ស្នងការអឺរ៉ុបប្រកាសពីការចាប់ផ្តើមនីតិវិធីផ្អាកការអនុគ្រោះពន្ធដែលបើបរាជ័យក្នុងការចរចារនឹងមានប្រសិទ្ធិភាពអនុវត្តន៍នៅឆ្នាំ២០២០
26-March-2024 / សេដ្ឋកិច្ច
សហគមន៍អឺរ៉ុប៖សហគមន៍អឺរ៉ុបបានចាប់ផ្តើមដំណើរការជាផ្លូវការនៅថ្ងៃច័ន្ទទី១១កុម្ភៈដើម្បីឈានទៅដកហូតបណ្តោះអាសន្ននូវឋានៈអនុគ្រោះពន្ធពាណិជ្ជកម្មពីប្រទេសកម្ពុជា ប្រសិនបើមិនមានកាវិវឌ្ឍន៍ឈានឡើង វិញនៃសិទ្ធិមនុស្សនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ប្រសិនបើទទួលបានការយល់ព្រមពីរដ្ឋសមាជិក ការដកហូតពិតប្រាកដនឹងធ្វើឡើងនៅខែសីហា ឆ្នាំ២០២០។ 
លោកស្រីសេស៊ីលីយ៉ាម៉ាមស្ត្រង( Cecilia Malmstrom) ស្នងការពាណិជ្ជកម្មនៃសហភាពអឺរ៉ុបបានបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា៖«សូមបញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់ថា ចំណាត់ការនៅថ្ងៃនេះគឺមិនមែនជាសេចក្តីសម្រេចចុងក្រោយ ឬក៏ជាដំណាក់កាលចុងក្រោយដែរ។ ប៉ុន្តែទ្រនិចនាឡិការកំពុងតែចាប់ផ្តើមដំណើរការជាផ្លូវការ ហើយយើងត្រូវការឃើញសកម្មភាពពិតប្រាកដក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ»។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា សម្រាប់ដំណាក់កាលតាមដាននិងវាយតម្លៃនេះគឺសហភាពអឺរ៉ុបនឹងធ្វើការដោយពេញលេញជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដើម្បីស្វែងរកវិធីដោះស្រាយ។លោកស្រីបន្តថានារយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបោះជំហានដ៏វិជ្ជមានមួយចំនួន ពោលគឺមានការដោះលែងតួអង្គនយោបាយ, សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស, អ្នកកាសែត, និងបានបន្ធូរបន្ថយដល់សកម្មភាពរបស់សង្គមស៊ីវិលរួមនឹងសហជីពជាដើម។
តែទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយបើមិនមានសកម្មភាពជាដុំកំភួនណាមួយពីរដ្ឋាភិបាល នោះការអនុគ្រោះពិសេសលើការនាំចូលទំនិញកម្ពុជាក្នុងទីផ្សារអឺរ៉ុបនឹងត្រូវលើកមកពិភាក្សា។ លោកស្រីសង្កត់ធ្ងន់ថា ចំណុចសំខាន់នៃភាពជាដៃគូរវាងសហភាពអឺរ៉ុបជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គឺការគាំពារប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសនេះ។
ក្រោយពីគណៈកម្មការអឺរ៉ុបប្រកាសពីការចាប់ផ្តើមដំណើរការនីតិវិធី ដែលអាចឈានទៅដល់ការដកការអនុគ្រោះពន្ធនាំទំនិញចូលសហភាពអឺរ៉ុប(EBA) រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងភាគីពាក់ព័ន្ធនានា នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានបង្ហាញការសោកស្ដាយផង ។
នៅថ្ងៃទី១២ខែកុម្ភៈសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបញ្ចេញសារតាមទំព័រហ្វេសប៊ុក អះអាងពី ស្ថានភាពនយោបាយ សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច របស់កម្ពុជាសព្វថ្ងៃ កំពុងឆ្ពោះទៅរកភាពកាន់តែល្អប្រសើរ។ ជាក់ស្ដែងចំណូលពន្ឋបានកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ បន្ទាប់ពីសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាពីមុនហ៊ុំព័ទ្ឋដោយទារុណកម្មនិងការកៀបសង្កត់។
សម្តេច ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា៖ កម្ពុជាធ្លាប់ជាប្រទេសក្រីក្រ ប៉ុន្តែឥឡូវគឺបានងើបលេចធ្លោររួចផុតពីភាពក្រីក្រជាមួយនឹងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងរង្វង់៧ភាគរយ។ ដូច្នេះកម្ពុជាមិនអាចពឹងលើជំនួយបរទេសតែមួយមុខទេ ហើយកម្ពុជាក៏មិនត្រូវយកឯករាជ្យភាព និងអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួនទៅដោះដូរជាថ្នូរនឹងអ្វីមួយនោះដែរ។ ប៉ុន្តែកម្ពុជាចង់ធ្វើជាមិត្តល្អជាមួយបណ្តាប្រទេសដៃគូដែលចង់ឃើញកម្ពុជាកាន់តែរីកចម្រើនទៅមុខពិតប្រាកដដោយគ្មានការជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុង។
តែលោក អេង ឆៃអ៊ាង អនុប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលកំពុងនិរទេសខ្លួននៅឯក្រៅប្រទេស បានបង្ហាញសារខ្លីមួយនៅលើហ្វេប៊ុកថា«កូនសោរ EBA ស្ថិតនៅលើដៃ លោក ហ៊ុន សែន។ បាត់ឬនៅអាស្រ័យលើ លោក ហ៊ុន សែន»។
ឯសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប( EuroCham Cambodia) មានតំណាងក្រុមហ៊ុនចំនួន ៣៥០លើកវាយតម្លៃថា ការផ្តើមជាផ្លូវការនូវដំណើរការនីតិវិធី ដែលអាចព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីកម្ពុជា ជាការធ្វើឲ្យខូចប្រយោជន៍នៃការវិវត្តន៍របស់សង្គមសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ សភាពាណិជ្ជកម្មអឺរុប នៅតែប្តេជ្ញាបន្តភាពជាដៃគូ និងទំនាក់ទំនងជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងទិសដៅជំនួញ និងការអភិវឌ្ឍ។
ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា មានកង្វល់ដូចគ្នានឹងសហភាពអឺរ៉ុបដែរ ទាក់ទងនឹងការរំលោភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ លើសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ សិទ្ធិការងារដែលមានការទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ និងសេរីភាពទាក់ទងនឹងអង្គការសមាគម។ អាមេរិកក៏បានអំពាវនាវផងដែរ អោយប្រទេសកម្ពុជាទម្លាក់ចោលនូវបទចោទប្រកាន់លើលោក កឹម សុខា និងការចោទប្រកាន់តាមទំនើងចិត្តទាំងអស់ ប្រឆាំងនឹងអ្នកទោសនយោបាយដទៃទៀត ហើយអនុញ្ញាតអោយសហជីព អង្គការសារព័ត៌មានឯករាជ្យ និងក្រុមដទៃទៀតនៃសង្គមស៊ីវិល ដំណើរការដោយគ្មានការរឹតត្បិតដែលមិនត្រឹមត្រូវ។
លោក កាំង ម៉ូនីកា អគ្គលេខាធិការរងនៃសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា(GMAC)វិញបាននិយាយប្រាប់កាសែតថា៖ វិស័យឯកជន តួយ៉ាងសមាគមរោងចក្រ និងរដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមទុកជាមុនរួចហើយ។ ការត្រៀមខ្លួនទុកជាមុននៅក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់កាត់បន្ថយថ្លៃដើមនៃការផលិតរបស់កម្ពុជាដើម្បីមានលទ្ធភាពប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសក្បែរខាងក្នុងការនាំចេញ ក្នុងករណីដែលកម្ពុជាត្រូវបានតម្រូវឲ្យបង់ពន្ធនោះ។ បន្ថែមលើនេះកម្មករ កម្មការិនី ប្រឹងប្រែងផលិតភាពការងារតាមរយៈការបន្ថែមថ្ងៃធ្វើការកាត់បន្ថយថ្ងៃសំរាក។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតាមរយៈក្រសួងការបរទេសបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាផ្លូវការមួយចុះថ្ងៃទី១២កុម្ភៈពាក់ព័ន្ធនឹងចំណាត់ការនេះដោយនិយាយពីជំហរចាស់ដដែលគឺមិនយុត្តិធមិចំពោះកម្ពុជានិងចាត់ទុកថាជាការជ្រៀតជ្រែកចូលស្រុកខ្មែរ។ កន្លងមក មន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលក៏បានបញ្ជាក់ថា វាជាវិធានការដែលពួកគេរំពឹងថានឹងកើតមានឡើងដោយសារតែស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារីកចម្រើនជាងមុនដែរ។
សូមបញ្ជាក់ថា៖នីតិវិធីដែលអាចឈានទៅដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនាំចូលអឺរ៉ុប (អ្វីៗទាំងអស់លើកលែងតែអាវុធ) EBAជាបណ្តោះអាសន្ន ត្រូវចែកចេញជា ៣ដំណាក់កាល រាប់ចាប់ពីថ្ងៃអង្គារទី១២កុម្ភៈនេះតទៅ។ ដំណាក់កាលទីមួយ មានរយៈពេល ៦ខែ គឺជាពេលវេលាសម្រាប់តាមដាន ប្រមូលព័ត៌មាន និងចរចាជាមួយភាគីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ដំណាក់កាលទីពីរ មានរយៈ៦ខែ ដោយចែកចេញជាពីរផ្នែក គឺ ៣ខែ សម្រាប់សរសេររបាយការណ៍ និង ៣ខែទៀត សម្រាប់ស្តាប់ចម្លើយតបពីភាគីកម្ពុជា និងឈានទៅសម្រេចថាតើសហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវព្យួរ ឬមិនព្យួរ EBA។ ដំណាក់កាលចុងក្រោយ ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុបសម្រេចព្យួរEAB គេត្រូវទុកពេល ៦ខែទៀត ទើបសេចក្តីសម្រេចនេះចូលជាធរមាន។
សហភាពអឺរ៉ុបគឺជាទីផ្សារនាំចេញដ៏ធំបំផុតរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយបាននាំផលិតផលចូលក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ចំនួនជាង៥,៥ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកដោយមិនបង់ពន្ធ ធ្វើឱ្យកម្ពុជាចំណេញប្រាក់ពន្ធជាង៦០០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ ភាគច្រើននៃទំនិញដែលកម្ពុជានាំចូលសហភាពអឺរ៉ុបគឺមានសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង ផលិតផលកសិកម្មនិងកង់។
