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន ហើយកាសែត Wall Street Journal (WSJ) ដែលដកស្រង់ប្រភពជិតស្និទ្ធនឹងបញ្ហានេះបាននិយាយថាគាំទ្រទីក្រុងម៉ូស្គូដោយមិនធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ចិន។កិច្ចពិភាក្សានៅទីក្រុងZhongnanhaiបានបន្តអស់រយៈពេលជាង១សប្តាហ៍មកហើយចាប់តាំងពីប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក Vladimir Putin បានវិលត្រឡប់មកទីក្រុងម៉ូស្គូវិញ បន្ទាប់ពីជួបជាមួយលោកXiJinpingនិងចូលរួមក្នុងពិធីបើកព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិករដូវរងានៅទីក្រុងប៉េកាំងកាលពីថ្ងៃទី៤កុម្ភៈ។
ទីក្រុងប៉េកាំងគាំទ្រទីក្រុងម៉ូស្គូក្នុងការប្រឆាំងនឹងការពង្រីកណាតូណាមួយដោយកត់សម្គាល់ការគាំទ្រយ៉ាងច្បាស់បំផុតរបស់ចិនរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នវិមានក្រឹមឡាំងលើបញ្ហានេះ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរវាងលោកXiនិងលោកPutinក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកកាលពីថ្ងៃទី៤ខែកុម្ភៈ ក៏តំណាងឱ្យទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធបំផុតរវាងប្រទេសទាំង២ចាប់តាំងពីសង្គ្រាមត្រជាក់មក។ ការសម្រេចចិត្តណាមួយរបស់គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ការិយាល័យនយោបាយនឹងអាស្រ័យលើរបៀបដែលវិបត្តិកើតឡើងហើយការពិភាក្សារបស់ពួកគេនឹងត្រូវបានបង្ហាញទៅកាន់ការិយាល័យនយោបាយទាំងមូលដែលមានសមាជិកទាំង២៥នាក់ដែលត្រូវបានរំពឹងថានឹងត្រូវបានអនុម័តដោយការិយាល័យនយោបាយដែលបានកោះប្រជុំនៅចុងខែនេះ។
គោលជំហរគោលនយោបាយការបរទេសដ៏យូរអង្វែងរបស់ប្រទេសចិនដែលធ្វើឡើងដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីជូអេនឡាយ(JuanLay)ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីការបង្កើតឡើងរបស់ខ្លួនថាជាគោលការណ៍មួយក្នុងចំណោម”គោលការណ៍ទាំង៥នៃការរួមរស់ដោយសន្តិភាព”គឺប្រឆាំងនឹងការជ្រៀតជ្រែករបស់ប្រទេសណាមួយចូលទៅក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងនៃប្រទេសមួយផ្សេងទៀត។ទីក្រុងប៉េកាំងក៏យល់ដែរថា ការចុះសម្រុងគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយរុស្ស៊ីជាពិសេសលើបញ្ហាសន្តិសុខអឺរ៉ុបអាចនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ជាច្រើន។
នៅពេលនោះបណ្តាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបអាច “អន់ចិត្ត” ហើយងាកទៅរកអាមេរិក។នោះជួយពន្យល់ពីមូលហេតុដែលចិនមិនដែលបានទទួលស្គាល់ជាសាធារណៈនូវការបញ្ចូលឧបទ្វីបគ្រីមៀទៅរុស្ស៊ីឬបានគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងចំពោះការដាក់ពង្រាយកងកម្លាំងរបស់ទីក្រុងម៉ូស្គូទៅកាន់កាហ្សាក់ស្ថានកាលពីដើមឆ្នាំនេះដើម្បីលុបបំបាត់ភាពចលាចលនៅក្នុងប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលមួយនេះ។កាលពីថ្ងៃទី១៦ខែកុម្ភៈ ក្នុងអំឡុងពេលសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទជាមួយប្រធានាធិបតីបារាំង Emmanuel Macronលោកស៊ីជីងពីង(XiJinping)បានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាសាធារណៈលើកដំបូងរបស់គាត់អំពីអ៊ុយក្រែនដោយមិនបានរំពឹងទុកចាប់តាំងពីដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក Putin ។មេដឹកនាំចិនបានអំពាវនាវឱ្យប្រើប្រាស់បណ្តាញសន្ទនាដូចជា Normandy Four ដែលជាបណ្តាញការទូតដែលបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ២០១៤ដើម្បីបញ្ចប់អរិភាពក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែនដែលបានឈានដល់ដោយសមាជិកអាល្លឺម៉ង់ រុស្ស៊ី អ៊ុយក្រែន និងបារាំង ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយទូលំទូលាយចំពោះបញ្ហាអ៊ុយក្រែន។
ការការពារផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចនិងសន្តិសុខ៖យោងតាមWSJនៅលើកម្រិតជាក់ស្តែងជាងនេះទីក្រុងប៉េកាំងមានអារម្មណ៍ថាមានតម្រូវការដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចនិងសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់។គួរកត់សម្គាល់ថាអ៊ុយក្រែនគឺជាសមាជិកនៃគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវដ៏មានមហិច្ឆតារបស់ទីក្រុងប៉េកាំង។ក្រុមហ៊ុនរដ្ឋចិនគ្រឿងយន្ត អគ្គិសនី និងសំណង់បានបណ្តាក់ទុនរាប់ពាន់លានដុល្លារក្នុងគម្រោងនានាក្នុងប្រទេសអឺរ៉ុបខាងកើត។ ក្នុងចំណោមនោះគឺជាក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់ប្រេងចម្អិនអាហារ គ្រឿងចក្រ និងម៉ាស៊ីនរ៉េអាក់ទ័រនុយក្លេអ៊ែរដ៏ធំ។នៅចុងឆ្នាំ ២០២០ ទីក្រុងប៉េកាំងនិងគៀវបានព្រមព្រៀងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវ ដោយឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីLiuHeទទួលបន្ទុកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដោយសន្យាជំរុញ”ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីប្រកបដោយស្ថិរភាពនិងសុខភាពល្អ” ជាមួយអ៊ុយក្រែន។
ប្រទេសចិនក៏បាននិងកំពុងសាងសង់បណ្តាញបំពង់បង្ហូរប្រេងយ៉ាងទូលំទូលាយនៅអាស៊ីកណ្តាល ដើម្បីធានាការផ្គត់ផ្គង់ប្រេង និងឧស្ម័ន និងធ្វើពិពិធកម្មការផ្គត់ផ្គង់។ ប្រទេសជាច្រើនដែលចូលរួមក្នុងគម្រោងបំពង់បង្ហូរប្រេងនេះគឺជាអតីតសមាជិកនៃសហភាពសូវៀត។លោក Carl Minzner អ្នកជំនាញចិននៅក្រុមប្រឹក្សាទំនាក់ទំនងបរទេសនៅទីក្រុងញូវយ៉ក (សហរដ្ឋអាមេរិក) បាននិយាយថា”ការអន្តរាគមន៍របស់រុស្ស៊ីនៅក្នុងទឹកដីនៃអតីតសហភាពសូវៀតនឹងបង្កើនគ្រោះថ្នាក់ដល់បំពង់បង្ហូរប្រេងរបស់ប្រទេសចិននៅអាស៊ីកណ្តាល”។
