ស្វែងយល់ពីច្បាប់ប្រទេសនានាសម្រាប់ពលរដ្ឋចូលរួមប្រយុទ្ធនៅបរទេស!
27-March-2024 / ព័ត៌មានអន្តរជាតិ
អ៊ុយក្រែន៖យុទ្ធជនបរទេសរាប់ពាន់នាក់បានស្ម័គ្រចិត្តចូលរួមក្នុងជម្លោះនៅអ៊ុយក្រែនដែលអ្នកខ្លះអាចប្រឈមនឹងផលវិបាកផ្លូវច្បាប់។ពលរដ្ឋកាណាដា ហ្សកហ្ស៊ី ឥណ្ឌា ជប៉ុន អង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលបានស្ម័គ្រចិត្តចូលរួមក្នុងអរិភាពក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន។
ទីភា្នក់ងារសារពត៍មានអង់គ្លេសReuters និងអង្គការប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងទៀតបានរាយការណ៍ពីទិដ្ឋភាពច្បាប់នៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួនថាតើពលរដ្ឋគេអាចទៅធ្វើសង្គ្រាមនៅបរទេសបានឬអត់?។
ប្រទេសអាមេរិក៖គេហទំព័ររបស់ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកនិយាយថាពលរដ្ឋអាមេរិកមិនត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យបម្រើក្នុងជួរយោធារបស់ប្រទេសមួយផ្សេងទៀតនោះទេ។ការចូលរួមជាមួយយោធាបរទេស ឬការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងប្រទេសដែលមានសន្តិភាពជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកអាចជាហេតុផលសម្រាប់ការលះបង់សញ្ជាតិដោយស្ម័គ្រចិត្ត។ប៉ុន្តែយោងទៅតាមច្បាប់របស់តុលាការកំពូលរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ការប្រយុទ្ធសម្រាប់កងទ័ពបរទេសនៅខាងក្រៅមិនអាចចាត់ទុកថាជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការផ្តាច់សិទ្ធិរបស់ជនជាតិអាមេរិកបានទេ។ច្បាប់អព្យាក្រឹតភាពឆ្នាំ១៧៩៤ហាមពលរដ្ឋមិនឱ្យធ្វើសង្គ្រាមប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលបរទេសដែលមានទំនាក់ទំនងសន្តិភាពជាមួយទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។អ្នកបំពានអាចប្រឈមនឹងការជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់៣ឆ្នាំ។យោងតាមលោក David Malet សាស្ត្រាចារ្យនៅសាកលវិទ្យាល័យ American University ក្នុងទីក្រុង Washingtonច្បាប់នេះអាចអនុវត្តតាមទ្រឹស្តីចំពោះប្រតិបត្តិការយោធាស្ម័គ្រចិត្តប្រឆាំងនឹងយុទ្ធនាការរបស់រុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែន។វាត្រូវបានគេប្រើដើម្បីកាត់ទោសជនជាតិអាមេរិកដែលបានចូលរួមក្នុងរដ្ឋប្រហារប្រទេស Gambia ឆ្នាំ២០១៤។ ប៉ុន្តែលើសពីនេះវាកម្រត្រូវបានគេអនុវត្តក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រទំនើបណាស់។លោក Maletបាននិយាយថា”ដោយមិនមានទំនាក់ទំនងជាមួយអំពើភេរវកម្មក្នុងស្រុកខ្ញុំស្ទើរតែមិនអាចស្រមៃថាជនជាតិអាមេរិកត្រូវបានកាត់ទោសពីបទទៅអ៊ុយក្រែន” ។
ប្រទេសអូស្ត្រាលី អង់គ្លេស ឥណ្ឌា៖យោងតាមការណែនាំអំពីការធ្វើដំណើរដែលបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនៅថ្ងៃទី៩ខែមីនាដោយការិយាល័យការបរទេសអង់គ្លេសប្រជាជនអង់គ្លេសដែលមកប្រយុទ្ធនៅអ៊ុយក្រែនអាចត្រូវបានកាត់ទោសនៅពេលត្រឡប់មកវិញ។នៅពេលសួរអំពីការចោទប្រកាន់របស់ពលរដ្ឋដែលធ្វើដំណើរទៅប្រយុទ្ធនៅអ៊ុយក្រែនអ្នកនាំពាក្យការិយាល័យការបរទេសអង់គ្លេសបានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយទេ។រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអង់គ្លេសមិនបានឆ្លើយតបទេ។ច្បាប់ស្តីពីការទទួលបន្ទុកបរទេសរបស់អង់គ្លេសដែលបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពចុងក្រោយក្នុងឆ្នាំ១៨៧០ហាមពលរដ្ឋមិនឱ្យចូលរួមជាមួយកងទ័ពបរទេសដើម្បីប្រយុទ្ធជាមួយប្រទេសនានាដោយសន្តិភាពជាមួយចក្រភពអង់គ្លេស។ប៉ុន្តែវាមិនអនុវត្តចំពោះជម្លោះសម័យទំនើបនោះទេ។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអង់គ្លេសដំបូងបានបញ្ចេញសំឡេងគាំទ្រពលរដ្ឋស្ម័គ្រចិត្តប្រយុទ្ធនៅអ៊ុយក្រែន។ប៉ុន្តែក្រោយមកបានព្រមានពលរដ្ឋកុំឲ្យទៅអ៊ុយក្រែន។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលីលោកស្កុតម៉ារីសុន(ScottMorrison)បានជំរុញពលរដ្ឋរបស់លោកកុំឱ្យចូលរួមក្នុងអរិភាពក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែនដោយប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានកាលពីខែមុនថាមាន “ចំណុចនៃភាពមិនច្បាស់លាស់” អំពីស្ថានភាពផ្លូវច្បាប់របស់យុទ្ធជនស៊ីវិលនៅបរទេស។ក្រសួងមហាផ្ទៃឥណ្ឌាមិនបានឆ្លើយតបនឹងសំណើសុំការអត្ថាធិប្បាយអំពីភាពស្របច្បាប់របស់ពលរដ្ឋដែលចូលរួមជាមួយកងកម្លាំងអ៊ុយក្រែនទេ។ទាក់ទិននឹងករណីជនជាតិឥណ្ឌាមួយចំនួនដែលបានទៅប្រយុទ្ធនៅអ៊ីរ៉ាក់កាលពីឆ្នាំ២០១៥ ការិយាល័យ Home Officeបានបញ្ជាក់ថាការអនុញ្ញាតឱ្យជនជាតិឥណ្ឌាចូលរួមក្នុងជម្លោះរបស់ប្រទេសមួយផ្សេងទៀត “នឹងនាំឱ្យមានការចោទប្រកាន់ប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌាថាកំពុងជំរុញអំពើភេរវកម្មនៅក្នុងប្រទេសផ្សេងទៀត”។
ប្រទេសដែលបានអនុម័ត៖ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់បាននិយាយថាខ្លួននឹងមិនកាត់ទោសអ្នកស្ម័គ្រចិត្តដែលបានចូលរួមក្នុងអរិភាពក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែនឡើយ។មេដឹកនាំនៃប្រទេសដាណឺម៉ាកនិងឡាតវីទទូចថាពួកគេនឹងអនុញ្ញាតប្រសិនបើពលរដ្ឋរបស់ពួកគេស្ម័គ្រចិត្ត។រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិកាណាដា Anita Anand បាននិយាយថា វាជាបញ្ហានៃការសម្រេចចិត្តផ្ទាល់ខ្លួន។
អ្នកប្រយុទ្ធបរទេសត្រូវបានចាប់ខ្លួន៖យោងតាមលោក Daphné Richemond-Barak សាស្ត្រាចារ្យនៅសាលារដ្ឋបាលការទូត និងយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងប្រទេសអ៊ីស្រាអែលច្បាប់អន្តរជាតិតម្រូវឱ្យកងកម្លាំងរុស្ស៊ីផ្តល់ឋានៈជាអ្នកទោសបរទេស ដោយមិនគិតពីសញ្ជាតិ។មានន័យថារុស្ស៊ីត្រូវតែផ្តល់ឱ្យទាហានបរទេសដែលចាប់ខ្លួនក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែននូវអាហារទឹកនិងការព្យាបាលជំងឺ។ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិរុស្ស៊ីកាលពីសប្តាហ៍មុនបានអះអាងថា”ទាហានស៊ីឈ្នួល”របស់លោកខាងលិចដែលកំពុងប្រយុទ្ធសម្រាប់អ៊ុយក្រែននឹងមិនត្រូវបានចាត់ទុកថាជាអ្នកប្រយុទ្ធស្របច្បាប់ទេហើយនឹងប្រឈមមុខនឹងការកាត់ទោសព្រហ្មទណ្ឌ ឬអាក្រក់ជាងនេះទៅទៀតទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានរុស្ស៊ី TASS បានរាយការណ៍។
តើអ្នកប្រយុទ្ធស្ម័គ្រចិត្តអាចត្រូវកាត់ទោសបានទេ?៖អ្នកជំនាញនិយាយថាអ្នកប្រយុទ្ធស្ម័គ្រចិត្តបរទេសដែលនឹងប្រយុទ្ធក្នុងនាមជាសមាជិកនៃកងទ័ពអ៊ុយក្រែននឹងមិនប្រឈមមុខនឹងការចោទប្រកាន់នៅប្រទេសសម្រាប់សកម្មភាពរបស់ពួកគេនៅក្នុងជម្លោះនោះទេលើកលែងតែលទ្ធភាពនៃការកាត់ទោសចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមឬអំពើស្រដៀងគ្នា៕ប្រភពReuters
