ប្រទេសស្រីលង្ការជំពាក់បំណុលចិនរុំកោះបង្កវិបត្តិគណរដ្ឋមន្ត្រីបក្សចំរុះរលំរលាយ!
09-July-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
ស្រីលង្ការ៖ប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា លោក ហ្កោតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាកសា (Gotabaya Rajapaksa) នៅថ្ងៃចន្ទទី៤មេសា បានអំពាវនាវឱ្យមាន ការចូលរួមជាមួយគ្នាបង្កើតរដ្ឋាភិបាលរួបរួមមួយ ដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចដែលប្រទេសកំពុងប្រឈម ស្របពេលដែល គណៈរដ្ឋមន្ត្រីហើយនិងទេសាភិបាលធនាគារកណ្តាល បានដាក់ពាក្យលាលែងពីតំណែង។
ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters នៅថ្ងៃចន្ទ ទី០៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២បានឲ្យដឹងថា៖ការិយាល័យលោក Rajapaksa បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍យ៉ាងដូច្នេះថា «ដោយសារនេះ គឺជាភាពចាំបាច់សម្រាប់ប្រទេសជាតិ វាដល់ពេលហើយដែលយើងត្រូវធ្វើការងារជាមួយគ្នា ដើម្បីប្រជាជនគ្រប់រូបនិងអ្នកជំនាន់ក្រោយ។ លោកប្រធានាធិបតីអញ្ជើញឱ្យ គណបក្សនយោបាយទាំងអស់នៅក្នុងសភា មកចូលរួមក្នុងរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីរួមគ្នាស្វែងរកដំណោះស្រាយចំពោះ វិបត្តិដែលប្រទេសកំពុងប្រឈម»។
ដោយសារតែវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ប្រជាពលរដ្ឋបាននាំគ្នាធ្វើបាតុកម្មយ៉ាងកក្រើកបង្ខំឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីរ៉ាចាប៉ាកសា( Rajapaksa )ប្រកាសដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន កាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍កន្លងទៅ ។ប្រការនេះបានធ្វើឲ្យគណៈរដ្ឋមន្ត្រីទាំងមូលនៃប្រទេសស្រីលង្កា បានលាលែងចេញពីតំណែងហើយ នៅចំពោះមុខបាតុកម្មតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការដោះស្រាយ វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចមិនបានល្អ ពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រធានាធិបតី លោក ហ្កូតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាស្កា (Gotabaya Rajapaksa)។ នេះបើតាម ការចេញផ្សាយដោយសារព័ត៌មាន BBC នៅថ្ងៃចន្ទ ទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២។
គណរដ្ឋមន្ត្រីចំរុះទាំងអស់ចំនួន ២៦រូប ក្នុងនោះរួមមានទាំងរដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ, រដ្ឋមន្ត្រីកសិកម្ម និងរដ្ឋមន្ត្រីកីឡា បានដាក់លិខិតលាលែងពីតំណែង កាលពី ថ្ងៃអាទិត្យចុងសប្ដាហ៍កន្លងទៅនេះ។ ប៉ុន្តែ លោក Gotabaya Rajapaksa និងបងប្រុសរបស់លោក គឺលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ម៉ាហ៊ីនដា រ៉ាចាប៉ាស្កា (Mahinda Rajapaksa) នៅតែបន្តកាន់តំណែងដដែល ហើយការជ្រើសរើសគណៈរដ្ឋមន្ត្រីថ្មីគ្រោងនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃចន្ទដើមសប្ដាហ៍នេះ។
ប្រធានាធិបតីស្រីលង្កានៅថ្ងៃអង្គារទី៥មេសានេះបានបាត់បង់ការគាំទ្រសម្លេងភាគច្រើនពីសភា នៅពេលអតីតសម្ពន្ធមិត្តដកខ្លួនចេញនិងសុំអោយលោកចុះចេញពីតំណែង ក្រោយការតវ៉ាប្រឆាំងតាមដងផ្លូវអស់ពេលជាច្រើនថ្ងៃដោយសារតែវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចដ៏អាក្រក់របស់ប្រទេសដែនកោះនៅអាស៊ីខាងត្បូងមួយនេះ។
