សម្តេចតេជោ ឲ្យសម្រួលជាមួយថៃ រឿងដណ្តើមកម្មសិទ្ធិលើ «ក្បាច់ប្រដាល់»និងផ្តល់អនុសាសន៍រឿងភ្លេងពិណាធតាមវត្ត្
20-February-2025 / ទេសចរណ៏និងវប្បធម៌
ភ្នំពេញ៖រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនចង់ឲ្យមានទំនាស់គ្នារវាងកម្ពុជា និងថៃ ដណ្តើមកម្មសិទ្ធិ «ប្រដាល់គុនខ្មែរ»និងបានណែនាំឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ធ្វើការងារលើរឿងនេះដើម្បីសម្របសម្រួលជាមួយប្រទេសជិតខាង។ នេះជាការថ្លែងរបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃកម្ពុជា ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីភាពក្នុងទិវាវប្បធម៌ជាតិ លើកទី២៥ នៅល្ងាចថ្ងៃទី២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣នេះ ដែលមានសិល្បករសិល្បការិនី ប្រមាណ ៤ពាន់ចូលរួម ។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា «នៅតាមប្រាង្គប្រាសាទរបស់យើង ពិតជាមានក្បាច់គុនខ្មែរ ប៉ុន្តែចំណុចនេះ យើងអាចសន្ទនាជាមួយបណ្ដាប្រទេសពាក់ព័ន្ធ ដូចជា ថៃ ឡាវ និងមីយ៉ាន់ម៉ា »។ សម្តេចបានបញ្ជាក់បន្តថា «តើយើងអាចពិភាក្សាគ្នា សម្រុះសម្រួលគ្នាបានទេ ឧទាហរណ៍យើងអាចចុះបញ្ជីរួមគ្នា នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌបេតិកភណ្ឌអរូបីរបស់អង្គការយូណេស្កូ ដែលកន្លងទៅ ឧទាហរណ៍ការទាញព្រ័ត្រ យើងបានចុះបញ្ជីជាមួយគ្នា យើងក៏អាចធ្វើការសម្រុះសម្រួលបានតែដែរ សូមលើកឧទាហរណ៍ថា យើងអាចចុះបញ្ជីរួមគ្នាទៅលើកីឡាប្រដាល់នេះ»។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានផ្តល់ជាទស្សនៈថា «ប្រសិនបើបងប្អូននៅកម្ពុជាយើង ហៅថា «គុនខ្មែរ» ទៅ ពេលទៅប្រកួតនៅប្រទេសថៃ ហៅថា «មួយថៃ» ទៅ។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានបន្ថែមថា «យើងអាចធ្វើបានទេ ប្រសិនបើធ្វើការសម្រុះសម្រួល ហើយយើងពិតជាមិនចាំបាច់ទាស់គ្នា ដណ្ដើមគ្នាធ្វើជាកម្មសិទ្ធិម្ចាស់នោះទេ»។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានស្នើឲ្យបណ្តាវត្តអារាម នៅទូទាំងប្រទេស ត្រូវតែ មានក្រុមវង់ភ្លេងពិណពាទ្យ និងភ្លេងឆៃយ៉ាំផងដែរ។សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបញ្ជាក់ថា «នៅតាមទីអាមរាមនានា ជួយរៀបចំ យ៉ាងហោចណាស់ មានចំនួនពីរ គឺទាក់ទងនឹងភ្លេងពិណពាទ្យ និងឆៃយ៉ាំ»។សម្តេច លើកឡើងថា ស្ថានភាពខាងក្រៅ បានឲ្យដឹងថា ភ្លេងពិណពាទ្យ ត្រូវទុកនៅតាមទីអារាម។ អីញ្ចឹងទេ ចំណុចនេះ គួរត្រូវលើកទឹកចិត្តដល់ពុទ្ធបរិស័ទជួយដល់ព្រះសង្ឃ ដើម្បីទីអារាម មានភ្លេងពិណពាទ្យ។
សម្តេចតេជោ ក៏បានឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន យើងមានវត្តអារាម ប្រមាណ ៤ពាន់វត្ត ឬទីអារាម។ ប្រសិនបើ មានប្រហែល ៥០% ក៏យើងមាន ២ពាន់វង់ភ្លេងពិណពាទ្យ ដែលអីញ្ចឹង ក្នុងចំណោមភ្លេងពិណពាទ្យ ក្នុងមួយវង់ មនុស្សចំនួន ៦ ឬ ៧នាក់។ តើយើងបណ្តុះបណ្តាលជាមួយកុមារ ឬយុវជន ឬអ្នកកាន់ភ្លេងពិណពាទ្យនេះ បានប៉ុន្មាន?។សម្តេចបានលើកឡើងថា ការដែលធ្វើបែបនេះ គឺជាការថែរក្សាមរតកដូនតារបស់យើងផងដែរ។ វង់ភ្លេងសម័យ ជារឿងរបស់គេ។ ប៉ុន្តែភ្លេងពិណពាទ្យ គឺជារឿងកម្រមួយ ដែលអាចដាក់នៅតាមសាលាវិចិត្រសិល្បៈនានាបាន។សូមអំពាវនាវដល់ព្រះសង្ឃគ្រប់ព្រះអង្គ ព្រះចៅអធិការវត្ត ក៏ដូចជាគណៈកម្មការវត្ត បង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់ ទាក់ទាញការចូលរួមពីសប្បុរសជន ពុទ្ធបរិស័ទជើងវត្ត ឬអ្នកមានធនធានដើម្បីឲ្យទីអារាម មានភ្លេងពិណពាទ្យ។
សម្តេចតេជោ ក៏បានលើកឡើងថា នៅតាមទីវត្តអារាម ក៏ត្រូវមានភ្លេង ឆៃយ៉ាំផងដែរ។ នៅតាមវត្តអារាម មិនជាច្រើននោះទេ តែយ៉ាងហោចណាស់ត្រូវតែមានចំណែកនេះ ដោយត្រូវមានវង់ភ្លេងពិណពាទ្យ និងភ្លេចឆៃយ៉ាំ ដែលធ្វើឲ្យទីអារាម អាចចូលរួមចំណែកជួយដល់អភរិក្សនៃវង់ភ្លេងបុរាណរបស់យើង។សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានណែនាំឱ្យក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ព្រមទាំងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ពិសេសជនរួមជាតិ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ លើការសាងសង់រូបសំណាក ពិសេសព្រះពុទ្ធបដិមា ឱ្យត្រឹមត្រូវតាមរចនាបថ។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា ការកសាងរូបសំណាក ទាមទារឱ្យត្រូវតាមរចនាបថ ព្រោះបើការកសាងនោះ មិនមានភាពត្រឹមត្រូវ នោះពេលអភិសេករួចហើយ មិនមាននរណា ហ៊ានទៅវាយចោលទេ ដោយសារតែមានជំនឿ។ តែវាបានបន្សល់ទុករាប់ឆ្នាំ នាំឱ្យខ្មែរជំនាន់ក្រោយ យល់ច្រលំ។ ដូចជា រូបបដិមា ជាដើម។ អីចឹង ក្រសួងវប្បធម៌ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហានេះ។សម្តេចតេជោ បន្តថា ក្នុងចំណោម ១លាន ៥សែននាក់ នៃសិស្ស ដែលត្រូវទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាល គឺទុក ២ ទៅ ៤% ដើម្បីបណ្តុះបណ្តាលពីមរតកដូនតា។ ដូច្នេះចំណុចនេះ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ដោយមិនអាចមើលស្រាលបានទេ។
