ស្ថានភាពលំបាករបស់ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនរវាងសង្គ្រាមនិងការលះបង់ទឹកដីដើម្បីសន្តិភាព
26-March-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
ប្រទេសអ៊ុយក្រែន៖ដោយប្រកាសឥតឈប់ឈរនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់លោកមិនចុះចាញ់រុស្ស៊ីប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនលោកហ្សេឡិនស្គី( Zelensky )បានដាក់ខ្លួនលោកក្នុងស្ថានភាពលំបាកមួយប្រសិនបើលោកចង់បន្តការចរចាជាមួយទីក្រុងម៉ូស្គូដើម្បីបញ្ចប់អរិភាព។
ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនលោកVolodymyrZelenskyនិងទីប្រឹក្សារបស់លោកបានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍តឹងតែងម្តងហើយម្តងទៀតនាពេលថ្មីៗនេះដោយអះអាងថាពួកគេនឹងមិនព្រមប្រគល់ទឹកដីណាមួយឱ្យរុស្ស៊ីនៅក្នុងជម្លោះដែលកំពុងបន្តនោះទេ។សេចក្តីប្រកាសនេះត្រូវបានចាត់ទុកថាជាវិធានការមួយដើម្បីលើកទឹកចិត្តនិងសីលធម៌របស់កងទ័ពនិងប្រជាជនអ៊ុយក្រែនក្នុងបរិបទនៃស្ថានភាពសមរភូមិដ៏លំបាកនៅពេលដែលកងកម្លាំងរុស្ស៊ីបានបង្កើនការវាយលុករបស់ពួកគេនៅក្នុងតំបន់Donbass ។ជំហរតឺងតែងរបស់ប្រធានាធិបតី Zelensky នេះត្រូវបានទទួលយកយ៉ាងទូលំទូលាយដោយសាធារណៈជននិងយោធាអ៊ុយក្រែន ដែលតែងតែជឿជាក់លើជ័យជម្នះចុងក្រោយលើរុស្ស៊ី។យោងតាមការស្ទង់មតិកាលពីខែឧសភាដោយវិទ្យាស្ថានសង្គមវិទ្យាអន្តរជាតិគៀវប្រជាជនអ៊ុយក្រែន៨២ភាគរយដែលត្រូវបានស្ទង់មតិបានជំទាស់នឹងសម្បទានទឹកដីណាមួយដល់រុស្ស៊ី។ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ Shannon Vavra អ្នកអត្ថាធិប្បាយសន្តិសុខជាតិសម្រាប់ Daily Beast គិតថាយុទ្ធសាស្ត្រនេះអាចរុញលោក Zelensky និងថ្នាក់ដឹកនាំអ៊ុយក្រែនឱ្យចូលទៅក្នុង “រណ្តៅដ៏រហ័ស”ដែលពួកគេចាប់បានរវាងការគណនាអំពីនយោបាយជាមួយនឹងការពិតនៅលើសមរភូមិ។
លោក Zelensky បានអះអាងថាទាហានអ៊ុយក្រែនមានសមត្ថភាពវាយបកលើកងកម្លាំងរុស្ស៊ី សូម្បីតែបង្កប់ន័យថាទឹកដីអ៊ុយក្រែននឹងត្រូវបាននាំយកមកវិញនៅមុនឆ្នាំ២០១៤នៅពេលដែលជម្លោះនៅភាគខាងកើតនៃប្រទេសបានផ្ទុះឡើងហើយរុស្ស៊ីបានបញ្ចូលឧបទ្វីបគ្រីមៀ។ប៉ុន្តែប្រសិនបើប្រធានាធិបតី Zelensky និងទីប្រឹក្សារបស់លោកនៅថ្ងៃណាមួយប្រឈមមុខនឹងការពិតដ៏អាក្រក់នៃសង្គ្រាម ហើយពិតជាត្រូវមកតុចរចាដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនោះសេចក្តីថ្លែងការណ៍ទាំងនេះអាចទាញលោកឱ្យឈានទៅដល់អស្ថិរភាពនយោបាយ ។ នេះបើយោងតាមឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំអ៊ុយក្រែនលោកស្ទីវឹនភីហ្វឺរ( Steven Pifer)ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចសន្ទនា Kultaranta នៅប្រទេសហ្វាំងឡង់កាលពីថ្ងៃទី១២ខែមិថុនា។
អគ្គលេខាធិការអង្គការណាតូលោកJensStoltenbergបានលើកឡើងពីលទ្ធភាពដែលអ៊ុយក្រែននឹងត្រូវពិចារណាជម្រើសនៃការធ្វើសម្បទានទឹកដីដើម្បីឈានទៅរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី។ លោក Stoltenberg បាននិយាយថា “សន្តិភាពអាចធ្វើទៅបាន។ប៉ុន្តែសំណួរតែមួយគត់គឺ តើអ្នកសុខចិត្តចំណាយដើម្បីសន្តិភាពតម្លៃប៉ុន្មាន? តើអ្នកសុខចិត្តលះបង់ទឹកដី ឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាពប៉ុណ្ណា” ។ប្រធានាធិបតីហ្វាំងឡង់លោកសូលីនីអ៊ីនីស្តូ( Sauli Niinisto) ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាជាមួយលោកស្តូទឹនបឺក( Stoltenberg) ក៏បានសារភាពថាការរុញច្រានកងកម្លាំងរុស្ស៊ីពីគ្រប់តំបន់គ្រប់គ្រងក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន “មិនអាចទៅរួចទេនៅពេលនេះ” ។
ទូតអាមេរិកនៅអ៊ុយក្រែនលោក Pifer បាននិយាយថា “លោក Zelensky នឹងត្រូវធ្វើការសម្រេចចិត្តដ៏តឹងតែងមួយចំនួនរវាងសម្បទានប្រភេទណាដែលគួរតែត្រូវបានធ្វើឡើង ដើម្បីកុំឱ្យបំពានលើគោលជំហរជាគោលការណ៍និងដើម្បីធ្វើឱ្យវាអាចទទួលយកបានសម្រាប់សាធារណៈជនអ៊ុយក្រែន” ។ «វានឹងមានការលំបាកខ្លាំងនៅពេលដែលពួកគេចូលមកក្នុងការចរចា»។ប្រធានាធិបតី Zelensky យល់ថាមិនយូរមិនឆាប់លោកនឹងត្រូវអង្គុយនៅតុចរចាជាមួយរុស្ស៊ី។ កាលពីសប្តាហ៍មុន ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនបានប្រកាសថាជម្លោះនឹងត្រូវសម្រេចនៅសមរភូមិ។ ប៉ុន្តែនៅទីបំផុតបានសារភាពថាលោកនឹងព្យាយាមចរចាម្តងទៀតជាមួយរុស្ស៊ី។ប្រធានាធិបតី Zelensky បាននិយាយថា”ជ័យជម្នះត្រូវតែសម្រេចបាននៅលើសមរភូមិ”។ប៉ុន្តែ”សង្គ្រាមណាមួយគួរតែបញ្ចប់នៅតុចរចា”។ក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃជម្លោះមន្ត្រីអ៊ុយក្រែនបានចូលរួមក្នុងការចរចាជាច្រើនជុំជាមួយរុស្ស៊ី ដើម្បីមើលថាតើពួកគេអាចឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងបែបណាខ្លះ ដើម្បីកាត់បន្ថយភាពតានតឹង ឬបញ្ចប់អរិភាព។ ប៉ុន្តែជំហររបស់លោកលើការចរចាជាមួយរុស្ស៊ីត្រូវបានជួបជាមួយនឹងប្រតិកម្មខ្លះពីក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន។