ប្រទេសស្រីលង្កាដែលទទួលបានឯករាជ្យភាពពីអង់គ្លេសនៅឆ្នាំ១៩៤៨ កំពុងប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ដោយអាជ្ញាធរត្រូវបង្ខំចិត្តកាត់ផ្ដាច់ចរន្តអគ្គិសនីដល់ទៅ ១៣ម៉ោង ក្នុងមួយថ្ងៃ។ ប្រជាជនស្រីលង្កា ជាពិសេសក្នុងរដ្ឋធានីកូឡុំបូ បាននាំគ្នាធ្វើបាតុកម្មតវ៉ាទាមទារឱ្យលោក Gotabaya Rajapaksa ចុះចេញពីតំណែង ខណៈអាជ្ញាធរសម្រេចចិត្តបិទបណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គម។
យ៉ាងហោចណាស់សមាជិកសភាស្រីលង្កាចំនួន៤១រូបបានដើរចេញពីក្រុមចម្រុះកាន់អំណាចកាលពីថ្ងៃអង្គារទី០៥មេសា ដោយទុកអោយប្រធានាធិបតី មានសម្លេងគាំទ្រភាគតិចនៅក្នុងសភា ។រដ្ឋាភិបាលឥឡូវខ្វះប្រាំសម្លេងទើបទទួលបានសម្លេងភាគច្រើននៅក្នុងសភាដែលមាន២២៥អាសនៈ តែវានៅមិនទាន់ច្បាស់ថាតើពួកសមាជិកសភានឹងកោះប្រជុំបោះឆ្នោតទម្លាក់ប្រធានាធិបតីឬយ៉ាងណា។
លោកប្រធានាធិបតី ហ្គោតាបាយ៉ា រ៉ាចាប៉ាក់សា បានរំលាយសភាកាលពីថ្ងៃចន្ទ និងព្យាយាមបង្កើតរដ្ឋាភិបាលបង្រួបបង្រួមជាតិមួយ ដោយអញ្ជើញក្រុមប្រឆាំងចូលរួម តែពួកគេច្រានចោលនិងបន្តទាមទារអោយលោកចុះចេញពីតំណែង។សមាជិកសភាម្នាក់ដែលទើបចាកចេញពីគណបក្សរបស់ប្រធានាធិបតី បាននិយាយថា វាដល់ពេលមេដឹកនាំរូបនេះចាកចេញនិងទុកកន្លែងសំរាប់អ្នកដទៃដោះស្រាយវិបត្តិកាន់តែអាក្រក់ឡើងនេះ។«បើមិនប្រញាប់ចាកចេញនៅពេលឥឡូវទេ នឹងមានការបង្ហូរឈាម…»។ក្នុងពេលជាមួយគ្នា បណ្តាគណបក្សប្រឆាំងបានច្រានចោលការអញ្ជើញពួកគេអោយចូលរួមក្នុងរដ្ឋាភិបាលបង្រួបបង្រួមជាតិមួយ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ប្រធានាធិបតីនិងបងប្រុសរបស់លោក គឺនាយករដ្ឋមន្ត្រី ម៉ាហ៊ីនដា រ៉ាចាប៉ាក់សា។
ប្រទេស្រីលង្កាជាប្រទេសដែលជំពាក់បំណុលចិនច្រើនសម្បើម។កាលពីថ្ងៃទី៩មករាប្រមុខការទូតចិនលោកវ៉ាង យីបានបំពេញទស្សនកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសស្រីលង្កាដើម្បីពិភាក្សាបញ្ហាបំណុល។ប្រធានាធិបតីស្រីលង្កាលោកហ្គោតាបាយ៉ា រ៉ាយ៉ាប៉ាក់សាបានប្រកាសឲ្យដឹងថា ស្រីលង្កាបានស្នើចិនឲ្យពិនិត្យមើលឡើងវិញលើរយៈពេលនៃការសងបំណុលចិនដែលស្រីលង្កាបានជំពាក់យ៉ាងច្រើនសម្បើម។ គួរបញ្ជាក់ថា ចិនជាអ្នកផ្តល់ប្រាក់កម្ចីទ្វេភាគីដ៏ធំបំផុតរបស់ស្រីលង្កា។
ក្នុងនាមជាប្រទេសដែលសេដ្ឋកិច្ចបានពឹងផ្អែកខ្លាំងលើវិស័យទេសចរណ៍ ស្រីលង្កាបានរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរដោយវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩។ វិបត្តិសកលមួយនេះបានធ្វើឲ្យស្រីលង្កាបាត់បង់ចំណូល និងកំពុងជួបវិបត្តិខ្វះថវិកា។ តែដើម្បីបន្តចិញ្ចឹមប្រទេស រដ្ឋាភិបាលគ្មានជម្រើសអ្វីផ្សេងក្រៅពីដកលុយពីហិបបម្រុងរូបិយប័ណ្ណបរទេសទៅចាយទេ។ គិតត្រឹមដំណាច់ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២១ ហិបបម្រុងរូបិយប័ណ្ណបរទេសរបស់ស្រីលង្កានៅសល់តែ ១ ៥០០លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។ ទន្ទឹមនឹងបំពេញការផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុក រដ្ឋាភិបាលក៏ត្រូវការសងបំណុលអ្នកផ្សេង ពិសេសបំណុលដ៏ច្រើនសម្បើមដែលប្រទេសអាស៊ីមួយនេះកំពុងជំពាក់ចិន។លោកវ៉ាង យីមិនបានឆ្លើយយ៉ាងម៉េចចំពោះសំណើរបស់លោកម៉ាហ៊ីនដា ហើយស្ថានទូតចិនប្រចាំស្រីលង្កាក៏មិនបានធ្វើអត្ថាធិប្បាយអ្វីលើសំណើរបស់លោកម៉ាហ៊ីនដាដែរ។