លើសពីនេះសេណារីយ៉ូដែលរុស្ស៊ីជ្រៀតជ្រែកក្នុងទឹកដីនៃអតីតសហភាពសូវៀតទំនងជាប៉ះពាល់ដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរយៈពេលវែងរបស់ចិន៖ ដើម្បីជំនួសទីក្រុងម៉ូស្គូជាមហាអំណាចមានឥទ្ធិពលបំផុត។Minzner បានកត់សម្គាល់ថា “តុល្យភាពខួរក្បាល”របស់ទីក្រុងប៉េកាំងមានភស្តុតាងនៅក្នុងការផ្សាយរបស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋ៖ ការស្តីបន្ទោសសហរដ្ឋអាមេរិកនិងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះការបំពាក់អាវុធអ៊ុយក្រែន និងការគំរាមកំហែងបំផ្លើសពីរុស្ស៊ី។ប៉ុន្តែបានបន្ទរជំហរផ្លូវការរបស់អ៊ុយក្រែនលើតម្រូវការសម្រាប់ការចរចា។
ទន្ទឹមនឹងនេះបន្ទាប់ពីទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនកាលពីចុងសប្តាហ៍មុនបានព្រមានអំពីសមយុទ្ធយោធារុស្ស៊ីដែលជិតមកដល់ហើយបានដកអ្នកការទូតអាមេរិកចេញពីស្ថានទូតរបស់ខ្លួនក្នុងទីក្រុងគៀវអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិនបាននិយាយថាឯកអគ្គរដ្ឋទូតបាននិយាយថាភោជនីយដ្ឋានចិននៅអ៊ុយក្រែននៅតែដំណើរការជាធម្មតា។មកទល់ពេលនេះ ជំនួយជាក់ស្តែងបំផុតរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងចំពោះទីក្រុងម៉ូស្គូ គឺពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចសន្យាទិញប្រេងនិងឧស្ម័នពីប្រទេសរុស្ស៊ី ដែលមានតម្លៃប្រមាណ ១១៧.៥ ពាន់លានដុល្លារហើយនឹងមានរយៈពេលជាង២០ឆ្នាំ។លក្ខខណ្ឌនៃប្រតិបត្តិការមិនត្រូវបានបង្ហាញឱ្យដឹងទេ។
មន្ត្រីមួយចំនួននៅទីក្រុងប៉េកាំងចោទសួរថាតើវាសមហេតុផលដែរឬទេក្នុងការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចសន្យារយៈពេលវែងបែបនេះ ចំពេលតម្លៃប្រេងពិភពលោកកើនឡើង។ ទីប្រឹក្សារដ្ឋាភិបាលបាននិយាយថាទីក្រុងប៉េកាំងអាចព្យាយាមចរចាលក្ខខណ្ឌអំណោយផលបន្ថែមទៀតសម្រាប់វា។លើសពីនេះមេដឹកនាំចិនកំពុងថ្លឹងថ្លែងពីហានិភ័យនៃការរឹតបន្តឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងពាណិជ្ជកម្មពីទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនប្រសិនបើទីក្រុងប៉េកាំងធ្វើបន្ថែមទៀតដើម្បីជួយរុស្ស៊ីគេចពីការដាក់ទណ្ឌកម្មក្នុងករណីមានសង្គ្រាម។ដោយសារតែធនាគារចិននៅតែត្រូវពឹងផ្អែកលើបណ្តាញហិរញ្ញវត្ថុសកលដើម្បីធ្វើប្រតិបត្តិការឆ្លងប្រទេស។
លោកSergeyRadchenkoសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៅសកលវិទ្យាល័យ Johns Hopkins ក្នុងទីក្រុងBolognaប្រទេសអ៊ីតាលីបាននិយាយថា”ប្រទេសចិនគាំទ្ររុស្ស៊ីក្នុងការប្រឆាំងនឹងការពង្រីកអង្គការណាតូ ព្រោះវាមិនមែនជាបញ្ហាទេ។ ប៉ុន្តែវាមិនមានបញ្ហាអ្វីសម្រាប់ប្រទេសចិននោះទេ។ ការជួយរុស្ស៊ីឱ្យរួចផុតពីទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីប្រទេស ខាងលិចប្រសិនបើមានការវាយប្រហារអ៊ុយក្រែនគឺជារឿងខុសគ្នាទាំងស្រុង»៕