តាំងពីខែមេសាមកការចរចាទ្វេរភាគីបានជាប់គាំងហើយរហូតមកដល់ពេលនេះមិនមានការរីកចម្រើនអ្វីទៀតទេ។នៅពេលដែលការប្រយុទ្ធកាន់តែខ្លាំង ហើយប្រជាជនអ៊ុយក្រែនបានទទួលរងការបាត់បង់អាយុជីវិតនិងទ្រព្យសម្បត្តិកាន់តែច្រើន ជំហរមិនចុះសម្រុងរបស់ពួកគេកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅៗ។”អាកប្បកិរិយាកាន់តែតឹងតែងក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន ទាំងក្នុងរដ្ឋាភិបាលនិងសាធារណៈជន។ ដូច្នេះ ទោះបីជាប្រធានាធិបតី Zelensky ធ្វើសម្បទានឡើងវិញ ដែលលោកបានលើកឡើងកាលពី១០ឬ ១១សប្តាហ៍មុនក៏ដោយក៏ខ្ញុំមិនធ្វើដែរ។ ខ្ញុំប្រាកដថា ប្រជាជនអ៊ុយក្រែននឹងទទួលយកអារម្មណ៍មួយនេះ” Pifer បាននិយាយ។ផលវិបាកសម្រាប់ប្រធានាធិបតី Zelensky នៅក្នុងខ្សាច់រហ័សនេះអាចលេងតាមវិធីផ្សេងៗគ្នា។នយោបាយជំហររបស់ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនបានផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងខ្លាំងចាប់តាំងពីជម្លោះជាមួយរុស្ស៊ីផ្ទុះឡើង។នៅពេលដែលរុស្ស៊ីចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការយោធារបស់ខ្លួនការវាយតម្លៃការយល់ព្រមក្នុងស្រុករបស់លោកបានធ្លាក់ចុះ។
ទោះបីជារុស្ស៊ីប្រមូលផ្តុំកងទ័ពនៅជិតព្រំដែនក៏ដោយ ក៏ការអះអាងរបស់ Zelensky ត្រូវបានចោទសួរខណៈដែលលោកបានបដិសេធម្តងហើយម្តងទៀតអំពីភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃបញ្ហា ហើយមិនបានប្រមូលកម្លាំងការពារឱ្យបានលឿនគ្រប់គ្រាន់នោះទេ។ប៉ុន្តែនៅពេលដែលការប្រយុទ្ធបានផ្ទុះឡើងZelenskyបានពង្រឹងរូបភាពផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោកខណៈដែលលោកបានផ្ញើសារដ៏មានឥទ្ធិពលម្តងហើយម្តងទៀតដោយប្រកាសថាមិនថយក្រោយនិងតស៊ូរហូតដល់ទីបញ្ចប់។លោកបានក្លាយជា “ប្រធានាធិបតីសម័យសង្គ្រាម”ដែលប្រមូលបានការគាំទ្រពីប្រជាជន។ទោះបីជា Zelensky ដឹងពីមនោសញ្ចេតនារបស់ប្រជាជននិងថាតើពួកគេតាំងចិត្តតស៊ូប៉ុណ្ណាក៏ដោយ វាមិនច្បាស់ទេថាតើ “វីរបុរសសង្គ្រាម”នឹងមានរយៈពេលប៉ុន្មានជាពិសេសនៅពេលដែលលោកចាប់ផ្តើមធ្វើការសម្រេចចិត្តនយោបាយដែលពោរពេញទៅដោយការលំបាក។លោក Orysia Lutsevych ប្រធានវេទិកាអ៊ុយក្រែន ក្រោមកម្មវិធីរុស្ស៊ី នៅឯ Chatham House បាននិយាយថា ក្នុងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន ប្រសិនបើលោក Zelensky ទទួលយកការអង្គុយនៅតុចរចាជាមួយរុស្ស៊ី អនាគតនយោបាយរបស់លោកនឹងអាចគាំង។Lutsevych បាននិយាយថា “ភាពជឿជាក់របស់ Zelensky អាចធ្លាក់ចុះ ប្រសិនបើលោកពិភាក្សាអំពីលក្ខខណ្ឌជាមួយរុស្ស៊ី” ។ «លោកត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្នខ្លាំងប្រសិនបើលោកសម្រេចចិត្តចូលទៅក្នុងការចរចាណាមួយ»។