គិតត្រឹមខែមេសា ឆ្នាំ ២០២១ ស្រីលង្កាជំពាក់ចិនដល់ទៅ ៣៥ ០០០លានដុល្លារ។ តែទឹកប្រាក់បំណុលនេះអាចនឹងមានច្រើនជាងនេះ បើគេបូកបន្ថែមនូវប្រាក់ខ្ចីដែលចិនបានផ្តល់ឲ្យធនាគារកណ្តាល និងរោងចក្រ សហគ្រាសរបស់រដ្ឋស្រីលង្កា។ គួរបញ្ជាក់ថា ស្រីលង្កាបានខ្ចីលុយចិនច្រើនណាស់ក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំនេះសម្រាប់គម្រោងកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាច្រើនរបស់ប្រទេស។ តែគម្រោងខ្លះបានធ្លាក់ទឹកមិនអាចបន្តធ្វើបាន និងបានបង្ខំចិត្តប្រគល់ឲ្យក្រុមហ៊ុនចិនជាអ្នកបន្តធ្វើ។
ជាក់ស្តែងក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ និងដោយគ្មានលទ្ធភាពសងប្រាក់កម្ចីចំនួន ១ ៤០០លានដុល្លារ រដ្ឋាភិបាលបានបង្ខំចិត្តជួលកំពង់ផែមួយឲ្យក្រុមហ៊ុនចិនក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ សម្រាប់រយៈពេល ៩៩ឆ្នាំ៕កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី ៩ មករា ប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា បានស្នើសុំឱ្យប្រទេសចិនធ្វើការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធបំណុលរបស់ខ្លួនឡើងវិញ និងផ្ដល់ឥណទានអនុគ្រោះសម្រាប់ការនាំចូលផលិតផលសំខាន់ៗ ខណៈពេលដែលប្រទេសជាកោះនេះប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចអាក្រក់បំផុតរបស់ខ្លួន។
សេដ្ឋកិច្ចដែលពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងទៅលើវិស័យទេសចរណ៍ របស់កោះនេះ បានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងពីការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ ខណៈពេលដែលមូលនិធិរូបិយប័ណ្ណបម្រុងរបស់ធនាគារកណ្ដាលស្រីលង្កា គឺជិតអស់ទៅហើយ ធ្វើឱ្យមានកង្វះម្ហូបអាហារ និងផលិតផលចាំបាច់ដែលត្រូវនាំចូលពីបរទេស។
កាលពីខែមករាមុនមូលនិធិរូបិយប័ណ្ណបម្រុងរបស់ស្រី លង្កាបានធ្លាក់ដល់ ១,៥ ពាន់លានដុល្លារ ដែលមិនគ្រប់សម្រាប់ទ្រទ្រង់ការនាំចូលសម្រាប់ប៉ុន្មានសប្ដាហ៍ខាងមុខ។ អាជ្ញាធរអគ្គិសនីប្រទេសនេះ បានដាក់កម្រិតលើការប្រើប្រាស់ បន្ទាប់ពីខ្លួនមានកង្វះរូបិយប័ណ្ណបរទេសដើម្បីនាំចូលប្រេងពីបរទេស។
សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២២ ស្រីលង្កាមានកាតព្វកិច្ចសងបំណុលបរទេសរហូតទៅដល់ ៧ ពាន់លានដុល្លារ ដែលរួមមានការសងដើមមូលបត្របំណុលជាង ៥០០ លានដុល្លារនៅខែមករា និងជាង ១ ពាន់លានដុល្លារនៅខែកក្កដា។រដ្ឋាភិបាលស្រីលង្កា បានខ្ចីបំណុលយ៉ាងច្រើនពីប្រទេសចិន ដើម្បីសាងសង់គម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធំៗ មួយចំនួន ប៉ុន្តែក្រុមអ្នករិះគន់ បាននិយាយថា រដ្ឋាភិបាលបានធ្វេសប្រហែសក្នុងការចំណាយប្រាក់ទាំងនេះទៅលើគម្រោងមិនចាំបាច់ ដែលមិនបានជួយបង្កើនចំណូលរបស់រដ្ឋាភិបាល។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៧ ដោយមិនអាចសងបំណុល ១,៤ ពាន់លាន ដែលត្រូវបានខ្ចីសម្រាប់សាងសង់កំពង់ផែមួយ រដ្ឋាភិបាលស្រីលង្កាបានសម្រេចធ្វើការសម្បទានកំពង់ផែនោះ ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនចិន។