លោកស្រី Olena Lennon សាស្ត្រាចារ្យរងផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងសន្តិសុខជាតិនៅសាកលវិទ្យាល័យ New Haven សហរដ្ឋអាមេរិក យល់ស្របថា ការចូលរួមក្នុងការចរចាជាមួយរុស្ស៊ីនៅពេលនេះនឹងក្លាយជា “ការធ្វើអត្តឃាតនយោបាយ” របស់ Zelensky ។Lennon បាននិយាយថា “ប្រសិនបើលោកដឹងយ៉ាងច្បាស់ពីរបៀបដែលសាធារណជននឹងមានប្រតិកម្ម។វានឹងក្លាយជាចុងបញ្ចប់នៃអាជីពរបស់លោក”។”ចលនាសង្គមដ៏ធំមួយនឹងផ្ទុះឡើងប្រឆាំងនឹងលោកប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែនទទួលយកសម្បទានណាមួយ” ។Zelenskyនឹងមិនអាចពឹងផ្អែកលើសម្ព័ន្ធមិត្តក្នុងរឿងនេះបានទេ ដោយសាររដ្ឋបាលរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក Joe Biden ទទូចថា ខ្លួននឹងមិនជ្រៀតជ្រែកក្នុងការសម្រេចចិត្តទាក់ទងនឹងអធិបតេយ្យភាពទឹកដីរបស់អ៊ុយក្រែនឡើយ។អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសបាននិយាយថា៖«យើងនឹងមិនជំរុញអ៊ុយក្រែនឲ្យធ្វើសម្បទានទេហើយយើងបានបញ្ជាក់យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនថាប្រទេសនានាមានសិទ្ធិជ្រើសរើសសម្ព័ន្ធភាពរបស់ពួកគេនិងធ្វើការសម្រេចចិត្តដោយខ្លួនឯងអំពីសន្តិសុខរបស់ពួកគេ»។ “យើងជឿថាអ៊ុយក្រែនត្រូវតែកំណត់ដោយខ្លួនឯងនូវអ្វីដែលខ្លួនចាត់ទុកថាជោគជ័យ”។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានបន្ថែមថា”យើងផ្តោតតែលើការផ្តល់ឱ្យអ៊ុយក្រែននូវជំហរកាន់តែធំនៅលើសមរភូមិ និងនៅលើតុចរចា”។ប្រធានាធិបតីZelenskyធ្លាប់បានសង្កត់ធ្ងន់ថាជោគជ័យក្នុងសង្គ្រាមត្រូវតែកើតចេញពីសមរភូមិដំបូង។ប៉ុន្តែជ័យជំនះយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់លើកងកម្លាំងរុស្ស៊ីនៅឆ្ងាយពេកសម្រាប់អ៊ុយក្រែន។យោងតាមលោក Andrew Lohsen អតីតអ្នកគ្រប់គ្រងនៅអង្គការសន្តិសុខ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅអឺរ៉ុប (OSCE) លោក Zelensky នៅតែមានសុវត្ថិភាពផ្នែកនយោបាយ ដោយសារការពិភាក្សាអំពីសម្បទានមិនទាន់បានធ្វើឡើងនៅឡើយ។«ប៉ុន្តែនៅពេលដែលកងទ័ពអ៊ុយក្រែនឈានដល់ដំណាក់កាលមួយដែលខ្លួនប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាភស្តុភារកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរនៅពេលប្រឈមមុខនឹងការវាយលុករបស់រុស្ស៊ីដ៏ខ្លាំងក្លាឬមិនអាចដាក់ពង្រាយកម្លាំងការពារដ៏រឹងមាំបានទៀតនោះ ពួកគេនឹងត្រូវនិយាយបន្ថែមទៀតអំពីសម្បទានទឹកដីដើម្បីបញ្ចប់។ លោក Lohsen បាននិយាយ៕តាមDaily Beast
